Filistinli siyasi analistler, ABD yönetiminin Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'yi terör listesine almakla, İsrail'in uyguladığı ablukayı tamamlayarak Gazze'yi boğmaya, Hamas'a veya Gazze'ye mali yardımda bulunanları korkutmaya çalıştığını vurguladı.
Filistinli siyasi analist Mustafa es-Savvaf ile İbrahim el-Medhun, ABD yönetiminin, Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas'ın Siyasi Büro Başkanı Heniyye'yi terör listesine alma kararını AA muhabirine değerlendirdi.
Siyasi analist-yazar Savvaf, ABD'nin 1997 yılında Hamas'ı "Yabancı Terör Örgütleri" listesine aldığını hatırlatarak, ABD'nin Heniyye'yi terör listesine almasının bir anlam ifade etmediğini belirtti.
Bu kararın arkasındaki asıl nedene dair Savvaf, "Bu durum muhtemelen Heniyye'yi geçecektir. Asıl mesele, ABD'nin Hamas'a mali destek verenlere mesaj vermesidir. Çünkü zaten hareketin liderinin mali bir durumu söz konusu değildir." dedi.
ABD'nin bu karar ile İsrail ablukası altında "büyük insani krizle" boğuşan Gazze'deki durumu daha da derinleştireceğine dikkati çeken Savvaf, "ABD bu karar ile Gazze'ye uygulanan ablukayı tamamlamayı ve Hamas'ın mali kaynaklarını kurutarak bu bağlamda destek verenlere terör listesine alınabileceği yönünde bir uyarıda bulunmayı hedefliyor." ifadelerini kullandı.
Savvaf, Hamas ile Fetih hareketleri arasındaki uzlaşı sürecinin pamuk ipliğine bağlı olduğunu ve Gazze'nin devam eden iç çekişmeler nedeniyle de ayrıca ekonomik krizle boğuştuğunu belirterek, şunları söyledi:
"ABD'nin kararı Gazze'deki insani krizi daha da derinleştirecek. Çünkü fakirlere ve muhtaçlara yardım eden ancak siyasi olarak bir etkisi olmayan ve Hamas'a yakınlığıyla bilinen birçok insani yardım kuruluşu da bu karardan etkilenecek." -
Savvaf, ABD'nin "Siyonist rejim" tarafgirliğine de dikkati çekerek, "Bu karar, ABD Başkanı Donald Trump'ın Filistin davasını yok etme ve işgalci İsrail'e karşı meşru direnişle mücadele projesini tamamlayan adımdır." değerlendirmesinde bulundu.
"ABD, FİLİSTİN DİRENİŞİNİ HEDEF ALIYOR"
Filistinli analist Medhun ise ABD'nin bu kararla sadece Hamas lideri Heniyye'yi değil Filistin direnişini hedef aldığını vurgulayarak, "ABD'nin bu kararı, Gazze ablukasını derinleştirmeyi hedefliyor. Hamas için yeni bir şey söz konusu değil. ABD, aynı zamanda başta Heniyye olmak üzere Hamas ile muamele eden ülkeleri de korkutmayı amaçlıyor." diye konuştu.
Medhun, Hamas liderinin "banka hesaplarına sahip olmadığına" dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Bu tür kararlar gerçekten daha çok semboliktir, çünkü banka hesaplarına sahip olmayan Heniyye, Gazze'dedir ve yurt dışına da çokça çıkmaz."
ABD'nin bu karar ile de İsrail tarafgirliğini bir kez daha ispat ettiğine işaret eden Medhun, "Ancak Hamas bu oyuna gelmeyecektir. Düşmanı İsrail'dir. ABD ile karşı karşıya gelmek istemez." görüşünü dile getirdi.
İsrail'in Kanal 10 televizyonuna konuşan İsrailli gazeteci-yazar Zvi Yehezkeli ise ABD'nin Heniyye'yi terör listesine alma kararının gerilimi tırmandıracağını ifade etti.
Yehezkeli, ABD'nin söz konusu kararla başta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas olmak üzere Katar ve Mısır gibi ülkelere de Hamas ile ilişkilerini gözden geçirmesi ve bu bağlamda dikkatli olmaları yönünde uyarıda bulunduğuna vurgu yaptı.
ABD Dışişleri Bakanlığından dün yapılan yazılı açıklamada, Heniyye'nin "Özel Düzenlenmiş Küresel Teröristler" listesine eklendiği bildirilmişti. ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkların Kontrolü Ofisi (OFAC) de İsmail Heniyye'yi yaptırım listesine aldığını duyurmuştu.
