İnsanların Gönlüne Dokunacak Şekilde Hareket Etmeliyiz

Uğur Aytaş

Sadaka Gölgesi Yardım Derneği

1- Kısaca yardım biriminizin kuruluş amacını; sizi arama-kurtarma veya yardım seferberliğine sevk eden dinamikleri anlatır mısınız?

2- Deprem bölgesine ne zaman vardınız? Orada bulunduğunuz sürece yaptığınız çalışmalar hakkında bilgi verir misiniz?

3- Kahramanmaraş depremleri özelinde genel izlenimlerinizi, gördüğünüz sorunları/sıkıntıları, örneklikleri paylaşabilir misiniz?

4- Yardım konusu hassasiyet içeren bir konu. Bu konuda nelere dikkat edilmesi; ahlaki boyutları açısından nasıl bir usul izlenmesi gerekir?


1)Eğer iyilik ederseniz, kendinize iyilik etmiş olursunuz ve eğer kötülük ederseniz yine kendinizedir.” (İsra, 7)

“İnsanların en hayırlısı insanlara faydalı olandır.” (Buhari, Mağazi, 35) hadisine istinaden insanlığa faydalı olabilmek amacıyla kurulduk.

Nerede olursa olsun sıkıntıya düşmüş, felakete uğramış, doğal afet ve savaş gibi sebeplerden dolayı hastalanmış, sakat kalmış, aç ya da açıkta kalmış bütün insanlara din, dil, ırk, cinsiyet ve benzeri hiçbir ayırım yapmaksızın gerekli insani yardımı ulaştırmayı kendimize ilke edindik.

Ayrıca bizler biliyoruz ki asıl bizler muhtaç kimselere yardım ettiğimiz zaman ahiretimize yönelik yatırım yapıyoruz bu da bizim onlara yardım yapma isteğimizi artırıyor.

Her kim de birini (hayatını kurtararak) yaşatırsa sanki bütün insanları yaşatmıştır.” (Maide, 32)

Kısacası bizi insanlara yardım etmeye sevk eden temel sebep İslami ve insani hassasiyetlerimizdir.

2) Deprem sabahı İstanbul dernek merkezimizde toplanarak depremin ilk etkilerini sahada bulunan ekiplerimizden öğrendikten hemen sonra öğlene doğru yola çıktık.

Depremin ilk gününden itibaren depremden etkilenen bölgelerde yardım çalışması başlattık. 45 acil yardım ve arama kurtarma görevlisiyle bölgelere intikal ettik. 30 araç ve 40 adet arama kurtarma malzemeleri ile yardım çalışmalarına destek verdik.

400 adet ısıtıcı-soba, 20 adet yatak ve çekyat, 6 bin adet battaniye, 500 adet giyim ve ayakkabı kolisi, 30 adet jeneratör, 200 adet powerbank, 7.500 su kolisi, 2 bin gıda kolisi, 5 bin kg kuru gıda, 500 koli çocuk bezi ve 600 koli çocuk maması, günlük 18 bin adet ekmek, 20 koli tıbbi malzeme, 500 koli hijyenik set ile ikramlık yiyecekleri depremzedelere ulaştırdık.

Ayrıca bir adet mobil mutfak, günlük 400 kişilik sıcak yemek, bir adet ekmek fırını, 150 adet çadır, 8 adet seyyar WC-duş kabini, 2 adet malzeme deposu ve 200 depremzede için sağlanan konaklama imkânı ile derneğimiz yardım çalışmalarını sürdürmüştür. Hâlihazırda bölgedeki çalışmalarımız devam etmektedir.

3) Kuruluşumuzdan bu yana Suriye'den Afganistan'a, Endonezya’dan Gazze'ye ve ülkemiz içerisinde meydana gelen yangın ve Kastamonu sel felaketine kadar birçok savaş ve doğal afet sıkıntısı yaşayan bölgelere gitmek nasip oldu. Deprem bölgesine ilk vardığımızda ve sahayı dolaştığımızda aklımıza gelen daha önce böyle bir yıkıma şahit olmadığımızdı.

Çaresizlik ve umut arasında kaldık.

İlk gün sahada dolaşırken bir grup insan enkazda akrabalarının olduğunu söylediler ve ses duyduklarını belirttiler. Oraya vardığımızda yaklaşık bir saat kadar ses almaya çalıştık. Enkaz sahiplerine ses alamadığımızı ve diğer enkazlara gitmemiz gerektiğini söylediğimizde yakınlarından biri “Ne olur gitmeyin, sizden başka kimse gelmedi.” dedi. “Ben ses duydum.” diye ağlayarak gitmememizi istedi. Bu halde yardım isteyen birini öylece nasıl bırakabiliriz, diye düşünmeye başladık. Üzülerek yaşam belirtisi alınan diğer enkazlara yönelmek zorunda kaldık.

Depremin ilk günlerinde AFAD'ın AFAD'a ihtiyacı vardı.

Yapacağımız çalışmaları daha koordineli yapmak amacıyla ilk etapta Hatay AFAD Koordinasyon Merkezine gittik. Arama kurtarma ekiplerimiz yoldaydı ve elimizde iki adet kepçe aracı vardı. Nereye yönlendirirlerse orada hizmet etmeye hazır olduğumuzu söyledik. AFAD merkezinde adeta bir kaos ortamı vardı. Yönlendirme alamadığımız için oradan ayrılmak zorunda kaldık. Kendimiz sahada dolaşarak ihtiyaç olan yerlerde arama-kurtarma çalışmaları yaptık. Hatay'da daha önce yetimhane ve eğitim külliyesi olarak inşa ettiğimiz yeri acil koordinasyon ve depo merkezi yaparak insani yardım ve arama-kurtarma ekiplerimizi buradan organize ettik.

4) Fotoğraf ve video çekimi yaparken ihtiyaç sahiplerinin izzeti ve psikolojisini düşünerek hareket etmek gerekir. Medyatik olsun diye ağlayan insanların, kadınların veya çocukların görüntüleri çekilmemelidir. Olumlu ve umut dolu görsel çalışmalara daha fazla yer verilmeli. Olumsuzluk yaygınlaştırılmamalıdır.

Saha da yer alan görevli çalışanlar veya gönüllü kardeşlerimizin sabırlı olmaları, ihtiyaç sahiplerinin psikolojilerini dikkate alarak ona göre davranmaları gerekir.

Dağıtım yaparken yağmalama veya diğer olumsuzluklara karşı mutlaka önlemler alınması gerekir.

Dağıtım yaparken ihtiyaç sahiplerinin bulunduğu köye/mahalleye malzemeler bizzat dağıtım görevlisi tarafından ulaştırılmalıdır.

Dağıtım yaparken daha önce bölge yerelinde faaliyet gösteren yerel dernekler ve güvenilir insanların yönlendirmelerine göre hareket edilmelidir.

İhtiyaç tespit ekibi kurulmalıdır. Bu ekibin görevi sahada köy köy, mahalle mahalle dolaşıp ihtiyacı tespit etmek olmalıdır. Böylelikle yapılan yardımların gerçek ihtiyaç sahibine ulaşması sağlanır.

Dağıtım yaparken veya ihtiyaç sahibi belirlenirken bölgede görev yapan imamlar veya öğretmenlerle istişareler yapmak gerekir.