Mesut Çevikalp'in haberi:

Suriyeli rejim karşıtlarının korkulu rüyası onlar. Nereden ve ne zaman saldıracakları kestirilemiyor. Muhaliflerin çoğunlukta olduğu semtlere düzenledikleri kanlı gece yarısı baskınlarıyla ünlendiler!

En son Suriye ordusunun şubat ayı boyunca ağır top ve tank atışına tuttuğu Humus’un Türkmen mahallesi Bab Amr’da görüldüler. Siyah elbise ve gözlükleriyle ucuz Hollywood filmlerindeki kötü karakterleri andırıyorlardı. Ağır bombardımanın ardından semte ilk giren onlar oldu. Makineli tüfek monte edilmiş araçlarıyla Sünnilerin ev ve işyerlerini tarayıp araçlarını ateşe verdiler.

Aralarındaki keskin nişancılar kadın, çocuk, yaşlı ayırt etmeksizin sivillere kurşun yağdırdı. Gece geç saatlere kadar süren ‘temizlik’ operasyonunun ne derece kanlı olduğu günün ilk saatleriyle ortaya çıktı; onlarca sivil boğazları kesilerek öldürülmüştü. Suriye ordusu ‘siyah’ öncü kuvvetin işini bitirmesinin ardından girdi Bab Amr’a. Günün sonunda muhaliflerin bir kalesi daha ‘sessizce’ zapt edilmişti!

Halk arasında ‘Şebiha’ adıyla bilinen milis güçler mart ayında başlayan rejim karşıtı gösterilere paralel olarak sokaktaki varlıklarını artırmaya başladı. Esed ailesine bağlı, çoğu Esedler gibi ‘Nusayri’ azınlığa mensup bu asimetrik unsurlar bir bakıma Esed rejiminin görülmeyen, gayr-i resmî öncü birlikleri. ‘Şebiha’ köken itibariyle ‘hayalet’ kelimesinden geliyor. Bugün Suriyeliler bu tabiri ‘haydut’, ‘çete’ anlamında kullanıyor.

Ele geçirdikleri muhaliflere türlü işkenceler yapan Şebiha milisleri, kadın ve küçük kız çocuklarına da tecavüz ediyor. Bastıkları evleri yağmalamaktan geri durmuyorlar. Suriye istihbaratı El Muhaberat ve düzenli orduyla sürekli irtibat hâlindeki Şebihalar göstericilere karşı düzenledikleri asimetrik ve fütursuz saldırılarıyla Esed rejimine zaman kazandırıyor.

Esed ailesine bağlı Şebihalar Arap Baharı öncesinde rejimin beslediği uyuyan hücrelerdi. Arap Baharı’nın patlak vermesiyle bizzat Esed’in kardeşi Mahir Esed tarafından silahlandırılıp eylemlerin yaşandığı bölgelere sevk edildiler. Çoğu işsiz olan Şebihaların günlük ihtiyaçları ‘derin Şam’ yönetimince karşılanıyor. Ağırlıklı olarak Lazkiye, Şam, Humus, Dera, Tartus’ta faaliyet gösteriyorlar. Rejim kanlı eylemelerinde asker ve Muhaberat yerine özellikle bu sivil gücü kullanarak, yaşananları ‘sokak çetelerinin çatışması’ olarak gösteriyor. Yani mesuliyeti üzerinden atıyor.

Babası Hafız Esed’in ölümünün ardından 2000’de Devlet Başkanlığı’na seçilen Beşar Esed döneminde Şebiha gücünün rejimle ilişkileri artsa da evveliyatı var. Şebiha ile ilk bağları 1970’te darbeyle iktidara el koyan Hafız Esed kurmuştu. 1990’lara kadar onların sınır ötesinden uyuşturucu ve silah kaçakçılığına göz yummuş, kendine muhalif olarak gördüğü grupların üzerine bu çeteyi salmıştı. Özellikte Lazkiye’ye Şebiha gücü üzerinden örtülü operasyonlar düzenlemişti. Şimdi Esed babası Hafız’dan miras kalan bu gücü aynı eski günlerdeki gibi rejim karşıtlarını bastırmada kullanıyor. Hem de daha acımasız şekilde! Yerel kaynaklara göre Şebihalar son bir yılda en az 2 bin sivili katletti.

