İsrail'de yeni hükümeti büyük bir ihtimalle Likud lideri Binyamin Netanyahu kuracak. Cuma günü Devlet Başkanı Şimon Peres tarafından görevlendirilen Netanyahu, esasen bir millî birlik hükümeti kurmak istiyor.

Bu amaçla hem İşçi Partisi lideri Ehud Barak ve hem de Kadima Partisi lideri Tzipi Livni'yi, kuracağı hükümete katılmaya davet etmiş; ancak Barak, muhalefette kalacağını bildirirken Livni de katılım konusunda olumsuz görüş bildirmişti. Ne var ki buna rağmen bugün Netanyahu ve Livni yine de bir araya gelip konuyu baş başa görüşecekler. Bu görüşmeden ne çıkar şüphesiz bilmiyoruz; ancak İsrail'in kaygan ve oynak siyasî zemininde hemen hemen her şeyin mümkün olabileceğini biliyoruz. Bu bakımdan bu konuda bugünden bir şey söyleyemiyoruz.

Netanyahu, eğer bugün Livni görüşmesinden sonuç alamazsa ister istemez bir sağ koalisyon için kolları sıvayacak. Esasen isterse bu koalisyonu kısa zamanda kurabilir; zira sağ partilerin parlamentodaki toplam sayısı ve taahhütleri bunu mümkün kılıyor zaten; ancak herhalde Peres'in de isteğiyle Netanyahu önce millî birlik hükümeti kurmayı denemek istiyor ve böylece ileride bu konuda kendisine yöneltilebilecek eleştirileri şimdiden boşa çıkarmayı planlıyor. Bu davranış tarzı esasen onun sağcı siyasî tavrının yanı sıra pragmatik tavrını da ortaya koyuyor. Kısacası, Netanyahu, ideolojik olduğu kadar pragmatik bir politikacı da...

Bugün 59 yaşında olan Netanyahu, önce diplomatlık yapmış, sonra da siyasete girmiş biyografik ve aile özellikleri son derece önemli birisi. Anne-baba tarafı aslen Litvanyalı. Babası Yahudi tarihi profesörü; ilerlemiş yaşına rağmen Cornell Üniversitesi'nde kürsüsü var. Yahudi Ansiklopedisi'nin eski editörlerindendi bir zamanlar. Anne tarafı yıllar önce Amerika'ya Minneapolis'e göç etmiş. Netanyahu'nun kendisi de 14 yaşındayken Amerika'ya gitmiş, hem lise ve hem de yüksek tahsilini bu ülkede yapmış.

Askerî tarafı da güçlü olan Netanyahu, İsrail ordusunun en gizli özel operasyonlar birliğinde yüzbaşı olarak 1967-1972 yılları arasında görev yapmış. Bu özel birlik, Sayeret Matkal adıyla anılıyor. Tam adı 'Genelkurmay Keşif Birliği' şeklinde çevrilebilecek bu birlik, İsrail ordusunun en önemli özel birliği sayılır. Ana görevleri, terörizmle mücadele, düşman bölgesinde kapsamlı ve derin keşif yapma, istihbarat toplama olarak bilinen bu birliğin asıl görevinin düşman hatları gerisinde stratejik istihbarat toplama olduğu söylenir. Birlik ayrıca İsrail dışında rehine kurtarma operasyonlarından da sorumludur. İngilizlerin ünlü özel birliği SAS örnek alınarak kurulan birlik, doğrudan İsrail Askerî İstihbarat Teşkilatı'na bağlıdır. Sadece 'Birlik' olarak anılan bu özel birliğin benimsediği umde aynen SAS'ta olduğu gibi 'Cesaret eden kazanır' şeklindedir.

Birlik, dünya kamuoyunda en çok 1973 yılında gerçekleştirdiği Entebbe Operasyonu ile tanınmıştır. Air France yolcu uçağının Filistinli grup tarafından Uganda'nın başkenti Entebbe'ye kaçırılmasının ardından yapılan ve 100 yolcunun başarılı bir şekilde kurtarılmasını sağlayan bu operasyonun komutanı Netanyahu'nun kardeşi Yonathan Netanyahu idi. Yonathan, operasyon bitip uçağa giderken açılan ateş sonucu pistte ölmüştü. Netanyahu'nun diğer kardeşi olan Iddo da aynı birlikte görev yapmıştı.

Önce milletvekilliği, daha sonra 1996-1999 yılları arasında başbakanlık yapan Netanyahu barış sürecine sıcak bakmayan, bugünkü statükonun devamının İsrail'in çıkarına olduğunu savunan birisi. İran'ın nükleer tehdidini İsrail'in bugün karşı karşıya olduğu birinci tehdit olarak gören Netanyahu'nun hükümet kurduğu takdirde İran konusunda sert tavırlar takınacağına hiç şüphe yok. Bu da şüphesiz hem bölge ve hem de dünya barış ve istikrarı için tehlikeli bir dönemin başlangıcı olarak da görülebilir.

Esasen Netanyahu konusunda daha çok şey söylenebilir; ancak biz bugün bu kadarıyla yetiniyoruz. Netanyahu da muhtemel koalisyon ortağı Lieberman gibi tehlikeli birisi kısacası...

ZAMAN