Suriye'de 18 noktada üslenen ABD, son 2 yıl içinde müttefiki YPG/PKK'ya binlerce silah ve mühimmat sevk etti. Suriye'den güçlerini çekeceğini açıklamasının ardından ABD'nin YPG/PKK'ya sağladığı silahları geri alıp almayacağı ise merak konusu oldu.
ABD'nin Suriye politikası, Mart 2011'de başlayan krizin ilk 3 yılında, dönemin ABD Başkanı Barack Obama'nın Beşşar Esed'e istifa çağrısı, rejime ekonomik yaptırımlar ve "kırmızı çizgi" söylemi üzerinden şekillendi.
Obama, rejimin kimyasal silah kullanmasının bu ülkeye müdahale konusunda fikrini değiştireceğini açıklamış ancak 21 Ağustos 2013'te bin 400'ten fazla sivilin Doğu Guta'da öldüğü katliam sonrası Obama'nın adım atmaması, bu söylemin boş olduğunu ortaya çıkarmıştı.
ABD'nin Suriye iç savaşına dahli, Eylül 2014'te IŞİD’e yönelik hava saldırılarıyla başladı. Yükselen IŞİD tehdidi karşısında ABD, YPG/PKK'yı kara gücü olarak konumlandırdı. Aynı dönemde başlayan hava desteğiyle YPG/PKK, Ocak 2015'te Aynularab'dan (Kobani), Haziran 2015'te Tel Abyad'dan IŞİD’e çıkararak buraları işgal etti.
Ankara'nın tüm uyarılarına rağmen ABD ordusu YPG/PKK'nın büyümesine ve yayılmasına tüm imkanlarıyla yardımcı oldu. YPG/PKK, 2015'in sonunda Fırat Nehri'nin batı yakasına geçti.
ABD, bu süreçte Haseke'nin Rümeylan ilçesinde bir hava üssü inşa etti. Nisan 2016'dan itibaren kara yoluyla Irak'tan ve hava yoluyla Rümeylan'a askeri sevkiyatlar başladı. Binlerce ağır silah, zırhlı araç, tanksavar, silah ve mühimmatı akışı sayesinde YPG/PKK, iki yıl içinde ülkenin yaklaşık üçte birini işgal etti.
ABD YPG/PKK'ya verdiği silahları geri alacak mı?
ABD'li yetkililer, Türkiye'ye her seferinde, IŞİD tehdidi ortadan kalktığında YPG/PKK'ya sağladıkları silahları geri alacaklarını söyledi.
Örgütle ilişkisinin taktiksel ve geçici olduğunu vurgulayan ABD'nin çekilme kararından sonra bu sözü tutup tutmayacağı sorusu yanıt bekliyor.
Çekilme nasıl olacak?
ABD'nin Suriye'deki askeri varlığını çekme takvimi, tüm unsurlarını çekip çekmeyeceği, Fırat'ın doğusundaki hava sahasını rejim ve Rusya'ya terk edip etmeyeceği de merak edilenler arasında yer alıyor.
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, dün, ABD birliklerinin Suriye'den dönüşünün başladığını ancak "yerel ortaklarla" çalışmaya devam edeceklerini açıklamıştı. Bu desteğin ne şekilde süreceği sorusu da cevap bekliyor.
ABD 3 üs daha inşa ediyordu
Ekim 2017'de IŞİD’i Rakka ve Deyrizor'un büyük kısmından çıkaran ABD, bu dönemden sonra üs kurma faaliyetine hız verdi.
Haseke, Rakka, Münbiç ve Deyrizor'da toplam 15 üs ve operasyonel askeri nokta kuran ABD, son aylarda hem Deyrizor'da ülkenin en büyük petrol sahası Ömer'e hem de IŞİD’in kentteki son kalesi Hecin'e yakın bir lokasyonda ve Haseke'nin Kamışlı ilçesi merkezi yakınına karşılıklı iki askeri nokta kurma çalışmasını sürdürüyordu.
Yerel kaynaklar, ABD'nin 2018'in son çeyreğinde başlattığı bu çalışmaları, bölgede kalıcı olma planının parçası olarak değerlendiriyordu.
Gözlem noktalarında tahkimat sürüyordu
Kasım sonunda ABD, Şanlıurfa'nın karşısındaki Suriye topraklarında, Akçakale ile Ceylanpınar arasındaki yaklaşık 100 kilometrelik sınır hattında 4 noktaya tahkimat yapıyordu.
AA'nın tespit ettiği noktalardan ilki, Şanlıurfa'nın Akçakale ilçesinin karşısındaki Suriye topraklarında yer alan Tel Abyad'ın doğusunda.
İlçenin doğusundaki Bir Aşık ile Ayaş köylerini birbirine bağlayan yol üzerinde YPG/PKK tarafından askeri nokta olarak kullanılan bir benzin istasyonunda tahkimat yapılıyordu.
Bir diğer nokta da Şanlıurfa'nın Suriye sınırındaki Yeşiltepe köyü karşısındaki Suriye topraklarında bulunan Nussif Tepe köyünün kuzeyindeki Musa Tepesi.
Yine Şanlıurfa'nın sınır ilçesi Ceylanpınar'ın 20 kilometre batısında, Ceylanpınar Tarım İşletmeleri mevkisinin karşısında yer alan Hınzır köyündeki Hınzır Tepesi de bir diğer gözlem noktasının kurulacağı alan olarak hazırlanıyordu.
Ceylanpınar'a sınır Suriye ilçesi Resulayn'ın 5 kilometre batısında, Türkiye sınırına 4 kilometre mesafede, Erkam Tepesi köyündeki askeri nokta da ABD'nin gözlem noktalarının konuşlanacağı bölgeler arasındaydı.
Bu noktalarda, toprak mevzilerin yapımı, güçlendirilmesi, giriş ve çıkışların askeri olarak güvenli hale getirilmesi, nöbet istasyonlarının kurulması, askeri ekipman veya araçlar için korunaklı alanların ayrılması gibi çalışmalar sürüyordu ancak herhangi bir askeri konuşlanma olmamıştı.