"Buraya alıştım, beni kolumdan tutup gönderene kadar buradan gitmem."
Bu sözler, Antalya’da bahçelerde portakal, pamuk toplayarak hayatını kazanan Suriyeli Abdullah’a ait.
Antalya Valiliği geçen hafta yayınladığı tebligatla Suriyelilere şehri terk etmeleri çağrısında bulundu. Kararın gerekçesi Antalya’nın bir turizm şehri olması. Antalya’da yaşayan Suriyeliler ise tedirgin. Çoğu kendine bir hayat kurmuş, para kazanmaya başlamış ve şehri terk etmek istemiyor.
"Biz bahçede çalışıyoruz, bizi de gönderirler mi?"
Suriyeli Abdullah da bir yıl önce Suriye’nin Kamışlı şehrinden Türkiye’ye geldi. Suriye’de hukuk okuduğunu, ancak savaş başlayınca, okulu ikinci sınıfta bırakmak zorunda kaldığını söylüyor. 10 aydır Antalya’da yaşıyor. Bahçelerde portakal, pamuk, zeytin toplayarak geçimini sağlıyor. Günlük 50 lira kazanarak üç çocuğuna, eşine ve annesine bakıyor. Bazı işverenlerin Türk işçilere göre düşük ücret verdiğini söylüyor.
Antalya Valiliği’nin Suriyelilerin şehri terk etmesi yönünde çıkardığı tebligatının kendisini endişelendirdiğini söylüyor. Abdullah, “Buraya alıştık. İyi, kötü iş oluyor. Evden işe, işten eve gidiyoruz. Suriye’de savaş olduğu için buraya geldik. Buradan gitmek istemiyoruz. Antalya turistik olduğu için göndereceklermiş bizi. İstanbul da, İzmir de turistik. Oralarda da Suriyeli var. Biz burada bahçelerde ekmek parası kazanıyoruz. Bizden ne istiyorlar?” diye soruyor.
Aylık 400 lira kira ödediğini söyleyen Abdullah, Antalya’da diğer illere göre daha kolay geçinebileceğini düşünüyor. Bu yüzden şehri terk etmek istemiyor. ‘Biz merkezde, turistik alanlarda değiliz, bahçelerde çalışıyoruz, bizi de gönderirler mi?’ diye soruyor endişeli bir şekilde.
26 yaşındaki Faruk Hoşu da bahçelerde çalışarak para kazanıyor. O da Antalya’yı terk etmek istemiyor. "Suriye’de savaş var, iş yok. Mecbur buraya geldik. Burada günlük 40-50 liraya çalışıyoruz" diyor.
"Suriyeliler düşük ücretle çalıştırılıyor"
Antalyalı bahçe sahipleri de Suriyelilerden 'memnun'. Çünkü çoğu bahçe sahibi onları düşük ücretle çalıştırıyor. Bazıları, Türk işçilere 50-60 lira verirken onlara 20-30 lira veriyor. Ancak başlarında bir amele başı olanlar kimi zaman daha şanslı. Çünkü onlar çavuşlarının belirlediği, daha iyi bir ücret alabiliyorlar.
Abdullah’ın bahçesinde çalıştığı Antalyalı bahçe sahibi Osman Göster ise Suriyeli işçilerden memnun. Bazı bahçe sahiplerinin onlara düşük ücret verdiğini belirten Göster kendilerinin 50 lira verdiğini bunun da biraz onları çalıştıran çavuş ile ilgili olduğunu söylüyor. ‘Onların bağlı oldukları çavuş fiyat belirliyor. Ona göre biz de ücret ödüyoruz. Birkaç ay önce de Türk işçi çalıştı burada ben yine 50 lira ödedim. Ama Suriyelilere düşük ücret verenler olduğunu duyuyoruz’ diyor.
Esnaf karardan memnun
Valiliğin kararına Antalya’nın turistik merkezlerinden olan Yat Limanı ve Kale içi esnafından farklı tepkiler var. Kimi Suriyelileri hiç görmediğini kimi ise çok fazla Suriyeli olduğunu ve rahatsızlık verdiklerini söylüyor.
Yaklaşık beş yıldır Yat limanı’nda çalıştığını söyleyen Ünal Aydın ise yat limanında hiç Suriyeliye rastlamadığını söylüyor. ‘Onlar pek buralarda olmuyor. Ağır işlerde ya da bağda, bahçede, seralarda geri planda çalışıyorlar’ diyor.
Kale İçi Esnaflar Birliği Derneği Başkan Yardımcısı Bayram Akyan ise 20 yıldır Kaleiçi’nde esnaf olduğunu söylüyor. O da valiliğin kararını doğru bulanlardan. Biz Belediye'ye, gerekli yerlere zaman zaman bu konuyu duyuruyoruz diyor.
Türkiye Otelciler Federasyonu Başkanı Osman Ayık, valiliğin kararını şu sözlerle değerlendiriyor:
“Bence karar asayişle ilgili. Yerinde bir açıklama. Suriyeliler bizim misafirimiz, Türkiye onlar için her türlü yardımı yapıyor. Ama bu, Türkiye’nin her yerinde bulunacaklar anlamına gelmez. Türkiye’nin diğer şehirlerinde çalışabilirler."
Turistler ise durumun çok farkında değil. İsveç’ten geldiğini söyleyen Kjell Qurustron bir haftadır Antalya’da olduklarını sokaklarda Suriyeli dilenci görmediklerini söylüyor. Valiliğin kararı hakkında ne düşündüğü sorusuna ise 'Cevabı zor' yanıtını veriyor:
‘Bir tarafta ülkeleri savaşta olan insanlar var, diğer tarafta şehrin gelişimini isteyen bir yönetim. Yorum yapmak zor.’
Antalya Valisi: Suriyeliler'in Antalya'da kalıcı olmaması planlanıyor
Antalya Valisi Muammer Türker, geçen hafta yaptığı açıklamada Suriyelilerin kenti terk etmeleri noktasında tebligat yapıldığını belirtmişti. Üreticilerden de ucuz işgücü, dürüst, namuslu çalışan insanlar olmaları nedeniyle de kendilerine çok ciddi talepler geldiği şeklinde konuşmuştu.
Kentte 10 bine yakın Suriyeli olduğunu tahmin ettiklerini belirten Vali Türker, “Prensip olarak Suriyeliler'in Antalya'da kalıcı olmaması planlanıyor. Antalya'nın özelliğinden dolayı sadece Antalya'ya sağlanmış bir imtiyaz bu" demişti.
Al Jazeera