Mahmut OSMANOĞLU
Stinger efsanesi
Rusya Genelkurmay Başkanı General Nikolai Makarov'un geçtiğimiz günlerde Suriye ile ilgili önemli açıklamaları gündeme düştü.
Makarov Suriye silahlı muhalefetinin elinde omuzdan, yerden havaya fırlatılabilen füzeler olduğunu, bunlar içerisinde Amerikan yapımı 'meşhur' Stinger füzeleri de bulunduğunu, ancak bu füze sistemlerini 'isyancılara' kimlerin sağladığını daha henüz bilemediklerini açıkladı.
Makarov aynı şekilde Washington'ın isyancılara silah sağladığını yalanladığına dikkat çekti ama isyancıların silahları arasında Amerikan yapımı Stinger füzelerinin belirmesinin artık dikkate alınması gerektiğini belirtti.
Makarov'un açıklamalarına Amerika'dan yalanlama gecikmedi. Hem ABD Savunma Bakanı ve hem de dışişleri bakanlığı sözcüsü bu iddiayı yalanladılar.
ABD Savunma Bakanı Leon Panetta bu konuyla ilgili kendisine soru soran basın mensuplarına 'o bölgeye bu tür füzeler sağlıyor muyuz kesin bir şekilde bilemiyorum' derken, dışişleri bakanlığı sözcüsü Victoria Nuland Amerika Birleşik Devletlerinin Suriyeli isyancı güçlere içerisinde Stinger füzelerinin de olduğu ölümcül silah yardımında bulunmadığını ve bulunmayacağını açıkladı.
Stinger füzeleri Afganistan Mücahitleri Sovyetleri Birliği savaşında meşhur oldu. Yerden havaya uçak ve helikopterlere karşı etkili bir füze idi. Aradan yirmi yıldan fazla bir süre geçti. İllaki hem savunma füzelerinde ve hem de füzeye karşı savunma sistemlerinde büyük değişiklikler olmuştur.
Suriye'deki savaşta Stinger füzelerinin havadan gelen tehditlere karşı etkili olacağı düşünülür ama kanımızca diğer taraf da buna önlem alacağı için belirleyici bir rol oynaması düşünülemez.
Bu satırların yazarının asıl değinmek istediği konu ise Stingerlerin Afganistan bağlamındaki rolü ile ilgili yanlış bir kanıyı düzeltmektir.
Stingerlerin Afgan Mücahitlerinin Kızıl Ordu'ya karşı verdiği mücadele belirleyici rol oynadığı gibi yanlış bir kanı ya da kasıtlı bir dezanfermasyon vardır.
Amerikanın Mücahitlere Stinger vermesi Afgan Cihadının son dönemlerindedir. ABD Mücahitlere bu füzeleri 1986 yılında vermeye başlamıştır. Sovyetlerin Afgan işgalinin 1979 yılında başladığını ve 15 Şubat 1989'da Afganistan'dan çekildiğini göz önüne alacak olursak bu tarih oldukça geç bir tarihtir.
Stingerlerin verildiği tarihte zaten Sovyetler yenilmiştir ve çıkış stratejisini 1986-87 yıllarında belirlemiştir.
1979 yılında Kızıl Ordu ile Afganistan'ı işgal eden Sovyetler Birliği 1982 yılında Cenevre'de BM himayesinde başlayan müzakerelerde masaya oturmuştur. Afganistan'ı işgalin mümkün olmadığını gören Sovyetler yenilgiyi kabul edip masa başına oturmuştur. Bundan sonrası prestijli şekilde paçayı nasıl kurtarırımın hesabıdır.
Dememiz o ki, 1986 yılında Sovyetler zaten yenilmiş çıkma stratejisini belirlemeye başlamıştır. Amerika'nın bu tarihten itibaren Stinger vermesi zaferi kendisine mal etmeye yöneliktir.
Stinger füzeleri verilmeden önce ve verildikten sonraki düşürülen uçak ve helikopter sayısının bir istatistiği de bu gerçeği görmeye yardımcı olacaktır.
Hayır, Afganistan'da Sovyetlere karşı savaşı Stinger füzeleri kazanmamıştır. Afganistan'daki savaşı Afgan halkının fedakârlığı ve cesareti kazanmıştır: Sovyetleri bir milyondan fazla şehit, yüz binlerce yaralı, beş milyon muhacir, yüz binlerce dul ve yetim mağlubiyete uğratmıştır.
Evet, Çin ve ABD başta birçok ülke silah ve para yardımı yapmışlardır ama savaştan sonra en fazla istifade eden onlar olmuştur.
Tarihe kayıt düşmek için söyleyelim: Stingerin Afgan savaşını kazandığı iddiası efsanedir.
YENİ ŞAFAK