Afganistan'da yürürlüğe giren 'tesettür' kararnamesinin ardından Batı menşeli birçok haber kaynağı "burka zorunluğuna" dair şüpheli haberleri dolaşıma soktu.
Özellikle BBC ve Amerika'nın Sesi gibi İngiliz ve Amerikan medyasınca dolaşıma sokulan haberlerde, Afganistan'daki İslam Emirliği yönetiminin kadınlara burka giymeyi zorunlu kıldığı ifadeleri yer alıyor.
Söz konusu haberlerin, ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan konuya dair yapılan açıklama sonrasında yoğunlaşması ise dikkat çekti.
ABD Dışişleri Bakanlığı, tesettür kararı sebebiyle Afganistan'a baskı uygulayacaklarını açıklamıştı.
Burka zorunluluğuna dair haberler ne kadar gerçek?
BBC başta olmak üzere Batı medyası tarafından Afganistan'da burka giymenin zorunlu kılındığına dair haberler ise gerçeği yansıtmıyor.
Afganistan'da İslam Emirliği yönetiminin yayınladığı kararnamede, burka giymenin mecbur kılındığına dair herhangi bir ifade yer almıyor.
Kararnamede, "Uzun süredir Afganistan'da kadınlara karşı yürütülen yıpratıcı ve sistematik dejenerasyon faaliyetlerine rağmen, Afgan halkının yaklaşık yüzde 90'ının halen İslami ilkelere derinden bağlı olduğu, kadınların yüzde 90'lık kesiminin tesettür ilkelerine uyduğu" ifade edilirken. "Asil ve yetişkin her Müslüman kadına İslami bir şekilde örtünmenin (Şeri Hicab) farz olduğu" hatırlatılıyor.
Belirli bir kıyafet zorunluluğu yok
Tesettürün, vücudun mahrem bölgelerini tamamen örtecek ve vücut hatlarını ortaya koymayacak bir şekilde olması gerektiğini vurgulayan açıklamada, belirli bir tür kıyafeti giyme zorunluluğu getirilmiyor.
Yalnızca, "yüzlerce yıldır Afgan kültürünün parçası olduğu" dile getirilen "Çaduri" (burka) isimli çarşaf benzeri kıyafetin de 'en iyi tesettür şekillerinden biri olduğu' ifade ediliyor.
Geleneksel siyah kıyafetlerin de benzer şekilde bir tesettür şekli olduğu vurgulanan açıklamada, küçük veya çok yaşlı olanlar haricinde tesettürün tüm kadınlara zorunlu kılındığı belirtiliyor.
Yüzün sürekli olarak örtülmesi zorunluluğu yok
Kararda sürekli olarak yüz örtme zorunluluğu da yok. Sadece kadınların İslami anlamda kendileriyle görüşmeleri uygun olmayan -namahrem- erkeklerle konuşurken gözleri haricinde yüzlerini örtmeleri isteniyor.
"Tesettür Müslüman ve asil kadınların ayrıcalığıdır" ifadesine yer verilen açıklamada, tesettürün kadınları koruyacağı, ayrıca kadınlara yönelik dış merkezli dejenerasyon çalışmalarından da uzak tutacağı ifade ediliyor.
Afganistan yönetimi, kararın kamuoyuyla yaygın şekilde paylaşılacağını, medyada bu konunun sıklıkla işleneceğini ve Afganistan çapında bir tesettür seferberliği başlatılacağını vurgulanıyor.
BBC ve Amerika'nın Sesi yalan haberler sebebiyle yasaklanmıştı
Afganistan yönetimi Mart ayında ülkede BBC ve Amerika'nın Sesi'nin yayınlarına yasak getirmişti.
İslam Emirliği yönetiminden yapılan açıklamada, İngiltere ve ABD menşeli iki yayın kurumuna yasak getirildiği doğrulanmıştı.
Yapılan açıklamada, "yalan haber faaliyetleri yürüttükleri" gerekçesiyle BBC ve Amerika'nın Sesi'nin Afganlara yönelik yaptıkları yayınların yasaklandığı kaydediliyordu.
Ülkede varlık gösteren bazı Batılı uzmanlar da ajanlık faaliyetlerinde bulundukları iddiasıyla sınır dışı edilmişti.