Ahmet Varol / Yeni Akit

Pakistan’da sular durulacak mı?

Pakistan, son dönemde Pakistan Adalet Hareketi başkanı ve eski başbakan İmran Han merkezli siyasi çalkantılara sahne oluyor. Meclis’te bazı milletvekillerinin onun hükümetine desteğini çekmesi üzerine muhalifleri aleyhine gensoru önergesi verdi. Sonucun aleyhine olacağının kesin olduğunu görünce gensoruyu iptal ettirmek istedi ama başaramadı. Sonuçta gensoru önergesi kabul edildi ve İmran Han iktidarı kaybetti.

Bunun ABD’nin kendisine karşı bir oyunu olduğunu söyleyen Han bu kez Meclis’te değil meydanlarda boy gösterme yoluna gitti. Meydanlardaki konuşmalarında zaman zaman askere de laf dokundurması hatta bazen hakaret sayılabilecek türden sözler sarf etmesi ordunun ileri gelenlerini kızdırdı.

İmran Han’dan sonra başbakan olan Şahbaz Şerif’in hükümeti askerin tepkisini değerlendirerek, onu tamamen siyaset sahnesinin dışına atmak istedi ve Pakistan Yüksek Seçim Kurulu ona, yabancı ülkelerin liderlerinden ve temsilcilerinden gelen hediyeleri sattığı iddiasıyla 5 yıl süreyle “kamu görevi” tabii bu arada siyaset yasağı getirdi.

Han’ın avukatı Yüksek Seçim Kurulu’nun böyle bir yasak koyma yetkisinin bulunmadığını söyleyerek, yürütmenin durdurulması için İslamabad Yüksek Mahkemesi’ne başvurdu. Mahkeme Başkanı İmran Han’ın siyaset yapmasının önünde herhangi bir engel bulunmadığı yönünde görüş beyan etmekle birlikte Yüksek Seçim Kurulu’nun ayrıntılı kararının kendilerine ulaşmadığını söyleyerek karar verme işlemini erteledi.

Bunun üzerinden fazla zaman geçmeden İmran Han 3 Kasım 2022 tarihinde erken seçim çağrısıyla başlattığı siyaset turları sırasında Pencap vilayetinin Vezirabad şehrinde bir suikast teşebbüsüne maruz kalarak bacağından yaralandı. Han, bir kişinin de hayatını kaybettiği bu saldırının arkasında özellikle Başbakan Şahbaz Şerif, İçişleri Bakanı Rana Sanaullah ve Servisler Arası İstihbarat Başkan Yardımcısı Tümgeneral Faysal Nasir’in bulunduğunu iddia etti.

Bu olaydan sonra karşılıklı atışma ve suçlamalar daha da arttı. Sonunda İmran Han yolsuzluk suçlamasıyla gözaltına alındı.

Onun gözaltına alınmasının asıl sebebi mitinglerinde ve siyasi açıklamalarında, askeri ve sivil yönetimin ileri gelenlerine yönelik sert bir üslup kullanmasıydı. Ancak bu, yasal olarak onun suçlanması ve siyasi faaliyetlerden mahrum bırakılması için yeterli bir gerekçe oluşturmuyordu. O yüzden yolsuzluk suçlamasından yararlanıldı.

İmran Han’ın gözaltına alınması gerginliklerin artmasına ve kitlesel tepkilere neden oldu. Gösterilere zaman zaman güvenlik görevlilerinin müdahalede bulunması şiddet olaylarına ve kan dökülmesine yol açtı. Taraftarlarının, duruşma esnasında mahkemenin önünde büyük bir gösteri düzenlemeye hazırlanmaları üzerine, duruşmasının mahkeme salonunda değil de gözlem altında tutulduğu güvenlik merkezinde yapılmasına karar verildi. İmran Han bu uygulamaya sert tepki gösterdi.

Yaşanan olayların ardından Yüksek Mahkeme, İmran Han’ın gözaltında tutulmasını anayasaya aykırı bularak kefaletle serbest bırakılmasına hükmetti. Bu hükme binaen onun yeniden özgürleştirilmesi ülkedeki olayların nispeten durulmasına vesile olduysa da siyasi gerginliğe zemin oluşturan şartlar ortadan kalkmış değil.

Pakistan Savunma Bakanı Havace Muhammed Asıf dün (24 Mayıs) yaptığı açıklamada, ülke yönetiminin İmran Han liderliğindeki Pakistan Adalet Hareketi’ni siyasetten tamamen men etme konusunu değerlendirdiğini söyledi. Buna karşı Adalet Hareketi de bakanın açıklamalarının tamamen anayasaya aykırı olduğunu dile getirerek kesin bir dille reddettikleri yönünde açıklamada bulundu.

Savunma Bakanı Asıf, İmran Han’ın devletin temel değerlerine saldırıda bulunduğunu, böyle bir şeyin daha önce hiç gerçekleşmediğini ve bunu görmezden gelemeyeceklerini ifade etti.

Daha önce de muhtelif yorumlarda Pakistan’ın yavaş yavaş iç savaşa doğru sürüklendiğine işaret edilmişti. Bir yanda Sudan halkını perişan eden iç savaşın ateşi söndürülemezken diğer tarafta Pakistan’ın iç savaşın içine itilmesi gerçekten endişe verici.