ABD ve Rusya’yı temsil eden akil adamlar iki ülke ilişkilerini tekrar rayına oturtmak için el ele vermişler, bir araya gelmişler, çaba harcıyorlar.

İki ülkenin akil adamlarının tepesinde de iki ünlü Yahudi isim var. Daha doğrusu iki eşbaşkan. Bunlardan birisi Nixon’ın Dışişleri Bakanı Kissinger diğeri de eski Rusya başbakanlarından ve Pravda gazetesinin Ortadoğu muhabiri Yevgeni Primakov. Her iki isim de ülke ve dünya tarihinde önemli roller ifa etmiş isimler. Rusya’da üçüncü kez bir araya gelen söz konusu akil adamlar; Medvedev, Putin ve Rus siyasilerle ve yetkililerle uzun uzun görüşmüşler. Daha doğrusu Londra’da toplanacak olan G-20 zirvesi için hazırlık yapmışlar. Muhtemel olarak söz konusu zirvede Medvedev ile Barack Obama’nın görüşmesi ve bir araya gelmesi bekleniyor. Özellikle Gürcistan meselesinin akabinde gerginleşen iki ülke ilişkileri akil adamların girişimiyle yatıştırılmaya çalışılıyor. Bir nevi Obama’nın Rusya nezdindeki gayri resmi temsilcisi konumunda olan Kissinger, Rus tarafıyla gizlice karşılıklı olarak nükleer silahların azaltılması pazarlığı yapıyor. Daha doğrusu, buna, nabız yoklama da denebilir. Obama’nın teklifi karşılıklı olarak nükleer silahların 1000 nükleer başlık ile sınırlandırılması. Geri kalan binlerce nükleer başlığın imha edilmesi. Amerikalılar nükleer silahların azaltılması noktasında çok hevesliler ve bu onların avantajına. Zira, Rusların ABD ile rekabetlerinde silah güçlerinden başka dayanacakları bir alternatifleri yok. Çin’le de öyle. Dolayısıyla nükleer silahların keskin indirimi halinde Ruslar çok yönlü savaşta zahiresiz ve cephanesiz kalabilirler. Zira Çin ve ABD’nin silah gücünün yanında ekonomik güçleri de büyük. Rusya’nın bu ülkelerin ekonomik gücüyle ne şimdi ne de gelecekte rekabet etmesi ve baş etmesi mümkün değil. Bu ancak hayal olabilir. Rusya’nın tek avantajı nükleer silahları. Bunların da elinden alınmasıyla Rusya, Rusya olmaktan çıkar.

Bundan dolayı nükleer silahların azaltılmasına taraftar olsa bile avantajını kaybetme riskinden ve ihtimalinden dolayı Moskova nazlanıyor. Rusya’nın nükleer silahları yeraltında olduğundan dolayı Amerikalılar bunları ellerindeki zemin delici konvansiyonel silahlarla da imha edebilirler. Ayrıca Amerikalılar, Rusya çevresine füze kalkanı kurmak istiyor. Füze kalkanının kurulması halinde de Rusya’nın elindeki bütün nükleer silahlar ıskartaya çıkabilir. Bundan dolayı Ruslar nükleer silahlarda indirime gidilecekse bile bunun karşılığında füze kalkanı projesinin rafa kaldırılmasını istiyor. Amerikalılar da buna mukabil füze kalkanı projesinin rafa kaldırma karşılığında Rusya’nın İran’ın nükleer programına katkısını sonlandırmasını istiyorlar. Muhtemelen Kissinger’ın görüştüğü konulardan birisi de nükleer silahların yayılmasının önlenmesi çerçevesinde Rusların, Buşehir nükleer reaktörü ile ilgileri olmuştur. İran’ın nükleer programıyla alakalı olarak Münih’te yapılan güvenlik toplantısında Kissinger İran’ın nükleer programını gündeme getirmiş ve İran Meclis Başkanı Ali Larijani ise Kissinger’ın tezlerine cevap vermişti.

Kissinger, Brzezinski’nin hilafına Rusya tarafından saygı gören bir isim. Brzezinski Rusya’nın cezalandırılmasını isterken, Kissinger ise stratejik ortaklık teklif ediyor. Rusya’yı dışlamaktan kaçınıyor. ABD’de Cumhuriyetçilere de yakın olan Kissinger bu açıdan herkesin üzerinde ittifak ettiği müzakereci bir isim. Bu da onu Ruslarla pazarlığa ehil ve yetkin kılıyor. Bununla birlikte, 1971 yılından itibaren Kissinger SSCB’ye karşı Çin-ABD eksenini inşa ederek komünist bloku çatlatmıştı. Kissinger de aslında Rusya karşısında Çin’i yeğleyen isimlerden birisi. Lakin bunu daha dikkatli yapıyor. Haklı olarak Rusların doğal emperyalistler olduğunu buna mukabil Çinlilerin binlerce yıldır kendi halinde bir millet olduğunu ifade ediyor. Çin’in en azından geçmişte dış tehdit olmaktan çok dış tehdide maruz bir ülke olduğunu düşünüyor. Buna mukabil, Brzezinski, Kissinger’ın 1971-74 yıllarında yaptığını bugün için teklif ediyor. Çin-ABD ittifakı ve ekseni teklif ediyor. Buna mukabil, Rusya’nın Balkanlaştırılmasını öneriyor. Yani Rusya’ya karşı Çin kartını gösteriyor.

VAKİT