İSMAİL HENİYYE KİMDİR?
Hamas'ın 6 Mayıs 2017'de seçilen yeni lideri Heniyye, hayatı boyunca direnişin içerisinde yer alan biri olarak mücadeleci kişiliği ve pragmatist özelliğiyle öne çıkıyor. Mütevazı yaşantısı ve sakin kişiliğiyle Filistinlilerin sevgisini kazanan Heniyye, abluka altındaki Gazze'de bulunan Eş-Şati Mülteci Kampı'nda yaşıyor.
Heniyye, tarihi Filistin topraklarının Askalan (Aşkelon) kentinden göçe zorlanan Filistinli bir ailenin çocuğu olarak 29 Ocak 1963'te Şati Mülteci Kampı'nda dünyaya geldi. Heniyye'nin üniversiteden mezun olduğu yıl olan 1987'de bir grup Filistinli Müslüman entelektüel ve aktivist, Şeyh Ahmed Yasin liderliğinde Hamas'ı kurdu. Heniyye de Müslüman Kardeşler Teşkilatı'nın (İhvan) bir kolu olan harekete katılanlar arasında yer aldı.
Hamas lideri Şeyh Yasin 1997 yılında İsrail hapishanesinden çıktığında, Heniyye kendisinin en yakın yardımcılarından biri oldu. Heniyye 1999'dan 2004'e kadar, Hamas Genel Sekreteri Şeyh Yasin'in özel kalem müdürlüğünü yaptı.
Hareketin 2005 yılında Filistin'de yapılan seçimleri kazanmasının ardından yaptığı bir açıklamada Heniyye, İsrail'in 1967 sınırlarında bir Filistin devletini tanıması halinde bu ülkeyle geçici bir anlaşma arayışı içerisine gireceklerini söylemişti.
Hamas lideri Heniyye Ekim 2006'da Gazze'de konvoyuna düzenlenen saldırıdan ve Mayıs 2007'de İsrail'in evini hedef alan füze saldırısından da sağ kurtuldu. Heniyye ayrıca İsrail'in Filistinlilere karşı şiddet ve baskı uygulamayı bırakması halinde kendilerinin de şiddet içeren direniş tarzını terk edebilecekleri yönünde açıklamalarda bulundu.
FİLİSTİN BAŞBAKANI OLDU
Aralık 2005'te yapılan ve 25 Ocak 2006'da tekrarlanan Filistin Yasama Konseyi seçimlerinde Hamas lideri Halid Meşal'in Şam'da sürgünde bulunmasından dolayı Heniyye listenin en başında yer aldı.
Heniyye bu seçimlerde Hamas'ın yürüttüğü kampanyaya da liderlik etti. Neticede Hamas, Filistin meclisindeki 132 sandalyeden 76'sını kazanarak seçimden zaferle çıktı. Heniyye, 16 Şubat 2006'da Hamas'ın başbakan adayı olarak açıklandı.
Bunun üzerine Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas hükümeti kurma görevini Hamas'a verdi.
O döneme kadar Filistin'i yöneten Fetih hareketi ile haftalarca süren koalisyon görüşmelerinin neticesiz kalması üzerine Heniyye, Hamas üyeleri ve teknokratlardan oluşturduğu kabineyi ilan ederek hükümeti kurdu.
ABD ve İsrail'in karşı çıkmasına rağmen Heniyye'nin başbakanlığı, 19 Şubat'ta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas tarafından onaylandı.
Gazze Şeridi'ndeki Hamas ile Fetih arasındaki çatışmaların Haziran 2007'de zirveye çıkması üzerine Heniyye, Filistin Devlet Başkanı Abbas tarafından başbakanlık görevinden alındı.
HENİYYE'NİN KARŞI ÇIKTIĞI EN ÖNEMLİ KONU: OSLO ANTLAŞMASI
Heniyye'nin karşı çıktığı en önemli konuların başında, Filistin'in İsrail devletini tanımasına rağmen İsrail'in Filistin devletini tanımadığı Oslo Antlaşması geliyor. İsmail Heniyye, ABD ve uluslararası toplumun "Oslo Antlaşması, İsrail işgalini sonlandıracak ve Filistinlilere bağımsız bir devlet verecek" diye vaatte bulunarak Filistinlileri kandırdığı görüşünü savunuyor.
Gazze'de bir mülteci kampında ikamet eden Heniyye, 2013'ten 6 Mayıs 2017'ye kadar Hamas Siyasi Büro Başkanı Halid Meşal'in yardımcısı olarak görev yaptı.
Kaynak: AA