HAKSÖZ HABER
Pandemi süreci Türkiye ekonomisini oldukça zorladı. Bir süredir düşüşte olan ekonomik veriler salgın şartları da eklenince ciddi anlamda S.O.S vermeye başladı.
Koronavirüsün etkisi ve öldürücülüğü düşünüldüğünde devletlerin buna karşı önlem almaları da kaçınılmaz hale geliyor. Bu durum iki uçlu bir gerginlik ortaya çıkartıyor. Bir yanda yaşanan ölümler diğer tarafta ise kapanma veya kısıtlama şartlarında orta ve dar gelirli kesimler ciddi bir darboğazla karşılaşıyorlar.
Aslında durum toplumsal sağlık anlayışının seneler içinde oturtulması ile pekala kontrol altında tutulabilirdi. Ancak salgın için gerekli önlemleri toplum olarak bir türlü sağlayamadık. Bunun üstüne eklemlenen yönetim zafiyetleri de işin daha da vahim hale gelmesine sebep oldu ne yazık ki.
Şimdi 17 günlük bir tam kapanmaya hazırlanıyoruz. Temel ihtiyaç malzemeleri dışında hiçbir şeyin alışverişi yapılamayacak. Gıda, giyim, hizmet vb. sektörlerde başta esnaf olmak üzere 17 günlük kaybın nasıl karşılanacağı ise belirsizliğini koruyor. Destek paketlerinin nasıl bir ihtiyaca karşılık geldiği de ayrı bir muamma olarak önümüzde duruyor.
Esnaf ve gündelik çalışanlar başta olmak üzere orta ve dar gelirli kesimlerin biriken ödemeleri hakkında ciddi düzenlemelerin yapılması gerekiyor. Euronews’e konuşan esnaflar kira yardımı başta olmak üzere devletin bu süreçte yardımcı olması gerektiğinin altını çiziyor.
İşin destek boyutu zaten aşikar. Ancak devlet bu durumu karşılayamıyor olabilir. Bunun gerekliliği ayrı olmakla birlikte imkanlar dahilinde değerlendirme yapmak daha adil olacaktır. O halde geriye tek bir şey kalıyor o da durumu açık yüreklilikle izah edip anlayış bekleyen bir açıklama yapılması gereği. Belki ilerleyen süreçte esnaflara dönük gerçekçi bir destek paketi de bir nebze olsun sorunların ortadan kaldırılmasına vesile olabilir.
Ancak çok sert bir kararla bir anda toplumu 17 gün tam kapanmaya almak izahı güç bir durum ortaya çıkarttı. Belki daha yavaş bir geçişte anlaşılabilir olabilirdi fakat ‘yaptım oldu!’ dercesine yürürlüğe konulan kararlar ekonomik darboğaz yaşayan kesimleri ciddi anlamda yaralıyor.
Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği’nin yaptığı açıklamaya göre AVM esnafından kapanma boyunca kira alınmayacak. Süpermarketler zaten Pazar günleri hariç açık olacak. O halde bu kapanmanın tam olarak kimler için yapıldığı da tartışmalı hale geliyor. Halk arasında küçük esnaf olarak nitelenen dükkanları etkileyecek olan kapanmanın daha iyi düşünülerek gerçekleştirilmesi gerektiği de ortaya çıkıyor.
Esnaflar, küçük-orta düzeyli işletmelerin ağırlaşan şartlarına dönük hızlı çözümler üretilmesi gerekiyor. Tüm dünyayı etkisine altına alan salgın şartlarında devletin öncelikle kendisinden feragat etmesi ve yükü toplumsal kesimlerden olabildiğince alması şart. Öteki türlü toplumun ekonomik olarak yaşadığı sıkışmışlık bir yerden patlak verecek gibi gözüküyor...