Almanya Parlamentosu'nun 1915 olaylarını 'soykırım' olarak nitelendirmesinin ardından Türkiye, Berlin Büyükelçisini istişareler için Ankara'ya çağırdı. Almanya'nın Ankara Büyükelçisi de Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı. Kenya'ya düzenlediği resmi ziyaret sırasında düzenlediği basın toplantısında gazetecilerin konuyla ilgili sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Almanya-Türkiye ilişkileri ciddi manâda etkilenir" dedi. Berlin Büyükelçisinin Ankara'ya çağrıldığını söyleyen Erdoğan, "Büyükelçinin Türkiye'ye gelişinden sonra nihai kararımızı vereceğiz" ifadelerini kullandı.
Başbakan Binali Yıldırım da kararla ilgili yaptığı açıklamada, "Türkiye'nin Almanya Büyükelçisini istişareler için Türkiye'ye geri çağırdık. Tabii ki karar metnini kapsamıyla gördükten sonra atılacak adımları atmakta bir saniye bile tereddüt etmeyiz. Bu millet hiç kimseden emir almadı, hiç kimseye boyun eğmedi, biz Allah'ın önünde eğiliriz, milletimiz ne isterse onu yerine getiririz" dedi.
Yıldırım, "Türkiye'nin önemli bir müttefiki Almanya'da 3 buçuk ırkçı Ermeni lobisinin bir kararını Alman Parlamentosu kabul etti. Bu karar hatalı bir karardır. Türk milletinin geçmişi bellidir. Bu millet, geçmişiyle övünen bir millettir. Bizim geçmişimizde yüz kızartacak, başımızı öne eğdirecek hiçbir olay yoktur. Tarihçilerin bile aralarında anlaşamadığı bir konuda, sözde Ermeni soykırımın kabul edilmesi asla ve asla Türkiye'nin kabul edeceği bir şey değildir" ifadelerini kullandı.
Al Jazeera'nin sorularını yanıtlayan Meclis Dışişleri Komisyonu Başkanı Taha Özhan, Türkiye'nin bu karara nasıl bir tepki vereceği sorusuna, "Geçmişte buna benzer şeyler yaşandığında Türkiye nasıl tepki verdiyse yine o ölçüde tepki verecektir. Bu aşamada bunların somut ismini koymanın imkanı yok. Önümüzdeki günlerde, bugün yapılacak açıklamalarla alınacak kararlarla bunu göreceğiz" dedi.
Özhan, karar için "Türkiye, Ermenistan ve Ermenilerin coğrafyamızdaki durumuna da hiçbir katkı yapmamaktadır" dedi.
Hükümetten tepkiler
Hükümet Sözcüsü ve Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş da, kararın Türkiye için yok hükmünde olduğunu söyledi, "Türkiye bu karara her platformda gereken cevabı verecek" dedi.
"Bu mesele siyasetçilerin ya da parlamentoların değil tarihçilerin neticeye kavuşturması gereken bir meseledir" diyen Kurtulmuş, "İddiaların soykırım olarak nitelendirilmesi tarihi bir hatadır" ifadelerini kullandı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise, "Kendi tarihindeki karanlık sayfaları kapatmanın yolu başka ülkeleri karalamak değildir" diye konuştu.
Bahçeli: Almanya soykırım izi sürüyorsa, önce kendi geçmişine bakmalı
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise yazılı açıklamasıyla karara tepki gösterdi. Bahçeli'nin açıklamasından satır başları şöyle:
"Bu karar sonucunda Türkiye-Almanya ilişkileri ağır bir yara almış, sonuç itibariyle karşılıklı güvensizlik derinleşmiştir."
"Şerefli Türk tarihini çarpıtma ve saptırma yarışına Almanya’nın da katılmış olması büyük bir talihsizlik, gizlenemez art niyetliliktir."
"Almanya soykırım izi sürüyorsa, insanlığın ortak değer ve mirasına yönelik katliam örnekleri görmek istiyorsa, ahlâken ve hukuken önce kendi geçmişine dikkatle bakmalıdır."
"Toplu cinayetler, toplama kampları, gaz odaları, vahşi kıyım ve infaz örnekleri; hepsinden mühimi Hitler caniliği kesinlikle Türk milletinin onurlu mazisinde görülmemiş, yaşanmamıştır."
"Türkiye’nin dostluğu yerine Ermeni diasporasının yalan ve iftiralarını tercih eden Almanya’ya muhakkak surette en etkili cevap verilmelidir."
"AKP hükümeti Almanya Federal Meclisi’nin bu kararı karşısında en başta Geri Kabul Anlaşması olmak üzere, İncirlik’teki Alman askeri mevcudiyetiyle ilgili milli vicdanı rahatlatacak sorgulamaları hemen başlatmalı, gereğini etap etap yapmalıdır."
3 partiden ortak deklarasyon
Ayrıca AK Parti, CHP ve MHP Almanya'nın kararına karşı ortak deklarasyon hazırlıyor.
MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural yerinden söz alarak, Alman Federal Meclisi'nin (Bundestag), Ermenilerin 1915 olaylarıyla ilgili iddialarını "soykırım" olarak tanımlayan karar tasarısıyla ilgili ortak deklarasyon hazırlanmasını önerdi.
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel ve AK Parti Grup Başkanvekili Naci Bostancı da bu yönde görüş bildirdi.
TBMM Başkanvekili Âkif Hamzaçebi, "Birinci Dünya Savaşı'nın özel koşulları içerisinde Türkler ve Ermenilerin yaşadıkları karşılıklı acıların, diğer ülkeler parlamentolarında siyaset konusu olmasını, herhangi bir uluslararası mahkeme kararı olmadan bunların 'soykırım' olarak nitelendirilmesini doğru bulmuyorum" ifadesini kullandı.
Hamzaçebi, daha sonra grup başkanvekilleriyle görüşmek üzere birleşime ara verdi.