Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Başkanı Prof. Dr. Önder Ergönül, yaptığı açıklamada, antibiyotiklerin enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kullanılan önemli ilaçlar olduğunu ifade etti.
Penisilin ve ardından bulunan başka antibiyotiklerin, enfeksiyon hastalıklarını ölümcül olmaktan çıkardığını aktaran Ergönül, bu şekilde milyonlarca insanın hayatının kurtarıldığını, gebelik humması, menenjit, zatürre gibi enfeksiyonların ölümcül hastalıklar olmaktan çıktığını dile getirdi.
Ergönül, "Öyle ki 'antibiyotikler sayesinde enfeksiyon hastalıkları tamamen sorun olmaktan çıktı' gibi bir izlenim bile oluştu. Hatta bu iyimserlik, yeni antibiyotik bulunması için yapılan yatırımları olumsuz etkiledi. Günümüzde gelinen sonuç, antibiyotiklere karşı direnç oluşturan mikroorganizmalar ve basit enfeksiyonlardan ölen binlerce insan bulunuyor." değerlendirmesinde bulundu.
"ANTİBİYOTİK GEREKSİZ OLARAK EN ÇOK SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARINDA KULLANILIYOR"
Ergönül, antibiyotiklerin gereksiz alımında ciddi zararları olduğuna ve en çok gereksiz şekilde solunum yolu enfeksiyonlarında kullanıldığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Virüslere karşı hiçbir etkisinin olmamasına rağmen yine de antibiyotik yazma eğilimi mevcut. Bu hem hekimlerin yanlış bilgisiyle olabildiği gibi, hastalar tarafından da istenmek suretiyle körüklenen bir süreç. Türkiye'nin antibiyotiklerin en çok kullanıldığı Avrupa ülkesi olduğu vurgulanıyor. Türkiye antibiyotiklerin en çok tüketildiği Avrupa ülkesi. Örneğin Hollanda'da her beş reçeteden birinde antibiyotik varken, Türkiye'nin özellikle bazı illerinde iki reçeteden birinde antibiyotik yazılması söz konusu."
Prof. Dr. Ergönül, Sağlık Bakanlığı'nın reçetesiz antibiyotik satışının önemli bir karar olduğunu vurgulayarak, "Bu kararın eğitimle desteklenmesi ve ayrıca denetlenmesi gerekiyor." dedi.
"DİRENÇ SORUNU TÜM DÜNYAYI KAYGILANDIRIYOR"
Ergönül, direnç sorununun tüm dünyayı kaygılandıran bir durum olduğunu anlatarak, "Antibiyotik direncinden 2050 yılında 10 milyon insan ölebilir. Basit enfeksiyonları bile antibiyotikle tedavi edemez durumdayız. Hiç beklemediğimiz, ummadığımız, antibiyotik öncesi çağa dönüş gibi bir durumla karşılaşabiliriz. Eldeki tüm antibiyotiklere direnç gelişirse hiçbir işe yaramayacakları için adeta antibiyotikler yokmuş gibi, öncesi çağa dönmek gündeme gelebilir." ifadelerini kullandı.
Yapılacak en önemli şeyin zaruri durumlar dışında antibiyotik kullanımına son vermek olduğuna işaret eden Ergönül, "Her enfeksiyon için antibiyotik kullanmak gerekmeyebilir. Doktorların gereksiz antibiyotik yazma alışkanlığından vazgeçmesi lazım. Genellikle üst solunum yolu hastalıklarına virüsler neden olur ve bu durumda antibiyotik kullanılmaz. Çünkü antibiyotik sadece bakterileri öldürür. Tarım ve hayvancılık alanında da antibiyotik kullanımına son verilmesi ya da en azından azaltılması önemli bir çözüm olacaktır. Dünya Sağlık Örgütü bu anlamda, özellikle aşı ve hijyen gibi alternatiflerin geliştirilmesi tavsiyesinde bulunuyor" ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE EN FAZLA ANTİBİYOTİK KULLANAN ÜLKELERDEN
İstatistikler, hastanelerde yazılan her 100 reçeteden 30'unda antibiyotik olduğunu söylüyor. Uzmanlarsa antibiyotiklerin gereksiz yere kullanılmasının yakın bir dönemde, hastalıkların tedavi edilememesine yol açacağını belirtiyor.
Sağlık Bakanlığının yeni uygulaması kapsamında artık antibiyotiklerin reçetesiz verilmediğini hatırlatan Büke, uygulamayı desteklediklerini çünkü eczaneden reçetesiz antibiyotiklerin kullandırılması, antibiyotiklere dirençli mikroorganizmaların oluşmasında rol oynayan en önemli faktör olduğunu söyledi.
Bazı mikroorganizmaların doğal olarak antibiyotiklere dirençli olduğu bilgisini veren Büke, "Antibiyotiklere direnç gelişmesinde neden olan faktörlerden biri de antibiyotiklerin gereksiz kullanımı. Buna bir örnek de kış döneminde grip ya da üst solunum yolu enfeksiyonu olduğunda tüm dünyada antibiyotik tüketiminde ciddi artış olmaktadır. Bunların yarısından fazlası da gereksiz antibiyotik kullanımıdır." diye konuştu.
AVRUPA'DA ANTİBİYOTİKLER YETERSİZ KALMIŞTI
Fransa'da trafik kazası sonrası bacak enfeksiyonu geçiren bir kişinin tedavisinde antibiyotiklerin yetersiz kalması yeni bir tedavi yönteminin ilk adımını başlatmıştı. Avrupa Birliği'nin sağlık uzmanları, antibiyotiklere dirençli süpermikroplardaki artışın eşi benzeri görülmedik bir düzeye ulaştığı uyarısının ardından yeni çalışmalar başlamıştı.
Post antibiyotik dönemi olarak adlandırılan bu dönemde bazı kit maddeleri ile enfeksiyona yol açan bakteri türleri belirlenerek, tedavilere başlanabilecek.
Araştırmacılar, ölümlere sebep olan enfeksiyonların hızlı şekilde tanınarak uygun antibiyotiğin verilmesi için "stafilokok" (staphylococcus aureus) adlı bakterinin direncinin geliştirilmesi üzerinde çalışmalar yapıyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), durumun kritik bir noktaya geldiğini açıklamıştı.