Lazkiye’den Türkiye’ye kaçan Suriyeli Türkmen H.S, Şebihaların taciz ateşlerine maruz kaldıklarını, bu insanların Muhaberat ve askerden daha acımasız olduklarını anlatıyor. H.S’ye göre, Esed rejimi bu milislere her gün yarım memur maaşı veriyor: “Bunlar işsiz güçsüz insanlar. Gösterilerden önce para karşılığında rejime bilgi taşıyorlardı. Olaylar yaşanmaya başlayınca silahlandırıldılar. Muhaberat ile birlikte çalışıyorlar. Neredeyse sokak sokak iş bölümü yapıp canlarının istediğine kurşun sıkmaya başladılar. Yüzde 80’i Türkmenlerden oluşun Bab Amr’ı kana buladılar. Cuma namazlarının ardında Müslümanlara kurşun sıkanlar da Şebihalar. Kadınların, kızların ırzına geçip yaşlılara işkence ediyorlar. Onlarla karşılaşmak muhaliflerin korkulu rüyası âdeta.”

Ankara’da görüştüğümüz bir üst düzey yetkilinin anlattıkları Lazkiyeli H.S’yi doğruluyor. Yetkiliye göre; Ankara Esed ile yaptığı görüşmelerde Şebiha gücünü sokaklardan geri çekmesini söylüyor. Ancak Esed, ‘sokak çetesi’ olarak tanımladığı bu grupla bağlantısının olmadığını belirtiyor. H.S. gibi Türk yetkili de Şebiha’nın Esed’in sokaktaki kanlı eli olduğunu vurguluyor: “Bir anlamda milis gücü bunlar. Ancak düzenli değiller. Mahir Esed’in kontrolündeler. Çok tehlikeliler. Tamamen mezhepsel yapıdalar ve mesuliyetleri olmadığı için eylemlerinin sınırı yok. Halk Şebihalardan çok korkuyor. Zira elleri serbest. Çatışmalar başladığında Ankara Esed’den bu grubun durdurulmasını istemişti. Esed de ‘onlar çapulcu’ diyerek mesuliyetten sıyrılmaya çalışmıştı. Yani müdahaleyi reddetmemişti. Operasyon düzenlenecek bölgelere ordudan önce bunlar gidiyor. Etrafı dağıtıp yumuşatıyor. Ardından ordu geliyor.”

Ankara, Esed rejiminin Şebiha üzerinden kurduğu oyunun farkında olduğunu 30 Aralık’ta bizzat Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu tarafından bildirmişti: “Kolektif cezalandırma yöntemleri, şehirleri kuşatma altına alma, camileri bombalama, barışçıl gösteri yapanlara aşırı şiddet kullanma, Şebiha gibi silahlı çeteleri öne sürüp ardından ordu birlikleri ile kendi halkına silah doğrultup her gün onlarca insanı öldürme Suriye yönetiminin meşruiyet konusundaki idrak yoksunluğunun tezahürleridir. Halka sıkılan her kurşunla, bombalanan her minareyle Suriye yönetimi meşruiyetini daha da kaybetmiş, sadece kendi halkıyla değil, uluslararası en zor baskılara maruz kaldığı dönemde kendisine sahip çıkan Türkiye ve Arap devletleri arasındaki mesafeyi de daha da açmıştır…”

Üst düzey yöneticileri Esed ailesinden olan gizli milis birliğin kaç kişiden oluştuğu tam bilinemiyor. Ancak çeşitli kaynaklarda sayıları 10 binle ifade ediliyor.

***

Şebiha’nın ‘kare as’ı

Şebiha gücünün dört üst düzey yöneticisinin adı Avrupa Birliği’nin (AB) kasım ayında açıkladığı yaptırım uygulanacak 74 kişilik Suriyeliler listesinde şöyle verildi:

Munzir ve Favaz Esed: Beşşar Esed’in kuzenleri. Komuta ettikleri Şebiha adı verilen paramiliter güçlerle sivillere yönelik birçok katliamda rol aldılar.

Ayman Cebir: Mahir Esed’e çok yakın. Şebiha militanlarının koordinasyonundan sorumlu. Sivil halka baskı ve şiddet eylemlerinde bizzat görev alıyor.

Nizar Esed: Esed ailesine çok yakın. Lazkiye’de Şebiha militanları devşirip sivil katliamlarında kullanılan gruba finansman sağlıyor.

Muhammed Cebir: Mahir Esed’in yakını ve Şebiha yapılanmasındaki ortağı. Emrindeki Şebiha militanlarıyla şiddet olaylarında rol oynadığı tespit edildi.

Kaynak: AKSİYON