Afganistan'da görev yapan ABD askerlerini, öldürdükleri Taliban'ın cesetlerine işerken gösteren bir video görüntüsü ortaya çıktı.
Askerlerden biri işerken cesede bakıp "İyi günler dostum!" diye bağırıyor. Fonda ise, bu görüntüleri seyredenlerin yükselen kahkahaları var.
Bu çirkin görüntülerin savaşla ilgisi olmadığı açık. Irak'taki gibi Afganistan'da da 'zevk için insan öldüren' ruh hastaları var. Eylül 2010'da Amerikalıların tıpkı Ebu Gureyb Cezaevi'nde yaptıkları işkencelerin bir benzerini Kandahar'da uyguladıkları ortaya çıkmıştı. Bu benzetmeyi, Danimarka Savunma Bakanı Gitte Lillelund-Bech yapmıştı. Ama sonraları NATO'nun başına geçecek olan Başbakan Anders Fogh Rasmussen iddiaları "yok hükmünde" saymıştı. Aynı tarihlerde The Guardian'da yer alan bir habere göre, Afganistan'da görev yapan bir grup Amerikan askerinin "gizli ölüm timi" kurarak sivilleri öldürdüğünü ve hatıra olarak parmaklarını kesip sakladıklarını yazmıştı. (Zaman, 16 Eylül 2011)
Aslında yetkililer her şeyi biliyor. Mesela 4 arkadaşıyla 3 sivil Afganlıyı sebepsiz yere öldürdüğünü söyleyen ABD'li çavuş Jeremy Morlock, hedeflerinin "öldürmek olduğunu ve bunu zevk için yaptıkları"nı mahkemede itiraf etmişti. (Yeni Şafak, 25 Mart 2011)
Afganistan'da sivil öldürmeler ayyuka çıkmış bulunuyor. Ama NATO'nun en üst düzey sivil yetkilisi Mark Sedwill'e göre "Afganlı çocuklar Londra, New York ve Glasgow'dan daha güvenli bir ortamda yaşıyorlar." Uluslararası yardım kuruluşu Savethe Children'dan (Çocukları Koruma) bir uzmana göre, Afganistan'da her 5 çocuktan biri 5 yaşına gelmeden ölüyor. BM'ye göre Eylül 2008'den Ağustos 2010'a kadar bin 795 çocuk öldü ya da yaralandı. (Zaman, 23 Kasım 2010) Rakamlar çok düşük, UNICEF'in 2009'da açıkladığı rakamlara göre bebek ölümlerinde Afganistan en üst sıralarda yer alıyor.Hiç kuşkusuz bebek ölümlerinde olduğu gibi sivil ölümlerinde de elimizde güvenilir bilgiler yok. Amerika ölümlerle ilgili çetele tutmuyor, Dink Cheney "Biz düşmanlarımızın ölülerini sayacak değiliz." demişti. Açıklanan rakamlar da hayli düşük. Bunu aykırı kaynaklardan test etmek mümkün. Mesela Wikileaks sitesinin açıkladığı 91 bin raporda yer alan bilgi notları dehşet verici. Temmuz 2010'da medyaya sızan bir belgeye göre, Amerika 150 Taliban militanının öldürüldüğünü açıklamıştı, gerçekte ise öldürülenler sivildi ve sayıları da 300 idi.
Amerikan işgalinin ortalama 100 bin sivilin hayatına mal olduğu yönünde tahmini bilgiler var. Sivil katliamlara yol açan sebepleri pazartesi günkü yazıda ele alacağız. Şu kadarını söyleyelim, söz konusu sebeplerden biri tamamıyla "özensizlik, umursamazlık". En ufak bir şüphe veya çek edilmemiş bir istihbarî bilgi, uçakların hedef gösterilen insanları imha etmelerine yetiyor. El Kaide'nin önde gelen isimlerinden Leyt el Lebi'nin hedef alınması sırasında 6 kişinin yanı sıra 7 sivil de öldürüldü. Bir belgede kısa süre içinde 195 sivilin öldürüldüğü, 174'ünün yaralandığı bilgisi yer alıyor. Dahası koalisyon güçlerine ait "siyah birlikler"in "Taliban" diye yakaladığı kimseleri işkenceye tabi tutup öldürdükleri bilgisi yer alıyor. (Yeni Şafak, 27-28 Temmuz 2010) Sivil ölümlerle ilgili sık sık haberlere rastlanır oldu. Reuters'in 26 Temmuz 2010'da geçtiği bir habere göre, Helmand eyaleti Sengin bölgesinde NATO güçleri bir günde 45 sivili öldürdü. 2011 yılıyla ilgili birkaç haber daha aktaralım: NATO ve Afgan askerleri Gaziabad bölgesinde 64 sivil öldürdü (Zaman, 21 Şubat); BM'nin hazırladığı rapora göre sivil ölümler önceki yıllara göre yüzde 15 artmış bulunuyor, 2010'da 2 bin 777 sivil öldürme kaydedildi. (Zaman, 10 Mart) Yine Helmand'da NATO kuvvetleri hepsi kadın ve çocuk 14 sivili, 20 polisi ve 30 Taliban militanını öldürdü. (Yeni Şafak, 30 Mayıs) NATO, 19 Haziran 2011 günü 9, 20 Haziran günü 3'ü çocuk 15 sivili öldürdü. (Zaman, 21 Haziran) BM Yardım Misyonu'na göre 2011 yılının ilk 6 ayında Afganistan'da bin 462 sivil öldürüldü.
Son bir not: Afganistan'dan sonra NATO kuvvetleri Pakistan'da benzer öldürmelere başlamış bulunuyor. İlk dikkat çeken operasyon, 27 Kasım 2011'de 28 Pakistanlı askeri öldürmesiydi.
ZAMAN