Aylardır Afganistan'da her şeyin kendi kontrolü altında olduğunu iddia eden Amerika, Ocak sonunda ağır bir şoka uğradı ve birçok askerinin öldürüldüğünü kabul etmek zorunda kaldı. Ne var ki, bu itiraf dahi büyük ölçüde gizlenmeye çalışıldı ve ancak günler sonra dile getirildi. 30 Ocak'ta Amerikan askeri sözcüsü, askeri birlik taşıyan bir helikopterin Kabil'in kuzeyinde Bagram Havalimanı'na çarptığını ve en az 4 askerin öldüğünü belirtti. 3 gün önce Taliban'ın eski kalesi Kandahar yakınlarındaki bir dağda ağır bir çatışma meydana geldiği de rapor edilmişti. Afgan direnişçiler ise 14 Amerikalı ve 24 Afgan askerinin öldürüldüğünü iddia ettiler. Ayrıca Kandahar'ın güneyindeki Adikar Dağı'ndaki çatışma esnasında da bir Apaçi helikopterinin düşürüldüğünü söylediler. Bu iki çatışmayla ilgili gerçekler Afgan kaynaklarınca da doğrulandı ve ayrıca Amerikan hükümetinin uyguladığı sansürün boyutları ve Amerikan medyasının bu doğrultuda çaba sarfettiği de gözler önüne serildi. Sansür Afganistan kaynaklı pek çok habere uygulanan standart bir metottu. Haberlerin yalnızca Amerikan versiyonu dikkate alınmakta idi fakat bu kez gizleme imkanı olmamıştı.

Öncelikle haberi Amerikan versiyonuyla aktaralım: 28 Ocak'ta New York Times'ın internet sayfasında Afganistan'ın güney doğu tarafındaki dağlık bölgede 27 Ocak gecesi ağır çatışmaların yaşandığı bildiriliyordu. Kabil'deki Amerikan askeri sözcüsü Albay Roger King, raporunda en az 18 düşmanın öldürüldüğünü söyledi. Kendi taraflarında ise hiçbir kaybın olmadığını söylüyordu. Aynı raporda, Gülbeddin Hikmetyar hizbine ait 80 kadar direnişçinin Pakistan sınırı yakınlarındaki dağlarda mağaralara gizlendikleri ve bölgeye gönderilen Apaçi helikopterlerine ateş açıldığı da söyleniyordu. Çatışma Pakistan'ın Quetta şehri ve Kandahar arasındaki sınırda kesişen Spinboldak'ın yaklaşık olarak kuzeyindeki Adikar Dağı'nda meydana gelmişti. Tam bir kontrolün sağlandığım resmetmek için Amerikan askeri sözcüsü, B-1 bombacıları, F-16'lar ve AC-130 tipi silahlarla desteklenen 82. Hava Bölüğü'nün hızlı bir tepkisiyle Amerikan güçlerinin karşılık verdiğini söyledi. Ellerinde küçük silahlar dışında hiçbir şey bulunmayan 80 direnişçiye karşı bu tarz devasa bir hava gücünün niçin kullanıldığından ise söz edilmiyordu.

Afganlar ise tamamen farklı bir açıklamaya sahiptiler ve Amerikalıların üç gün sonra helikopterlerden birinin düşmesi üzerine söz konusu olayı kabulü, Afganların iddiasının doğru olduğunu gösterdi. Adikar'daki dağlık bölge, raporlara göre Taliban ve diğer çatışmacıların olmadığı bir alandı; çünkü Amerikalılar bu bölgeyi tekrar tekrar taramışlardı. Burası Amerikalıların büyük gruplar halinde bulunduğu Kandahar yakınlarındaydı. Aslında içinde çok sayıda Amerikalı asker ve ajanı taşıyan Amerikan helikopteri dağlık menzil üzerinde uçuş yaparken bir Stinger füzesiyle vurulmuş ve kurtulan olmamıştı. Afganlılar, bu olayı 28 Ocak'ta duyurdular. Bunun ardından, Amerikalılar B-1 bombacıları ve F-16'ları dağlık bölgeye sevketmişlerdi. Bunun üzerine çok fazla karşı koyamayacaklarını bilen Afgan direnişçiler dağdaki sığınaklara geri çekilmiş ve yerel halk arasına karışmışlardı. Anlaşılan Amerikalıların helikopterlerden birinin teknik bir problemden dolayı düştüğünü açıklaması 3 gün önceki yenilginin üstünü örtme çabasıydı.

Şimdiye kadar Amerikalılar yalnızca iki helikopterin düşürüldüğünü itiraf ettiler. 2001 Ekimi'nden bu yana, şimdiki dışında bir de geçen Martta Anakonda Operasyonu esnasında bir helikopterin düşürüldüğü kabul edilmişti. Diğer bütün helikopter ve uçaklar teknik hatadan dolayı düşmüştü. Demek ki, Amerikalılar çok kötü savaş uçakları ve helikopterleri yapıyorlardı!

Amerika açısından son çatışmanın verdiği en ciddi alarm ise Stinger füzelerinin kullanımıydı. Eğer Afganistan'daki Amerikan karşıtı güçler Stingerlere sahip idiyseler bu İleride Amerika'nın Afganistan'daki varlığını büyük çapta tehlikeye düşürecek bir gelişmenin habercisiydi. Bu da Amerika'nın zaten istenmeyen varlığını sürdürmesini daha da zorlaştıracaktır. Süngerler B-1 bombacıları ve F-16'lara karşı etkili olmayabilirler fakat omuzdan ateşlenebilme kolaylığına sahip bu silahlar uçak ve helikopterleri yerden kalkışları ya da inişleri esnasında düşürmek için mükemmeller.

Amerika'nın Afganistan'daki varlığına karşı muhalefet giderek artıyor ve Stinger füzelerinin devreye girmesinin direnişi daha da yükselteceği muhakkak. Bu, şimdiden Afganistan'ı işgali sırasında Sovyetlere gösterilen tepkiden çok daha geniş bir alana yayılmış ve süreklilik kazanmış halde. Amerikalılar kara birliklerini kullanmakta oldukça dikkatliydiler, artık daha da endişeliler. Hamid Karzai hükümetinin ülkenin muhtelif bölgeleri bir yana, Kabil'de bile kontrolü sağlamakta başarısızlığa uğraması, Amerikalılar için durumu daha da vahim hale getirmekte.

Crescent Int'dan çeviren Sümeyra Misge