İran önemi giderek artan bir ülke ve bu önem Ahmedinejad'ın ziyaretiyle yeniden gündemde. Ziyaret sonlanalı epey oluyor, ama hâlâ Ahmedinejad ve onun İran'ı tartışılıyor.

Ahmedinejad bölgenin değişen dengelerini ve karışan Ortadoğu'yu bile ülkesine irtifa temin eden etmenlere dönüştürebilecek, bu kaosu uluslararası kamuoyuna İran'ın ne kadar iddialı bir ülke olduğunu hatırlatma fırsatına tahvil edecek kadar zeki bir politikacı. Ortadoğu'da bir İsrail fikrine açıktan itiraz etmeleri bile malumun ilamı ötesinde, eteğindeki taşı, ağzındaki baklayı 'açık açık' döken, siyasetin dil oyunlarında oyalanmayı gereksiz bulan, yalın bir profil sağlıyor kendisine. Siyaset yapmayan siyasetçinin siyaset yaptığı anlar çoğunlukta kuşkusuz. Nükleer enerji meselesinin nükleer silaha dönebileceğinin an meselesi olduğunu, hatta bu silahların rotasının neresi olduğunu, gayet tabii herkes biliyor. Ama İran, bu çalışmaların bir kasdı mahsusa içermediğini kanıtlamaya çalışırken de son derece Batılı bir siyasi argüman üreterek çıtayı yükseltiyor: İran sadece nükleer enerji üzerinde çalışmıyor, nano teknoloji ve bio teknolojide de hatırı sayılır başarılara imza atmış durumda, diyor ve 'neden ille de nükleer enerji efenim, var bir bit yeniği!' diyenler de almış oluyor ağzının payını. Anti emperyalizmi bir kültür ve direniş tarzı haline getirmiş olan İran, bu siyaseti hem hamasi hem de akademik düzeyde yönetmeyi çok iyi başarıyor. Cuma namazı çıkışları halk tesbihat yerine slogan atarken, Güney Amerika'nın yükselen solu ile dayanışma ve işbirliği devlet nezdinde gerçekleşen konferans ve buluşmalarla taçlandırılıyor.

 

Gelgelelim, İran ile iyi ilişkiler kurmak önemli, diyenlerin aynı zamanda bir 'rejim' şerhi koymaları çok da haksız değil. Çünkü son derece tekinsiz şeyler de oluyor. Hatemi döneminde hiç olmadığı kadar çok recm cezası veriliyor Ahmedinejad'ın İran'ında ve çoğunlukla da kadınlara. Zina dediğin tek başına yapılabilirmiş gibi. Daha feci olanı ise bu kadınların en katı şeriat hükümlerinin bile şart saydığı koşullar oluşmadan recm edilebiliyor olması.

 

Duyumlarım bir yana, size yaşadığım anekdotu aktarayım. İki yıl önce yazarlardan oluşan bir grupla gerçekleştirdiğim İran ziyaretinde, bizi devlet nezdinde ağırlayan üniversite mezunu, dil bilen, dünyayı gezen karşılama heyetinin üyelerinin bile, bu cezanın Kur'an'da yer almadığını, Peygamberimiz'in bu cezayı sadece iki kez, o da tarafların ısrarları yüzünden uygulamak zorunda kaldığını ve recm cezası için söz konusu zina eyleminin dört şahit tarafından görülmüş olması gerektiğini bilmediğine bizzat şahit oldum. Bu konu hiçbir art niyet gözetmeden 'dört şahidi nasıl denkliyorsunuz da, bu ceza uygulanabilir oluyor?' diye sorduğumuz an, karşılaştığımız cevapla netliğe kavuşmuştu. Şaşırarak 'Dört şahit gerekliliği mi, öyle bir şarta uyulacak olsa, kimse zinadan ceza alamaz ki..' dediler. 'İşin esprisi orada zaten, zina, cinsel ilişkinin dört şahidin göreceği şekilde, yani handiyse kamuya açık bir alanda gerçekleşmesi halinde cezaya çarptırılır, amaç da hem nesebin korunması hem de kamu ahlakıdır.' dedik. Ama yepyeni ve hiç duymadıkları bir şey söylüyormuşuz gibi karşılandık.

 

Felsefede, sanatta bu kadar mesafe kaydeden bir rejimin fıkıhta nasıl bu kadar geri kaldığı konusunun en akla yakın gelen açıklaması fıkıh ilminin kaynağının çoğunlukla hadisler olması. Lakin Şiiler bazı ravilerin, sözgelimi Hz. Aişe'nin rivayetlerine 'aldırmadıkları' için ip kopuyor. Hz. Aişe'siz bir hadis ilmi, hadis ilmi olmayan bir fıkıh ilmi, fıkıh ilmine vakıf olamayan bir 'İslam rejimi', İslami olabilir mi?

 

Ezcümle, İran'a yaklaşalım ve ilişkilerimizi iyi tutalım demek için hiper İslamcı olmak nasıl gerekmiyorsa, Türkiye çıkarlarını iyi öngörebilmek bile bu stratejiyi önermeye yetiyorsa, İran'ın rejimine karşı olmak için de laisizm saplantılı bir hiper Kemalist olmak gerekmiyor. Zulmetmeyen bir İslam anlayışına sahip olmak, İran rejimine mesafe almanızı gerektirecek testleri hemen tutuşturuyor elinize.

 

ZAMAN