13 Eylül tarihinde yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında Bush ABD'nin Irak'taki başarısına bir model olarak Anbar eyaletindeki gelişmeleri öne çıkarıyordu. Bush'un iddiaları Irak'taki Amerikalı başkomutan General David H. Petraeus'un kongre konuşmasında da tekrarlandı. Bush ve Petraeus'un açıklamaları medyada "ABD ordusunun, Sünni aşiret liderleriyle yaptığı ittifak el-Anbar'da yaşayan halk arasında yaygın anti-Amerikan tutumun zayıflattı mı?" sorusunu gündeme getirdi. Bizim Irak'ta yaptığımız son nabız yoklamasına göre cevap net: Hayır!

Irak'ın diğer bölgelerinde olduğu gibi el-Anbar'da da halkın el-Kaide'ye sempati duymadığı açık. Fakat düşmanımızın düşmanlarının dostumuz olmadığı da aynı oranda açık. ABD'nin bu bölgedeki imajı alabildiğine kötü.

17-24 Ağustos tarihleri arasında ABC News, BBC NHK ve Japon radyosu tarafından yapılan bir araştırmaya göre el-Anbar'da rastgele seçilmiş 2.212 Iraklının %72'si. Amerikan kuvvetlerine hiç güvenmediklerini ifade ediyordu. %76'lık bir kesim, ABD'nin hemen geri çekilmesi gerektiğini söylüyordu. Aynı konuyla ilgili olarak Mart'ta yaptığımız araştırmada ise ABD'nin hemen geri çekilmesi gerektiğini düşünenlerin oranı %49 gözüküyordu.

Geri çekilmenin zamanlaması bir kenara bırakılacak olursa, %69'u kuvvetle olmak üzere el-Anbar'da görüştüğümüz herkes Amerikan kuvvetlerinin Irak'taki varlığına karşı olduğunu belirtti. Ülkenin diğer yerlerinden farklı olarak, el-Anbar'da görüştüğümüz herkes "koalisyon güçleri"ne yönelik saldırıları "uygun" bulduğunu söylüyor. %68'i kesin bir dille olmak üzere herkes Amerikan önderliğindeki işgali yanlış buluyor. Aldığımız yanıtlara bakıldığında aslında şaşılacak bir şey yok. Çünkü Irak'ın batısında bulunan el-Anbar yıllarca Saddam Hüseyin tarafından desteklenmiş ve Saddam iktidarının devrilmesiyle de gözden çıkarılmış Sünni Arapların yaşadığı bir bölge.

Aslında son dönemde el-Anbar'da önemli gelişmeler meydana geldi. En önemlisi de Irak ordusu ve polisine karşı dikkate değer bir güvenin oluşmuş olması. Araştırmaya cevap verenlerin %38'i bu yönde kanaat belirtmiş, oysa ABC'nin Mart'ta yaptığı ankette bu oran sıfırdı. Mamafih son ankette el-Anbar'da hiç kimse Amerikan askerleri hakkında olumlu bir kanaat belirtmedi.

Yaşam koşullarına gelince, durum hala çok zor. Görüştüğümüz kişiler elektrik, gaz, tıbbi malzeme ve yaşamlarını idame ettirmek için gerekli birçok ihtiyaç malzemesini temin etme güçlüğü ve işsizlikten mustarip. Şiddet olaylarında ciddi bir azalma var ama sonlanmış değil. Her dört kişiden birisi son 6 ayda araba bombalama ya da intihar saldırılarının hemen yanlarında cereyan ettiğini ifade ederken, geçtiğimiz hafta ise sarsıcı bir olay daha yaşandı ve Amerika'yla işbirliği yapan Sünni aşiret liderlerinden Abdus Settar er-Rişavi öldürüldü.

Anbar'daki aşiret liderlerinin Amerika'yla işbirliği yapmaları için birçok saik var denilebilir. Yayınlanan raporlara göre; Amerikan hükümeti aşiret liderlerine silah, eşya, para yardımında bulunuyor ve ayrıca eyalet kalkınma projesi bağlamında 700 milyon dolardan fazla para yardımı taahhüt ediyor.

Fakat şu bir gerçek ki, el-Anbar halkının siyasilere güvensizliği de başlı başına bir sorun teşkil ediyor. Anbar halkı arasında yapmış olduğumuz nabız yoklamasından elde ettiğimiz son uç aşiret liderleri kadar Amerikan ordusu için de ilgi çekici olabilir. El-Anbar halkının ancak %23'ü bölgedeki liderlere güveniyor, halkın %77'sinin ise bölge liderlerine güveni çok az ya da hiç yok. Sonuçlar Mart'taki anketle karşılaştırıldığında ilerleme sayılabilir ama Irak'ın genelinde hâlâ bölge liderlerine karşı duyulan güven çok az.

16 Eylül 2007 commondreams.org'dan Çev: Betül Üzer