Mısır’da her ne kadar seçimler güven verici olmasa da tarihinin kesinleşmesiyle birlikte heyecanı başladı.

Cumhurbaşkanı Hüsni Mübarek iki gün önce (20 Ekim Çarşamba) yayınladığı kararnameyle parlamento seçimlerinin 28 Kasım 2010’da gerçekleştirileceğini, birinci turda üyelerin belirlenemediği bölgelerde ikinci tur oylamanın bir hafta sonra yapılacağını bildirdi. Mısır’da dar bölge sistemi uygulandığından üyelerin mutlak çoğunlukla seçilmesi gerekiyor. O yüzden birinci turda adayların mutlak çoğunluğun desteğini elde edemediği bölgelerde en fazla oy alanlar arasında yarış için ikinci tur oylama yapılıyor.

Mısır’da bir yandan da cumhurbaşkanlığı seçimi heyecanı var. Fakat cumhurbaşkanlığı seçimi henüz günü kesinleşmiş olmamakla birlikte muhtemelen bir yıla yakın bir süre sonra gerçekleştirilecek. 2011’in Eylül veya Ekim ayında gerçekleştirilmesi beklenen bu seçimlerin heyecan uyandırması çok adaylı ikinci cumhurbaşkanlığı seçimi olmasından ve Hüsni Mübarek’in o koltuğa oturmasından sonra aday olmayacağı ilk seçim olmasından ileri geliyor.

Fakat şimdilik gündemde olan ve zihinleri meşgul eden konu parlamento seçimleri.

Mısır parlamentosu alt ve üst meclisten oluşan iki kademeli bir parlamento. Batı sistemlerinde genellikle Senato olarak adlandırılan üst meclise Mısır’da Şura Meclisi deniyor. Yasal düzenleme yapma, hükümeti onaylama ve gözleme yetkisine sahip alt meclise ise Halk Meclisi adı veriliyor.

Şura Meclisi 264 üyeden oluşuyor ve tüm üyeleri bir kerede seçilmediği gibi bütün üyeleri halk oyuyla belirlenmiyor. 132 sandalyelik bölümlerle iki merhaleli yenileme yapılıyor. Üyelerin üçte ikisi seçimle üçte biri cumhurbaşkanı tarafından atamayla belirleniyor. Seçimle belirlenen sandalyelerin de büyük bir çoğunluğunu iktidar partisi aldığı için atamayla belirlenmişlerden bir farkı olmuyor. Ocak 2010’da gerçekleştirilen son yenileme işleminde Cumhurbaşkanı Hüsni Mübarek’in başkanlığını yaptığı Ulusal Demokratik Parti 80 sandalye kazandı. 44 üye de yine Cumhurbaşkanı tarafından tayin edildi. Böylece 132 sandalyeden 124’ünü onun cephesi almış oldu. Muhalefet partileri ve bağımsız adaylar ise toplam 8 sandalye alabildiler. (Ulusal İlerici Birlikçi Kitle Partisi 1, Yarın Partisi 1, Demokratik Nasırcı Arap Partisi 1, Demokratik Nesil Partisi 1, Bağımsız 4 )

Halk Meclisi’nin 454 üyesi var. Bunların 444’ü 222 seçim bölgesinden her birinden 2 üye seçilmek suretiyle seçimle, 10’u ise Cumhurbaşkanı tarafından tayinle belirleniyor. Halk Meclisi üyelerinin tümü aynı dönemde seçiliyor. Her bir seçim bölgesinden seçilecek iki milletvekilinden en az birinin işçi veya köylülerden olması gerekiyor.

2010 seçimlerinde ayrıca kadınlara tahsis edilen 64 sandalye için de adaylar yarışacak ve seçim sonrasında Halk Meclisi’nin üye sayısı 518’e çıkacak.

Halk Meclisi üyelerinin belirlenmesi için en son genel seçimler 2005’te gerçekleştirilmişti. Belki Mısır’da göstermelik demokrasinin uygulamaya geçirilmesinden sonra gerçekleştirilen en dürüst seçim olduğu söylenebilecek bu seçimlerde bile Hüsni Mübarek’in liderliğindeki Ulusal Demokratik Parti 328 sandalye kazanarak parlamentoda seçimle belirlenen sandalyelerin % 74’ünü aldı.

Tabii bu sonuç söz konusu partinin o kadar geniş çaplı halk desteğine sahip olmasından ileri gelmiyor. En başta dar bölge sistemi totaliter rejimin iktidar partisinin işine yarıyor. İkinci olarak devletin bütün kurumları bu partiye çalışıyor. Seçim hileleri de cabası.

2005’te muhalefete ait sandalyelerin 5’ini Yeni Vefd Partisi, 1’ini Kitle Partisi, 108’ini bağımsızlar almıştı. Onların da 88’i Müslüman Kardeşler’e mensuptu. Bu cemaat 2005 seçimlerine 160 bağımsız adayla girmiş ve 88’i kazanmıştı. Bu, giren adayların % 55’inin seçimi kazanması ve İhvan mensuplarının Meclis’te % 20’lik bir pay alması anlamına geliyordu. Bu sonuç da seçimlerde büyük hileler yapılmasına, halka baskı uygulanmasına, İhvan adaylarının sürekli tehdit edilmesine, rencide edilmesine ve çeşitli zorluklar çıkarılmasına rağmen elde edilmişti.

Müslüman Kardeşler 2010 seçimlerine de katılacağını açıkladı.

Mısır yönetimi 2010 seçimlerinde de uluslararası gözlemci kabul etmeyeceğini bildirdi.

YENİ AKİT