Beşşar Esed'in Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında yaptığı yemin törenine din adamları, milletvekilleri, siyasi isimler ve ordu subaylarının da aralarında bulunduğu 600'den fazla kişi katıldı. Mayıs ayındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde hükümetin elindeki bölgelerde kullanılan oyların yüzde 95,1'ini alarak ve pek bilinmeyen iki adayı geride bırakarak dördüncü 7 yıllık görev süresine başladı.

Açılış konuşmasında Esed, “Seçim, halkın devlete verdiği meşruiyetin gücünü kanıtladı. Batılı yetkililerin devlet, anayasa ve vatanın meşruiyetine ilişkin açıklamalarını da itibarsızlaştırdı.” dedi.

Suriyeli muhalif gruplar, cumhurbaşkanlığı seçimini “gayrimeşru ve düzmece” olarak nitelendirdi ve açılışı “aptalca bir maskaralık” olarak tanımladı. Bölgesel ve uluslararası gözlemciler, seçim sonucunun meşru olmadığını ve Suriye halkını temsil etmediğini vurguladı. Esed'in yeni döneminin Suriyelilerin katledilmesi ve dayanılmaz bir ekonomik krizle başladığına dikkat çektiler. Haber ajansları, Esed rejiminin kuzeybatı Suriye'deki Serjeh köyünü bombaladığını, üç çocuğu ve annelerini öldürdüğünü ve çok sayıda kişiyi de yaraladığını bildirdi.

Dahası, Esed cumhurbaşkanı olarak yemin ederken, Suriye nüfusunun yarısından fazlası ya ülke içinde yerinden edilmiş ya da mülteci statüsüne sahip. Savaş öncesi Suriye nüfusunun 22 milyon olduğu tahmin ediliyor, bunların 6,7 milyonu şu anda ülke içinde yerinden edilmiş ve yoksul kamplarda yaşıyor. Diğer 5,6 milyonu komşu ülkelerde, ABD ve Avrupa'da mültecidir.

On binlerce Suriyeli kayıp ve ülkenin altyapısı harap oldu. Bir izleme grubu, Mart 2011 ile geçtiğimiz Aralık arasında Esed rejimi tarafından 387.118 Suriye vatandaşının öldürüldüğünü hesapladı. 205.300 kişi de kayıp ve onların da öldüğü tahmin ediliyor. Bu, kullanılan oyların “yüzde 95,1'ini kazanan” adamın liderliğindeki rejimin bilançosu.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevine göre, Esed hapishanelerinde yaklaşık 90.000 sivilin işkenceyle öldürüldüğü düşünülüyor. Dahası, yaralanan 2,1 milyon sivilden kaçının hayatlarının nasıl değiştiğini de bilemeyeceğiz.

Esed'in göreve başlama konuşmasında, 2011'de barışçıl protestoculara karşı acımasız şiddetle çöktüğünden beri yabancı güçlerden aldığı destekten bahsetmiyor. Bu destekçiler arasında öne çıkan İran ve Rusya'nın yanı sıra Afganistan, Pakistan, Irak, Yemen ve Lübnan bulunuyor.

Kıdemli siyasi analist Yasirez-Zaatra, “Esed, göreve başladığı sırada bir vaiz gibi ayağa kalktı.” dedi, “Ancak bu trajikomik sahnenin arka planında, kıtlıktan mustarip bir halk ve milyonlarca Suriyelinin hapishaneler, sürgün ve mezarlarda kendi kaderine mahkûm edildiği harap bir ülke var. Putin ve Hamaney tarafından kontrol edilen medya, Esed'in konuşması ve onun imalarıyla sadece flört etti.”

Esed’in her konuşmasını ayakta alkışlayan davetlilere de değinen ez-Zaatra, “Kolektif vicdan zarar gördüğünde ve kalpler paslandığında, insanlık kaybolur.” ifadelerini kullandı.

İran ve Rusya, halkının yarısından fazlasını öldüren veya yerinden eden başkanı koruma konusunda uluslararası toplum içinde yalnız değil; Suudi Arabistan, Mısır, ABD ve Batı, başlangıçta onun istifa etmesi için çağrıda bulundular ancak daha sonra tek geçerli alternatifin Müslüman Kardeşler veya tam bir kaos olacağını anladıklarında uzlaşma aradılar.

Bu gerçeğin ışığında, Suriye halkı, dünya seyirci kalırken acımasız bir rejim altında köle gibi yaşamaktan başka seçeneklerinin olmadığını anlıyor. Moskova, Tahran, Washington ve Riyad'da ülkesinin vatandaşlarının çoğunu öldüren, sakat bırakan veya yerinden eden bir başkana meşruiyet cilası vermeye hazır insanlar olduğu sürece özgürlük uzak bir hayal olacak.

Middle East Monitor/ 20 Temmuz 2021 / Çeviren: Gökhan Ergöçün