Anayasa Yenilemesinde Son Merhale

Ahmet Varol

Mısır'da yeni anayasanın uygulamaya geçirilmesi konusunda son merhaleye gelindi. Taslağın son şekli Anayasa Hazırlık Komisyonu tarafından halkın oyuna sunulmak üzere cumhurbaşkanına verildi. Cumhurbaşkanı da bu amaçla 15 Aralık 2012'de referandum gerçekleştirmeyi kararlaştırdı.

Yeni anayasa taslağının son şekli komisyonun yanı sıra Ezher Şeyhi Ahmed Tayyib tarafından da gözden geçirildi. Cumhurbaşkanına takdiminde Hazırlık Komisyonu üyelerinin yanı sıra o da bulundu.

Daha önce Cumhurbaşkanı Mursi'nin cesaretli adımlar atarak özellikle dikta kalıntısı bazı organların yetkilerini kısıtlayan önemli kararlar alması üzerine ortalığı karıştıranlar şimdi de anayasanın onaylanmaması için eylemler düzenlemeye çalışıyorlar. Daha önce Mursi'nin kararlarına tepki amaçlı eylemlerinde şiddet ve sabotajı tercih ederken bu kez şiddeti tümüyle terk etmemekle birlikte nispeten gösterilere yöneldikleri görülüyor. Bu belki önceki sabotaj eylemlerinin imajlarını yıpratması, tepkiye maruz kalmaları ve önceki olaylarda ortalığı karıştırıp anarşi çıkararak istikrarı sarsmaya ihtiyaç duyarken referandumda halka yönelme ihtiyacı duymaları sebebiyledir. Ayrıca önceki sabotaj ve şiddet eylemlerinin marjinal olacağını anayasanın onaylanmasını red çağrısıyla yaptıkları gösterilerde ise biraz daha geniş bir kesimden destek görebileceklerini düşündükleri için de bu yolu seçmiş olabilirler. İğrenç sabotaj eylemlerine, anarşiye, suikastlara ve şiddete başvurmadıkları takdirde siyasi tavırlarını ortaya koyma amacıyla düzenleyecekleri gösteriler toplumun tüm kesimlerinin hakkıdır ve sivil devletin özelliği de onlara bu hakkı vermesidir. Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi de bunu vurgulayarak Mısır'da artık militer değil sivil bir yönetim bulunduğunu dile getirdi.

Fakat bütün çabalarına rağmen yine de red konusunda halktan yeterli desteği alabilecekleri hususunda ciddi tereddütleri olan sözde liberal ve laik çevrelerin sadece gösteri düzenlemekle yetinmeyerek bir yandan da hem yeni anayasa hakkında zihinleri bulandırmaya hem de çıkacak sonuçların güven verici olmayacağını iddia ederek tereddütler uyandırmaya çalıştıklarını görüyoruz.

Dikta kalıntısı ve kendilerini o rejimin resmî mirasçısı gören bazı yargı organları da oylamadan çıkacak sonucun garanti edilemeyeceğini ortaya koymak için kendilerinin gerek gördüklerinde halkın tercihini geçersiz sayabilecekleri mesajı vermeye çalıştılar. Parlamentoyu feshetmeleri bu amaç içindi. Cumhurbaşkanı da onların yetkilerini sınırlayan cesaretli kararlar almasıyla halka, tercihlerinin havaya gitmeyeceği ve dikta kalıntısı mekanizmanın sivil toplumun seçimini aforoz edemeyeceği mesajı verdi. Fakat ne kadar ilginçtir ki kendi dünyalarında sivil toplumdan ve demokrasiden yana görünenler işlerine gelmeyen yerlerde dikta mirasçısı kabadayılarla aynı safta yer alıyor, onlara bütün güçleriyle destek veriyor ve bunu yaparken gerçekleri gizleyerek kafa bulandırma amaçlı yalanların arkasına sığınma sahtekarlığından çekinmiyorlar.

Mısır'da sivilleşmeye ve halkın Müslüman kimliğine öncelik veren anayasanın reddi için bazı gösteriler yapılsa da, geniş tabanlı kitle dikta kalıntısı mekanizmaların yetkilerinin sınırlandırılması kararlarında cumhurbaşkanının arkasında durduğu gibi yeni anayasanın onaylanması sürecinde de onunla birlikte hareket edeceğini ortaya koymaya çalışıyor. Bu amaçla 7 Aralık Cuma günü yani yarın büyük katılımlı bir gösteri düzenlemeyi planlıyorlar. Gösteriye sadece Müslüman Kardeşler'in partisi değil İslami kesimi temsil eden diğer siyasi partiler, muhtelif İslâmî cemaatler ve kurumlar da destek vereceklerini bildirdi.

Mısır'da Müslüman Kardeşler'den sonra en geniş tabana sahip İslami oluşumlardan olan Cemaati İslamiye'nin Şura Meclisi başkanı Isam Dirbale, es-Sebil gazetesinin kendisiyle röportajında, halktan zihin bulandırma çabalarının etkisinde kalmaksızın anayasa taslağını iyi incelemesini ve "evet" demesini istiyor. Dirbale, bu taslağın hakları ve özgürlükleri garantiye alması, toplumsal adaleti hâkim kılması, yargıyı bağımsız kılan maddeler içermesi, yargı organlarını cumhurbaşkanının güdümüne sokan uygulamalara son vermesi itibariyle Mısır tarihinin en iyi anayasası olduğuna dikkat çekiyor.

YENİ AKİT