Abdullah Muradoğlu / Yeni Şafak
ABD’de “kimler” karar veriyor?
Geçtiğimiz Perşembe Pentagon Basın Sözcüsü Tümgeneral Pat Ryder gazetecilere yaptığı açıklamada Suriye’de 2 bin Amerikan askeri olduğunu söyledi. Oysa daha önce yapılan açıklamalarda sayının “900” olduğu bildirilmişti. Ryder bu rakamların neden çeliştiğine dair tatmin edici bir açıklama getirmedi. Ryder sanki ‘keşif’ yaparak bu sayıya ulaşmış gibiydi.
General Ryder 1100 askerin Beşşar Esad’ın devrilmesinden önce Suriye’de olduklarını belirtmekle birlikte bu askerlerin tam olarak ne zaman gönderildiklerine de açıklık getirmedi. Rakamlardan Savunma Bakanı Lloyd Austin’in haberdar olduğunu söyleyen Ryder, “ABD Merkez Kuvvetler(CENTCOM)” Komutanı Michael Kurilla ile konuşmadığını da belirtiyordu.
Ryder gazetecilerin yeni rakamdan ABD Başkanı Biden’ın haberi olup olmadığı sorusuna ise Beyaz Saray adına konuşmayacağını söyleyerek cevap veriyordu. Ryder’ın sözlerine Beyaz Saray’dan herhangi bir açıklama gelmemesiyse Biden’ın bu rakamlardan da haberinin olmayabileceği şeklinde yorumlanıyor. Özetlemek gerekirse Ryder’ın yaptığı açıklamalar kafalarda “cevaplardan” daha çok “soru işaretleri”nin dolaşmasına yol açmış bulunuyor.
Donald Trump ilk başkanlık döneminde olduğu gibi şimdi de ABD askerlerini Suriye’den çekeceğine dair ciddi sinyaller veriyor. 2018’de Savunma Bakanı James Mattis, Trump’ın Suriye’deki askerleri çekeceğine dair kararına tepki olarak istifa etmişti. Mattis’in ardından ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Brett McGurk de görevinden ayrılmıştı. Trump, ABD’nin Suriye’de askeri misyonunu tamamladığını savunurken Mattis ve McGurk aksini iddia ettiler.
Trump “Başkanlığım döneminde Suriye’de bulunmamızın tek nedeni olan DEAŞ’ı yendik” demişti. Trump diğer bir paylaşımındaysa “Donald J. Trump dışında herhangi biri Suriye›de DEAŞ’ı yok ettikten sonra askerlerimizi (mutlu ve sağlıklı bir şekilde) eve geri getireceğimizi açıklasaydı, o kişi Amerika’daki en popüler kahraman olurdu” diyerek yakınmıştı.
Sadece Cumhuriyetçiler değil birçok Demokrat da Trump’ın asker çekme kararına tepki göstermişti. Cumhuriyetçi şahin senatörler Marco Rubio ve Lindsey Graham da Trump’ı eleştirenler arasındaydılar. Şimdiyse Trump tarafından Dış İşleri Bakanlığına aday gösterilen Rubio’nun Suriye’deki ABD askerlerinin çekilmesi konusunda nasıl bir tutum izleyeceği belirsiz. Trump’ın Suriye’den asker çekme kararına tepki göstererek “Suriye Özel Temsilcisi” görevinden istifa eden Brett McGurk’ün ise Ocak 2021’de, ABD Başkanı Joe Biden tarafından “Orta Doğu ve Kuzey Afrika Koordinatörü” olarak görevlendirildiğini hatırlatmak gerekiyor..
Trump Suriye’den bir miktar asker çekmişti çekmesine ama geride kalan asker sayısı konusunda kendi adamları tarafından yanıltıldığı daha sonra ortaya çıkmıştı. Brett Mcgurk’ün yerine getirilen James Jeffrey, Trump’ın Kasım-2020 seçimlerini kaybetmesinden sonra yaptığı açıklamada “Yönetimin Suriye’de ne kadar askerimizin olduğunu tam olarak anlamaması için sürekli ayak oyunları yapıyorduk” demişti. Jeffrey, Trump’ın Suriye’deki asker sayısını “200” olarak bildiğini, gerçek rakamınsa çok daha fazla olduğunu belirtiyordu.
ABD’nin Suriye’de asker bulundurmaya devam etmesinde “CENTCOM”un etkili olduğu söyleniyor. Nitekim CENTCOM Komutanıyken 2013’de emekliye ayrılan James Mattis Ocak 2017’de Trump tarafından Savunma Bakanı yapılmıştı. Halihazırda Savunma Bakanı olarak görev yapan Lloyd Austin de 2016’da CENTCOM Komutanlığı görevinden emekliye ayrılmıştı.
Sonuç olarak söylemek gerekirse, Trump 2018’deki Suriye’ye ilişkin tutumunu büyük ölçüde devam ettiriyor. Ancak Biden Yönetimi’nin üst düzey ulusal güvenlik ve savunma yetkililerince yapılan açıklamalardaki alt metinleri dikkatlerden kaçırmamak gerekiyor.
Bu alt metinler ABD’nin Suriye’deki askerlerini ucu açık bir şekilde tutmaya niyetli olduğunu gösteriyor. ABD’nin Suriye’de ne zamana kadar asker tutmayı plânladığı ve hangi koşullarda buna son verileceği konusunda şimdiye kadar net bir açıklama yapılmadı. Suriye’de koşulların köklü bir biçimde değişmesine rağmen ABD askerleri Suriye’de kalmaya devam ediyor. Alt metin okumaları ABD’nin Suriye’deki askerî varlığının kendi başına bir amaç olduğu kanaati uyandırıyor. Diğer her şeyse bu amacı meşrulaştırmaya yönelik bir kurmaca gibi görünüyor.