Londra merkezli Politika Araştırmaları ve Kalkınma Enstitüsü Direktörü Dr. Nafiz Ahmed, “İsrail’in Gazze saldırısı, Gazze’nin henüz çıkarılmamış doğalgaz kaynaklarını kontrol etme arzusuyla doğrudan ilişkilidir" dedi.
İsrail’in geçen hafta başlattığı Gazze hava saldırıları hakkında Anadolu Ajansı muhabirine değerlendirmede bulunan Ahmed, İsrail'in Hamas’ı gaz geliştirme planlarına direkt ve en büyük tehdit olarak gördüğünü söyledi.
Ahmed, "İsrail'in, Hamas’ı zayıflatarak kendi şartlarını dikte edebileceği bir gaz rejimi yaratmayı istediğini" ifade ederek, "Bu nedenle İsrail’in Gazze saldırısı, Gazze’nin henüz çıkarılmamış doğalgaz kaynaklarını kontrol etme arzusuyla doğrudan ilişkilidir” diye konuştu.
Nafiz Ahmed, 2000’de Gazze açıklarında bulunan yaklaşık 38 milyar metreküplük ve 4 milyar dolarlık gazdan sonra İsrail-Filistin çatışmasının temel nedenlerinden birinin, Tel Aviv’in artan doğalgaz ihtiyacı ve buna yönelik geliştirdiği gaz planı olduğunu söyledi. Plana göre gazın Hamas’ın eline geçmesinin engellenmesi gerektiğini belirten Ahmed, şöyle devam etti:
“İsrail’e göre, 'bulunan gaz, Filistin halkının refahını artırmaktan ziyade İsrail karşıtı eylemleri besleyecek, Gazze’den İsrail’e herhangi bir gaz bağlantısı Hamas’ı da içereceği için, Hamas ya teliften yararlanacak ya da sabote edecek ve el Fetih’e saldırılarda bulunacak.' Dolayısıyla İsrail, Hamas’ı Gazze’den çıkarmak için geniş çaplı askeri operasyon düzenlemeden, sondaj çalışması yapılamayacağını düşünüyor.”
Ahmed, İsrail'in son yıllarda Doğu Akdeniz'deki Levant sahasında ülkeyi enerji ithalatçısından, Avrupa, Ürdün ve Mısır'a gaz ihraç eden ülke haline getirecek doğalgaz keşifleri yaptığını anımsatarak, "Ancak potansiyel bir engel şu ki Levant sahasındaki 3,5 trilyon metreküp gazın çoğu, İsrail, Gazze, Lübnan, Suriye ve Kıbrıs arasındaki tartışmalı sularda" ifadesini kullandı.
İsrail, 2009’da Hayfa'nın 90 kilometrelik batısındaki açık denizde keşfedilen Tamar sahasında 283 milyar metreküplük ve onun 47 kilometre güneybatısındaki Leviathan sahasında 530 milyar metreküplük rezerv buldu. Tamar'da, Mart 2013'te üretime başlandı, Leviathan sahasının da 2017'de üretime geçmesi bekleniyor. İsrail Enerji Bakanlığı, 2015'te ülkenin enerji ihtiyacının yarısının, yerli doğalgazla karşılanacağını, 2017'de de net ihracatçı olunabileceğini açıklamıştı.
Gazze Marine gaz sahası
Filistin, 1999'da British Gas (BG) ve ortağı Atina merkezli Lübnanlı Sabbah ve Kuri ailelerine ait Consolidated Contractors International Company (CCC) ile 25 yıllığına anlaşma imzaladı. Buna göre, offshore sahalarda arama hakkının yüzde 60’ı BG’ye, yüzde 30’u CCC’ye ve yüzde 10’u Filistin Kalkınma Fonu’na ait. Anlaşma, saha geliştirmesi ve doğalgaz boru hattı yapımını da içeriyor.
BG’nin lisansı tüm Gazze deniz sahasını kapsıyor ve İsrail’in gaz tesislerine bitişik konumda. BG, 2000’de Gaza Marine-1 ve Gaza Marine-2 olmak üzere Gazze Şeridi’ne 30 kilometrelik mesafedeki iki yere sondaj yaptı ve 603 metre derinlikte yaklaşık 38 milyar metreküplük rezerve ulaştığını açıkladı ancak henüz üretime başlanmadı. Filistin yönetiminin projeksiyonuna göre, yaklaşık 2.5 milyar dolarlık gelir getirecek ve İsrail’den elektrik üretimini azaltarak 560 milyon dolarlık tasarruf sağlayacak.