İran destekli Şii Husiler'in kurduğu Ensarullah Hareketi, Yemen'in başkenti Sana'yı ve Amran bölgelerini ele geçirdikten sonra ülkenin güney bölgelerinde ilerlemeye devam ediyor.
Ensarullah militanları, başkenti Sana ve Amran kentini ele geçirdikten sonra ülkenin en önemli liman kentlerinden biri olan el-Hudeyde kentini de kontrol altına aldı.
Silah desteğinin deniz üzerinden gemilerle geldiği iddia edilen Husilerin, Hudeyde limanını ele geçirerek bölgede ilk kez bir limanın kontrolünü sağlamış oldu. Husilerin böylelikle deniz üzerinden silah sevkıyatı yapabilmesinin önü açılmış oldu. Hudeyde'deki aşiret mensupları ise Ensarullah militanlarının Hudeyde'den çıkması talebiyle barışçıl gösteriler düzenliyor.
Taiz hedefte
Öte yandan Sana'dan sonra ikinci büyük şehir olan Taiz kentinin kontrolünü sağlamak isteyen Husiler, öncelikle yolları üzerindeki İb kentini ele geçirmek istiyor.
AA muhabirinin İb kentindeki yerel kaynaklardan edindiği bilgiye göre, Sünni aşiret üyeleriyle çatışmaya başlayan Ensarullah, kentin bazı bölgelerinde kontrol noktaları oluşturdu. Aşiretler ise Husilerin kentten çıkması için milis güçlerini şehrin pek çok noktasına gönderdi. Bölgede gerginlik devam ederken, Husi Ensarullah hareketiyle kabile milisleri arasında şiddetli çatışmaların çıkmasından endişe ediliyor.
"ABD havadan Husiler karadan el-Beyda'ya saldırıyor"
Husi milisler, Yemen El Kaidesi olarak bilinen Ensar'uş Şeria örgütünün kontrolündeki el-Beyda kentine de saldırı başlattı. ABD'nin insansız hava araçlarının aralıksız bombaladığı bölgede Husiler de karadan saldırılara başladı.
Bu durum kamuoyunda ABD'nin Yemen'de El Kaide'ye saldırması karşılığında Husilerin önünü açtığı yorumlarına neden oldu.
El Kaide'nin güçlü olduğu kentte dün geceden beri aralıksız çatışmalar devam ediyor. Ensar'uş Şeria örgütü ise Husilerin bütün bölgelerde hedefleri haline geldiğini duyurdu. Örgüt, Sana'da da Husilerin bulunduğu bölgelere bombalı saldırılar düzenleyeceğini açıklamıştı.
İran: Husileri destekliyoruz
İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in Uluslararası İlişkiler Danışmanı Ali Ekber Velayeti, Yemen'deki "Husileri" desteklediklerini açıkladı.
Velayeti, Hizbullah'ın ülkeye yönelen tehditlere karşı Lübnan ordusunun yanında yer aldığını hatırlatarak, "Hizbullah'ın Lübnan'da üstlendiği rolü, Ensarullah'ın da Yemen'de üstlenmesini umut ediyorum" ifadelerini kullandı.
Husi Ensarullah Hareketi İran'la paralel
İdeolojik açıdan Yemen'deki Sünni ve Zeydi hareketlerden bağımsızlaşarak İran yönetimiyle paralel 12 İmamcı Şii bir siyasal oluşuma dönüştüğü değerlendirmesinde bulunuyor.
Husiler, demokratik ve çoğulcu bir devlet yönetimini reddederek, devletin meşruiyetinin Hz. Muhammed'in soyundan gelen yöneticilere ait olması gerektiğini iddia ediyor. 1979 Devrimi sonrası İran'da kurulan, Din adamlarının egemen olduğu "Velayet-i Fakih" sistemine benzer bir "İmamlar devleti" talep eden Husiler, Yemenli analistler tarafından İran yönetimiyle koordineli olarak hareket eden Lübnan Hizbullah hareketine benzetiliyor. Husilerin devlet teorisi, Husi soyunun Hz. Muhammed'e dayandığı ve dolayısıyla devletin egemenlik hakkının Husi soyuna ait olduğu iddiasına dayanıyor.
Husilerin yayılma stratejisi
Yemen'in kuzeyindeki Sa'da vilayeti Husilerin kalesi olarak biliniyor. Husilerin tüm faaliyetlerinin hareket noktası olarak kabul edilen Sa'da'da Husilere ait eğitim merkezleri ve askeri eğitim kampları bulunuyor. Yemen merkezi hükümeti, örgütün kaçak yollardan İran'dan ağır silah desteği aldığını belirtiyor.
Birleşmiş Milletler'e bağlı Gerçekleri Araştırma Komisyonu da İran'ın Sa'da yakınlarındaki Kızıldeniz'in el-Luhayya limanına silah ulaştırmak için Eritre'de bir üs kurduğu, İran gemilerinin Aden Körfezi'nde korsanlarla mücadele bahanesiyle Yemen'e silah kaçırdığını açıklamıştı.
Geçen sene Yemen sahil güvenlik güçleri içinde İran silahları bulunan ve Husilere gittiği söylenen "Cihan 1" isimli bir gemiyi alıkoymuştu.
Husiler, Amran vilayeti güvenlik güçleriyle girdikleri çatışmanın ardından 8 Temmuz'da bölgeyi kontrolü altına almış o tarihten bu yana da başkent Sana'ya doğru yönelmişti. Örgütün Amran kentinde Zeydilere ait bir çok cami ve eğitim merkezine zarar vermesi ve Yemen'in en büyük siyasi hareketleri arasında anılan Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan)'nın siyasi kanadı Islah Partisi ile yakınlaşan Zeydi siyasetçileri hedef alması ülke kamuoyunda tepkiyle karşılanmıştı.
Örgütler arasında iç savaş tehlikesi
Husilerin Amran kentinden sonra Ağustos ayında başkent Sana'ya girmeleri ve sivillere ait ev ve işyerlerini yağmalamaları sebebiyle Yemen siyaset çevrelerinde dış destekli bir darbe girişimi şeklinde değerlendiriliyor.
Ensarullah Hareketi'nin ülkenin kuzey ucundaki merkezlerinden güneye doğru işgal saldırıları düzenlemeleri ve yayılma stratejisiyle sırasıyla Amran ve Sana'yı ele geçirmeleri devlet düzeninin çökme riskini beraberine getiriyor.
Amran ve Sana'dan sonra el-Hudeyde'nin düşmesi ve Taiz kentinin hedef seçilmesi ülkedeki istikrarsızlığın derinleşmesine yol açarken devlet güçlerinin sahneden çekilmesi kamuoyunda ülkedeki çatışmaların terör örgütleri arasında yaşanacak büyük bir iç savaşa dönüşebileceği endişesini arttırıyor.
AA