AB Dönem Başkanlığı, 1 Temmuz itibarıyla Hollanda'dan Slovakya'ya geçti. 2004 yılında AB üyesi olan Slovakya, 6 ay süresince AB'nin gündemindeki konuları belirleyecek. AB'nin sığınmacıları üye devletlere yerleştirme planını yüzünden AB Komisyonu ile ters düşen Slovakya hükümeti, bu konuda daha farklı bir "mekanizmaya" odaklanacak.
Slovakya Başbakanı Robert Fico, dün yaptığı açıklamada, yapıcı bir diyalog peşinde olacaklarını, pozitif bir gündeme odaklanacaklarını söyledi. Slovak Başbakan sığınmacı konusunun başkanlıkları sırasında önemli bir mesele olacağını İfade ederek, "AB başarısız olan politikalara yeniden odaklanmalı." dedi.
Avrupalıların çoğunun mevcut sığınmacı politikasından memnun olmadığını savunan Fico, Slovakya olarak AB dönem başkanlığı sırasındaki rollerini, "AB Komisyonu'nun tekliflerini üye ülkelerin tartışabileceği bir forum oluşturmak." şeklinde açıkladı. Başbakan, "Çalışmayan değil çalışan mekanizmalar üzerine odaklanmalıyız." ifadesini kullandı.
İngiltere'nin AB'den çıkışı
İlk kez bu görevi üstelenen Slovakya'nın dönem başkanlığında İngiltere'nin AB'den çıkması en öncelikli gündem maddesi olacak. 16 Eylül'de Slovakya'nın başkenti Bratislava'da liderler, "AB'nin İngilteresiz geleceğini" görüşecek. Yer olarak Bratislava'nın seçilmesinin sebebi ise, Brüksel'in Avrupa içerisindeki kötü şöhreti. Bratislava Zirvesi ile, 2000 yılından sonra dönem başkanlarının başkentlerindeki ilk zirve de yapılmış olacak.
Eylül ayında İngiltere'de yeni başbakanın belirlenmesi ve birlikten çıkışı düzenleyen AB anlaşmalarının yürürlüğe konulması bekleniyor. 2 yıl sürecek çıkış müzakereleri de Slovakya dönem başkanlığında başlayacak.
Güç dengesi
AB'in küçük ülkelerinden 5,5 milyon nüfuslu Slovakya, alınacak kararlarda tüm üyelerin de ciddi söz sahibi olmasını istiyor. Zirveden büyük beklentileri olduğunu, her üyeye söz düştüğünü belirten Başbakan Fico da, "AB'nin geleceği konusundaki hayati kararlar, küçük bir grup devlet tarafından alınamaz." diyerek Almanya ve Fransa gibi büyük üyelerin önemli kararları kapalı kapılar arkasında almasına tepki gösterdi.
Slovakya, 27 üyeli formatının, gelecekte yeni çalışma formatı olarak benimsenmesini de istiyor. Bu formatla, üye devletler AB kurumlarından özellikle de AB Komisyonu'ndan gücü yeniden devralmış olacak.
Slovakya Dışişleri Bakanı Miroslav Lajcak, konuya dair, "Vatandaşlar AB kurumlarında değil, devletlerde yaşıyor." diyerek, politikaların üye devletler tarafından belirlenmesi, AB kurumlarının da siyasi kararlar ile uygulamalar arasında bir sorun olmamasını temin etmesi gerektiğini söyledi.
Vize serbestisi
Slovakya dönem başkanlığında Türkiye vatandaşları için vize serbestisi konusu da gündemde olacak. AB Komisyonu, 4 Mayıs'ta Türkiye vatandaşlarının Schengen ülkelerine vizesiz seyahat etmesini öngören bir tavsiye kararı almış olsa da, 72 kriterden geriye kalan 5'i tamamlanmadığı gerekçesiyle haziran ayı sonunda vizelerin kaldırılması hedefine ulaşılamadı.
Özellikle terör tanımının değiştirilmesi talebi, vize serbestisinin önünde engel oluşturmaya devam ederken, sorunun çözümü için Slovakya sönem başkanlığı sırasında görüşmeler yoğunlaştırılacak. Terör örgütleriyle mücadele ederken terör tanımının değiştiremeyeceğini vurgulayan Türkiye, esneklik gösterilmesini istiyor.
Slovakya'nın dönem başkanlığı sırasında Türkiye'nin AB katılım müzakerelerinde yeni fasıl açılması ise şu aşamada beklenmese de, yeni fasıllar için hazırlık çalışmalarına hız verileceği öngörülüyor.
Slovakya, AB dönem başkanlığını 1 Ocak 2017'de Malta'ya devredecek.
AA