Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, 11 Eylül saldırılarında Suudi Arabistan'ın rolünün olduğunu ima eden ve bu ülkenin ABD'de yargılanmasının önünü açabilecek yasa tasarısının mevcut haliyle Beyaz Saray'a gelmesi durumunda Barack Obama'nın tasarıyı veto edeceğini belirtti.
Günlük basın brifinginde konuşan Earnest, ABD Kongresi'nde, 11 Eylül saldırılarında Suudi Arabistan'ın rolünün olduğunu ima eden ve Riyad yönetimine ABD'de dava açılabilmesi ihtimalini barındıran yasa tasarısıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Earnest, yasa tasarısının mevcut halinin Kongre'nin iki kanadı olan Temsilciler Meclisi ve Senato'dan geçerek Başkan Obama'nın önüne gelmesi durumunda tasarının imzalanmasının söz konusu olmayacağını vurguladı.
Söz konusu tasarının mevcut haliyle Amerikan çıkarlarına uygun olmadığını savunan Earnest, bu haliyle tasarının, ABD'nin dünyanın dört bir yanındaki müttefikleriyle işbirliği yapmasını zorlaştıracak bir adım teşkil ettiğini belirtti.
SUUDİ ARABİSTAN'DAN ABD'YE 750 MİLYAR DOLARLIK "TEHDİT"
Earnest, Suudi Arabistan'ın yasa tasarısı ile ilgili olarak ABD yönetimini "finansal olarak tehdit ettiği" iddiasıyla ilgili soruları da cevapladı.
Ocak ayında Temsilciler Meclisi Adalet Komitesi'nden geçen yasa tasarısının Riyad yönetiminde ciddi tepkiyle karşılandığını aktaran New York Times'ın haberine göre Suudi Dışişleri Bakanı Adil Cubeyr, önceki ay Washington'a yaptığı ziyarette Kral Selman'ın sert mesajını bizzat iletti.
Haberde Suudi yönetiminin Obama'yı "Hazine bonoları dahil ABD'deki toplam 750 milyar dolarlık varlığını satmakla tehdit ettiği" iddia edildi.
Bu iddiayla ilgili açıklamasında Sözcü Earnest, Riyad yönetiminin böyle bir şey yapacağını düşünmediğini belirterek "Suudiler de en az bizim kadar, küresel finansal sistemin istikrarını korumanın iki ülkenin de ortak çıkarı olduğunun farkındadır" şeklinde konuştu.
Yabancı egemen devletlerin ABD hukukuna karşı dokunulmazlığı konusunun önemli bir uluslararası hukuk ilkesi olduğunu ifade eden Earnest, bu ilke sayesinde dünyanın dört bir yanındaki ülkelerle iş yapılabildiğini anlattı.
Finans uzmanları ise bu büyüklükte bir satışın gerçekleşmesinin çok zor olacağını ve bu tür bir adımın Suudi Arabistan'a da en az ABD kadar zarar vereceğini belirtiyor.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby de günlük basın brifinginde konuyla ilgili soruları cevapladı.
Tasarının mevcut halinin ABD'nin çıkarlarıyla örtüşmediğini savunan Kirby, Dışişleri Bakanı John Kerry'nin konuyla ilgili sözlerine de atıf yaptı.
Kirby, şubat ayında Temsilciler Meclisi'nde katıldığı bir oturumda Kerry'nin söz konusu tasarının kabul edilemez olduğunu söylediğini dile getirdi.
Suudi Arabistan'ın, ABD'nin bölgedeki en önemli müttefiklerinden biri olduğuna işaret eden Kirby, mevcut tasarının bu ittifak ilişkisine zarar vereceğini vurguladı.
"TERÖRİZM SPONSORLARINA KARŞI ADALET" YASASI
Teksas Senatörü Cumhuriyetçi John Cornyn ve New York Senatörü Demokrat Chuck Schumer tarafından 2015 yılının eylül ayında Kongre'ye taşınan "Terörizm Sponsorlarına Karşı Adalet" yasa tasarısı, ocak ayında Temsilciler Meclisi Adalet Komitesi'nden geçmişti.
Tasarının mimarlarından Cumhuriyetçi Senatör Cornyn, "Ülkemiz yeni terör tehditleriyle karşı karşıyayken teröristlere finansal olarak destek verenleri durdurmak çok önemli" ifadelerini kullanmıştı.
Yasa tasarısı, Amerikan yasaları tarafından yabancı ülkelere sağlanan "egemenlik dokunulmazlığı" korumasının, "terörle ilişkili olduğu tespit edilen ülkelerin" üzerinden kaldırılmasını öngörüyor.
Mevcut tasarının yasalaşması halinde Suudi Arabistan'ın egemenlik dokunulmazlığının ortadan kalkabileceği ve bu durumda başka birçok ülkenin ABD'nin egemenlik dokunulmazlığını ortadan kaldırarak Washington yönetimi aleyhine davalar açılmasını mümkün kılabileceği kaydediliyor.
Bu durumda ABD'de aleyhine dava açılabilmesi ihtimali ortaya çıkacak olan Suudi yönetimi ise başından beri 11 Eylül olaylarıyla hiçbir bağının olmadığını iddia ediyor.
Tasarıya karşı olduğunu açıklayan Beyaz Saray yönetimine 11 Eylül mağdurları ise "Bizim hükümetimiz kendi vatandaşlarının değil Suudilerin yanında duruyor" şeklinde tepki gösteriyor.
Bu konunun, 21 Nisan'da Suudi Arabistan'ı ziyaret edecek olan Obama'nın gündeminde en üst sıralarda yer alması bekleniyor.