HAKSÖZ-HABER
Haber Global televizyonunda Buket Güler’in sunduğu "Mesele" programına katılan Kenan Alpay, diğer konuklar AK Parti 22. Milletvekili Resul Tosun, İYİ Parti Milletvekili Ahat Andican, Politikyol Gen. Yay. Yön. Ali Haydar Fırat ile birlikte Afganistan’daki gelişmeleri değerlendirdi.
Taliban’ın zaferi ve bunun uluslar arası ölçekte oluşturduğu yankıları çeşitli açılardan değerlendiren Kenan Alpay, “Amerika ve NATO'nun Afganistan'daki askeri ve siyasi planları tümüyle çöktü. Amerika bu çöküşü ve itibar kaybını perdelemek amacıyla Katar-Doha'daki Taliban müzakerelerini kullanmak istedi.” dedi.
ABD ve NATO Afganistan’da başarısız oldu
Taliban’ın zaferi üzerine ABD’nin hezimetini “ABD yeni oyun kuruyor” gibi komplocu söylemlerle önemsizleştirmeye çalışanların mevcudiyetine de dikkati çeken Kenan Alpay, özetle şunları söyledi:
“Afganistan meselesi uzun yıllar Türkiye’de uyuyan bir meseleydi. Hatta dünyada da uyuyan bir meseleydi. Sanki orada bir işgal yok, işgal güçleri tarafından yerleştirilen bir kukla rejim yok, bu işgal rejimine karşı mücadele eden bir halk hareketi yok gibi birtakım değerlendirmeler yapılıyordu. Oysa geriye dönük bakıldığında Afganistan’da işlerin iyi gitmediğine dair Amerikan başkanlığına çok sayıda raporlar verildiği anlaşılıyor. Bu raporlarda Amerikan’ın söylendiği gibi Afganistan’da bir başarısının olmadığı, işlerin hedeflendiği yönde ilerlemediği açık açık ortaya konmuştur.”
2010 yılında dönemin Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın Obaya verdiği brifingi de bu bağlamda örnek veren Kenan Alpay, “Gelişmeleri son birkaç günlük olaylar üzerinden değerlendirirsek hakikaten büyük bir sürpriz var demektir ama Afganistan’ı biraz tanıyan herkes açısından Perşembenin gelişi Çarşambadan bellidir. Amerika orada elde etmek istediği başarıyı elde edemedi. İtiraf edilmesi gereken şey şu: ABD ve NATO Afganistan’da başarısız oldu. Amerikan’ın siyasi-askeri planı Afganistan’da çöktü.”
Komplocu söylemler ve perdelenmeye çalışılan Amerikan’ın itibar zedelenmesi
Bunu itiraf etmenin bazılarına zor geldiği için olayın içinde komplo aramaya tevessül edildiğini belirten Kenan Alpay, bu bağlamda oluşan sığ söylemlere dikkati çekerek şu değerlendirmelerde bulundu:
“Amerika’nın başarısızlığını ve hezimetini görmek istemeyenler ‘Ne oldu da böyle oldu?’ diyerek işin içinde komplo arıyorlar. Halbuki çok normal: Olması gereken oldu! Amerika başarısız olacaktı ve oldu. Ama bunu Amerika ne yapmak istedi? 2018’de Doha’daki görüşmeler üzerinden birtakım anlaşmalara varıyormuş gibi yaparak çekilmesindeki o itibar kaybını bir noktada perdelemek istedi. Ve bunu belli bir oranda başardı da. Ama en son konsolosluğun üzerinde uçan helikopterler, bayraklarını toplayıp kaçan askerler ve havaalanında Amerikan kargo uçaklarına hücum eden o rehberler, güvenlik mensupları vs. hakikaten Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier’ın bile ‘Bu, Batı açısından utanç verici bir görüntüdür. Bunun müsebbibi biziz.’ itirafını bir noktada ortaya çıkardı.”
