Ahmet Varol

Ahmet Varol

Yazarın Tüm Yazıları >

Seçimler

31 Aralık 2009 Perşembe 01:46A+A-

2009 yılı içinde dünyada önemli seçimler de gerçekleştirildi.

Bunlardan bazıları oldukça sancılı ve tartışmalı geçti. Sancılı geçen seçimler İslâm coğrafyasındaydı. Bazılarının hem öncesinde hem sonrasında olaylar oldu. Bazıları sonuçlarıyla ilgili tereddütlerden dolayı olaylara sebep oldu. Bazılarında ise seçimlerle ilgili bir tereddüt veya tartışmadan dolayı değil seçim sonrası manzaraya göre hükümetlerin şekillendirilmesi konusundaki pazarlıklardan kaynaklanan sıkıntılar oldu.

En olaylı geçen İran cumhurbaşkanlığı seçimleri oldu. 12 Haziran 2009’da gerçekleştirilen bu seçimlerde, bir önceki seçimde önemli zafer gerçekleştirmiş olan Mahmud Ahmedinejad yeniden aday oldu. Karşısına da en güçlü rakip olarak reformcu hareketi temsil eden Mir Hüseyin Musevi çıktı. Fakat dinî otoritenin tutumu reformcu kanadı istemediğini gösteriyordu. Seçim öncesinde böyle bir çekince konması beraberinde bir tartışmanın başlamasına yol açtı ve reformcu kanat bu tutumu seçimlerin güvenirliliği konusunda tereddütler oluşmasının gerekçesi olarak değerlendirdi. Diğer iki aday Muhsin Rızai ile Mehdi Kerrubi’nin ise kavgada fazla bir etkinlikleri yoktu.

Hile olabileceği tartışmalarına rağmen belirlenen tarihte seçim yapıldı ve Mahmud Ahmedinejad’ın % 66 oyla zafer kazandığı, birinci turda tek aday çoğunluğu elde ettiği için ikinci tura gidilmesine gerek kalmadan cumhurbaşkanının belirlendiği açıklandı. İlan edilen sonuçlara göre reformcu aday Mir Hüseyin Musevi de % 32 oranında oy almıştı. Fakat reformcu kanat sonuçlara razı olmayarak hile iddiasını daha çok öne çıkarmaya başladı. Seçimlere itiraz sadece muhalif siyasi çevrenin tepkilerinden ibaret kalmayıp meydanlara ve sokaklara da yansıdı. Günler süren gösteriler ve kitlesel eylemler oldu. Yönetim olayları polis gücüyle bastırdı. Olaylarda öncü rol oynadıkları düşünülen bazı kişiler de suçlu ilan edilerek cezalandırıldı.

Dini lider Ali Hamaney seçim sonuçlarının Allah’ın takdiri olduğunu söyleyerek halktan Ahmedinejad’ın etrafında kilitlenmelerini istedi.

Oldukça tartışmalı geçen bir diğer seçim Afganistan’daki cumhurbaşkanlığı seçimleri oldu. Bu ülkede 20 Ağustos tarihli seçimlerle ilgili tartışmalar da seçimlerden önce başladı. İşgalin desteğiyle iş başına getirilerek cumhurbaşkanı yapılan Hamid Karzai ile eski Dışişleri bakanı Abdullah Abdullah’ın yarıştığı seçimlerin dürüstçe olmayacağı iddiasıyla bir ara Abdullah adaylıktan çekildiğini açıkladı. Sonra seçimler onun da katılımıyla belirlenen tarihte gerçekleştirildi ve Karzai’nin oyların çoğunluğunu alarak cumhurbaşkanlığını kazandığı ilan edildi. Fakat hile yapıldığı iddiasıyla itirazlar olması üzerine bazı yerlerde oyların yeniden sayımı kesin sonuçların alınmasının uzamasına yol açtı. Sonra itirazlara binaen 7 Kasım’da ikinci tur seçim yapılması kararlaştırıldı. Ama daha sonra Seçim Yüksek Konseyi Karzai’nin birinci turda oyların % 50’den fazlasını aldığına hükmederek onu cumhurbaşkanı ilan etti ve ikinci turu iptal etti.

2009’da önemli bir seçimin yapıldığı bir diğer ülke Lübnan’dı. Bu ülkede siyasi partiler ve gruplar 14 Mart İttifakı ve 8 Mart İttifakı adlı iki ayrı listeyle seçimlere girdiler. Sa’d el-Hariri’nin liderliğindeki Gelecek Partisi’nin de dâhil olduğu 14 Mart İttifakı 128 sandalyeli parlamentoda 71 üyelik alarak seçimlerden galip çıktı. Hizbullah ve Emel Partisi’nin de dâhil olduğu 8 Mart İttifakı ise 57 sandalye kazandı. Sancı ise seçim sonrasında koalisyon pazarlıklarında yaşandı. Sonunda Gelecek Partisi’nin başkanlığında kurulacak ve Hizbullah’ın da dâhil olacağı bir koalisyon oluşturulmasında anlaşma sağlandı.

Irak’ın Kürdistan bölgesinde de yerel parlamento üyelerinin ve bölge başkanının belirlenmesi için 25 Temmuz 2009’da seçim yapıldı. Barzani ve Talabani’nin partileri seçimlere birlikte girerek oyların % 60’ını aldılar. Bölge başkanlığını da Mesut Barzani kazandı.

KKTC’de 19 Nisan 2009’da gerçekleştirilen seçimlerde Derviş Eroğlu başkanlığındaki Ulusal Birlik Partisi % 44 oy alarak 26 sandalye kazandı ve tek başına hükümet kurmaya yetecek çoğunluğu elde etti. Ferdi Sabit Soyer’in liderliğindeki Cumhuriyetçi Toplum Partisi % 29 oyla 15 sandalye, Serdar Denktaş’ın liderliğindeki Demokrat Parti de % 10 oyla 5 sandalye kazandı.

2009’da gerçekleştirilen önemli bir seçim de Avrupa Parlamentosu seçimleriydi. 4-7 Haziran tarihlerinde gerçekleştirilen bu seçimlerde 27 ülkeden 375 milyon seçmen 736 parlamenteri belirleyecekti. Fakat katılım çok düşük oldu. Sağ partiler oylarını muhafaza ederken, aşırı sağcı partiler artırdı, sol partiler ise oy kaybetti.

Makedonya’da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini, 5 Nisan 2009’da gerçekleştirilen ikinci turda George Ivanov kazandı. Bu ülkede yerel seçimler de yapıldı.

VAKİT

YAZIYA YORUM KAT