Türkiye halihazırda kadının iş gücüne katılım oranının düşük olduğu ülkeler arasında. TÜİK’e göre kadın istihdamı son yıllarda artış gösterse de hâlâ % 30 seviyesinde. OECD ülkelerinde bu oran yüzde 47. Ipsos Sosyal Araştırmalar Enstitüsü’nün “Çalışan Annelerin 1000 Günü Araştırması”na göre ise Türkiye’de çalışan her 4 kadından biri, evlendikten ve çocuk sahibi olduktan sonra işten ayrılıyor.
Devlet kadınları çalışmaya teşvik etmek için doğum izni, süt izni, emzirme odası, 150'den fazla kadının çalıştığı işyerlerine kreş şartı gibi bazı adımlar atsa da bu durum çoğu zaman pratikte uygulanmıyor. Kimi zaman işveren sorun çıkarıyor, kimi zaman anneler çocuklarını bırakacak yer bulamıyor.
Annelerin % 42’si emzirmeyi bırakmak durumunda kalıyor
Bu nedenle kadınlar doğum yaptıktan sonra ya işi bırakmak zorunda kalabiliyor ya da emzirmeyi... Yine Ipsos Sosyal Araştırmalar Enstitüsü’nün araştırmasına göre annelerin % 42’si, işe geri dönüş sebebiyle emzirmeyi bırakmak durumunda kalıyor. İşi bırakan kadınların yarısı mutsuz oluyor.
Aslında çeşitli uygulamalar ile çalışan anneleri daha verimli kılmak mümkün. İşyerlerinde kreş ya da ebeveyne bakım yardımı, esnek ya da yarı zamanlı çalışma saatleri bunlar arasında. Zira Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM)’nin yaptırdığı araştırmaya göre çalışan kadınların sorunlarını çözmek için öncelikle yuva ve kreş sorununun çözümlesi gerektiğine inananların oranı yüzde 41.
104 iş yerinde emzirme odası ve kreş yok
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, 2015 yılı içerisinde işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını denetlemek için yaptığı teftişlerde, işyerlerinde kreş ya da emzirme odası bulundurmadıkları gerekçesiyle 104 iş yerine ceza kesti.
Bakanlığın Al Jazeera'nin talebi üzerine verdiği bilgilere göre teftiş çerçevesinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden 13 bin 296 adet iş yerinde teftiş yapıldı.
Bu işyerlerinin 274’ünde emzirme odası, 207’sinde ise çocuk bakım yurdu kurulma zorunluluğu olduğu tespit edildi. Ancak bu işyerlerinin 11’inde emzirme odası, 93’ünde ise çocuk bakım yurdunun kurulmadığı saptandı. Yani toplamda 104 iş yerinde zorunlu olduğu halde ya emzirme odası ya da kreş yoktu.
Emzirme odası ve çocuk bakım yurdunu yükümlülüğünü yerine getirmeyen bu 104 iş yeri hakkında toplam 79.132 TL idari para cezası uygulanması önerildi. Bakanlığın Al Jazeera'ya verdiği bilgide önerilen bu cezaların yerine getirilip getirilmediği konusunda detay verilmedi.
Kaynak: Al Jazeera, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı