Ruvayda Amer’in electronicintifada’da yayınlanan yazısını Barış Hoyraz, Haksöz Haber için tercüme etti.

Amal Kassab, 18 yaşındaki oğlu Ahmed'i ocak ayındaki sözde ateşkesin ilk günü olan 19 Ocak'ta İsrail askeri saldırısında kaybetti.

Ahmed, ailenin sığındığı Han Yunus'un batısındaki el-Mevasi kampından Refah'taki evlerini kontrol etmek için yola çıkmıştı.

Amal, şubat ayında verdiği bir röportajda, “Bana veda etti ve Refah'ta buluşacağımızı söyledi ve evin nasıl olduğunu, iyi mi yoksa yıkılmış mı olduğunu bildirmek için aramasını beklememi istedi” dedi.

 “Onu bekledim.”

Ahmed hiç aramadı.

Bunun yerine annesi, bir arkadaşının yaralı olduğunu söylemesi üzerine Nasser Tıp Kompleksi'ne gitmiş. Oraya vardığında kocası ona Ahmed'in şehit olduğunu ve onun için dua etmesini söylemiş.

Amal, “Bu, çocuklarımızı öldüren korkak bir ordu,” dedi.

“Bizim öldürülmemize sessiz kalan bir dünyayı asla affetmeyeceğim.”

İsrail ordusu, Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki sınırı kucaklayan Philadelphi koridoru boyunca ve çevresinde yoğun bir şekilde konuşlanmış durumda.

İsrail bu hafta ateşkesi tek taraflı olarak sona erdirse de ordusu bölgeden hiç ayrılmadı. Gerçekten de İsrail ordusunun, mahallelerin yaklaşık yüzde 90'ının tamamen ya da kısmen yıkıldığı Philadelphi bölgesinde varlığını sürdürmesinden duyulan korku, yerinden edilmiş bölge sakinlerini buraya ve Refah'ın merkezine dönme konusunda tereddütlü hale getirdi.

Yerel yetkililere göre 19 Ocak'ta ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana ve İsrail'in ateşkesi bozmasından önce 1 Mart itibariyle Refah'ta 40'tan fazla kişi öldürüldü.

Refah Belediye Başkanı Ahmed el-Sufi, tüm şehrin bir felaket bölgesi olduğunu ve keskin nişancıların hala mevcut olduğunu, pek çok kişinin evlerine dönemediğini söyledi.

“Refah'ta hem İsrail ordusunun varlığı hem de kentin birçok bölgesinin tehlikeli olması gibi çeşitli nedenlerden dolayı hayat yok. Vatandaşlar bölgelerine güvenli bir şekilde ulaşamıyor ve az sayıda insan İsrailli keskin nişancılardan korktuğu için tekrar geri dönebiliyor.”

Hayalet bir bölge

35 yaşındaki Rim Şaluf da ateşkes yürürlüğe girer girmez evine gitmeye çalışmış. Ancak yaşadığı bölgedeki yıkım o kadar kapsamlıydı ki, böyle olacağını bilseydi zahmet etmeyeceğini söyledi.

“Ateşkes ilan edildiğinde on yaşında bir kız çocuğu gibi koştum. İki gün sonra da oradan ayrıldım.”

Oraya doğru ilerlerken insanlar patlamamış bombalar, yıkılan binalar ve İsrail ordusunun keskin nişancılarından kaynaklanabilecek potansiyel tehlike konusunda uyarılarda bulunmuşlar.

Rim, “Hayalet bir bölge gördüm, yerleşim bölgesi değil,” dedi. “Hiçbir simge kalmamıştı, her yerde moloz yığınları vardı.”

Rim'in 8 yaşındaki kızı Lara, Ekim 2023'te İsrail saldırıları başlamadan bir ay önce babasının doğum günü için verdiği bir oyuncak bebeği geri getirmesini istemişti. Ancak mahallesine yaklaştığında kızının oyuncağını asla bulamayacağını hemen anlamış.

The Electronic Intifada'ya konuşan Rim, “Mavasi Han Yunus'a şok içinde döndüm ve gördüklerim karşısında hâlâ yıkılmış durumdayım,” dedi. “Şehrin pek çok sakini gibi benim de canım sıkılıyor.”

Şimdilik üç çocuğuyla birlikte Han Yunus'ta beklemeye karar verdi.

Ateşkesi kabul ettikten iki ay sonra İsrail'in Gazze'deki soykırımına yeniden başlamasıyla birlikte, ne zaman geri dönebileceği tamamen belirsizliğini koruyor.

Refah'taki hasar çok büyük ve şehrin dönüşe uygun hale gelmesi için büyük bir yeniden inşa çabası gerekiyor. Belediye Başkanı el-Sufi; şehirlerinin, evlerini kaybedenler için 150,000 konuta ve temizlik ve yeniden inşa için ekipmana ihtiyacı olduğunu söyledi.

“Belediye çalışanlarının molozları kaldırmasına, sokakları açmasına ve bazı bölgelere su gibi temel hizmetleri geri getirmesine yardımcı olan ekipman ve ağır makinelerde de ciddi bir eksiklik var; altyapı tamamen tahrip olmuş durumda.”

El-Sufi, bu ve diğer ihtiyaçlar nedeniyle diğer Filistinlilerle birlikte yabancı hükümetleri ve uluslararası yardım kuruluşlarını, vatandaşların geri dönebilmesi için felaketten etkilenen Refah kentine yardım sağlamaya çağırdığını söyledi.

“Bu saldırılar bizi kentimize ve halkımıza karşı görevimizi sürdürmekten alıkoymayacaktır. Çalışmaya devam edeceğiz ve bedeli ne olursa olsun Refah'a hayatı geri getireceğiz” dedi.

*Ruvayda Amer, Gazze'de gazetecilik yapıyor.