Afganistan meselesi birtakım acı tablolardan ibaret değil
“Afganistan meselesini sadece birtakım acı tablolardan ibaret görmüyorum. Mesela 1996’da Taliban bir örgüt olarak Kabil’e girdiğinde ilk yaptığı işlerden birisi eski Cumhurbaşkanı General Necibullah’ı alıp Kabil’in ortasında bir trafik ışığına asarak öldürdü. 1996’da geldiğinde Taliban böyle geldi. Fakat şimdi Taliban girdiğinde bırakalım birilerini asmayı, öldürmeyi, infaz etmeyi, toplu bir katliama girişmeyi askerle, memurla, polisle, toplumda dirençle karşılaşmadı. Ülkeden kaçan Eşref Gani valileri, komutanları, aşiretleri vs. suçluyor. Onlar da kaçıp giden Gani’yi suçluyor. Devletin kurucu başkanı kaçmış gitmiş! Yanındaki yardımcılarının dahi bundan haberi yok! Dolayısıyla bu maaşlı bir ordu. Yabancıların fonlarıyla finanse edilen bir ordu kendi halkının içinden çıkan bir gruba hangi inanç ve özgüvenle karşı koyabilir? Afganistan ordusu kendi halkına karşı lejyoner pozisyonuna düştü. Joe Biden diyor ki; biz 90 milyar dolar para yatırdık, maaş verdik, uçak verdik, helikopter verdik, tank verdik vs. verdik. Bunlar ne oldu? Hepsi Taliban’ın elinde!
Afganistan halkının beklentisi ve Taliban’ın taahhütleri
Afganistan halkının beklentilerini ve Taliban’ın taahütlerini de değerlendiren Kenan Alpay, şunları kaydetti:
“Burada şunu görmemiz lazım: Sürekli komplo teorileriyle uğraşmanın bizi yanıltacağını düşünüyorum. Afganistan üzerine, Taliban üzerine, Özbekler üzerine, Tacik hareketi üzerine birtakım okumalar yapmak gerekiyor. Bu bilgileri öğrenip tartıştığımızda gerçekle yüzleşmiş oluyoruz. Dolayısıyla benim kanaatim şudur: Amerikan’ın söylediği tarihten bile önce orada beraber çalıştığı insanlara haber vermeden, hatta onları ortada yüzüstü bırakarak hızlı bir biçimde çekilmiş olması korkunç bir moral-motivasyon kaybına yol açtı. Ve netice itibariyle NATO Genel Sekreteri Stoltenberg’in söylediği gibi siyasi ve askeri bir çöküş itiraf edilmek durumunda kalındı. Bunun ben açıkçası hayırlara vesile olacağını düşünüyorum. Şundan dolayı: Bir ülkenin NATO ve Amerikan tarafından işgal altında kalması utanç vericidir. Ve bu ülke, Afganistan yıllar öncesinde Sovyetler Birliği tarafından; daha öncesinde İngilizler tarafından işgal altında kalmış. Şimdi artık halk işgal istemiyor, iç savaş istemiyor, çatışma istemiyor. Etnik ya da mezhebi anlamda bölüşüp etnik veya mezhebi anlamda çatışmaya maruz kalmaya devam etmek istemiyor. Bu halk artık savaştan ve yolsuzluktan yorulmuş durumda. Herat’ta, Kunduz’da vd. insanlar gündelik işlerini görmeye, çalışmaya devam ediyor. Halk da mevcut hükümete güvenmiyordu. Gelen paraların oradaki savaş ağaları arasında bölüşüldüğü konuşuluyordu. Orada rüşvet var, yolsuzluk var, eşkiyalık var, hükümete karşı güvensizlik var, Amerika’ya öfke var vs. Bunların hepsi bir araya gelince zaten daha önce hükümet eden Taliban muvaffak oldu. Daha önce hataları oldu ama son bir yıldan bu yanadır eski yanlışları tekrarlamayacağını, geçmişle yüzleşeceğini, kadın-çocuk-eğitim-sağlık politikaları noktasında kesinlikle eski yanlışlara düşmeyeceğini ve daha esnek, şefkatli ve kuşatıcı olacağına dair söylemler de geliştirince böylece çatışma olmaksızın Kabil teslim alındı.”
*
Programda Kenan Alpay'ın yukarıdaki değerlendirmelerini yansıtan kısmı aşağıdaki linki tıklayarak izleyebilirsiniz:
Programın tamamını aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz: