WikiLeaks tarafından sızdırılan, Trablus'taki ABD elçiliği kaynaklı bir gizli yazışma, ABD işgaline karşı Irak'ta direnişe katılan Libyalıların, ülkelerine dönerek "batının desteklediği"  Kaddafi rejimine karşı filizlenen direnişte de faaliyet gösterdiğini iddia ediyor.

Şubat 2008 tarihli belgede, o dönemde Avrupa ve ABD ile ikinci baharını yaşayan Libya lideri Kaddafi'ye karşı, özellikle Derne şehrinde, yükselen hoşnutsuzluk hakkında Amerikan heyetinin izlenimleri aktarılıyor.

Amerikan heyetine göre, bir dönem Irak'ta ABD işgaline karşı direnişe katılan gruplara üye çok sayıda Libyalı ve yabancı direnişçi, Kaddafi'ye yönelik muhalefete destek veriyor. Irak ve Filistin'de yaşanan, uydu kanallarıyla Libyalıların evlerine ulaşan haberler, batıyla yakın ilişkiler geliştirmeye başlayan Kaddafi'ye karşı ülkede derin bir rahatsızlığa neden oluyor. Bu görüntülerin, "koalisyon güçlerine karşı direnişin haklı ve gerekli olduğu" konusundaki görüşleri yaygınlaştırdığı ifade ediliyor.

Derne'deki gençlerin, tıpkı Irak'taki ABD işgaline karşı yapılan eylemler gibi, Kaddafi rejimine karşı direnişin de önemli olduğuna inandıkları aktarılıyor.

Amerikan heyeti, Derne'de Amerikan karşıtlığının, "Libya'nın diğer kentlerine oranla daha fazla ve daha görünür" olduğunu belirtiyor.

2008 tarihli belgeye göre, Libya'da son çatışmalar başlamadan çok önce, "merkezi yönetime boyun eğmemek" konusunda Libyalılar kararlı. Derne'nin önde gelen isimlerinin o dönemde yabancılarla yaptıkları görüşmeler nedeniyle Libya güvenlik güçleri tarafından sorgulandığına dikkat çekilirken, bir Libyalının "boğazımıza botlarıyla basabilirler ama hala nefes aldığımızı ve tekmelediğimizi bilmeleri önemli" sözü aktarılıyor.

ABD'NİN KADDAFİ DESTEĞİNE TEPKİ

Belgede, Irak'taki direnişe katılan Libyalıların çoğunun Derneli olduğu, yerel kaynaklara dayandırılarak, belirtilirken, "Libya'da iç siyasi durum ve Irak'taki direniş arasındaki bağın önemine" dikkat çekiliyor.

Derne ve Bingazi gibi şehirlerde, Kaddafi'nin nükleer çalışmalarından vazgeçip, ABD'nin "terörle mücadele" kampanyasına destek vermesinin ardından, Washington'un "petrol ve doğal gaz" için rejimi desteklemeye karar verdiği yönünde güçlü bir inanç olduğu belirtiliyor.

Bu destekten rahatsız olan Libya'nın doğusundaki halkın, Bingazili insan hakları savunucusu Fathi el-Jahmi'nin serbest kalması için bir şey yapmayan ABD'nin bu tutumunu sert şekilde eleştirdiği ifade ediliyor.

Libya'nın doğusunda bir dönem Afganistan, Irak ve Filistin'de direnişe katılmış kişilerin yoğunlaşması, "merkezi yönetimin bu bölgede hiçbir yeterince güçlü olmamasına" bağlanıyor. Öte yandan, "Körfez'den İngilizce yayın yapan uydu kanallarının" da halk arasındaki Amerikan karşıtlığını artırdığı iddia ediliyor.

Amerikan elçiliğinin raporu, "şehirdeki izlenimlerimiz, doğunun kontrol altında olduğuna dair merkezi yöetimin açıklamalarının abartılı olduğuna işaret ediyor" ifadesiyle sona eriyor.