HAKSÖZ HABER

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden, Netanyahu ile Gazze'de devam eden ateşkes görüşmeleri hakkında konuştu ve Filistin bölgesinde tutulan İsrailli esirlerin iadesinin yanı sıra ateşkese “acil ihtiyaç” olduğunu vurguladı.

Pazar günü yapılan telefon görüşmesi, Biden'ın seçilmiş Başkan Donald Trump 20 Ocak'ta Beyaz Saray'a dönmeden önce çatışmaları durduracak bir anlaşma için bastırdığı sırada gerçekleşti.

Geçtiğimiz yıl boyunca ABD, Mısır ve Katar'ın arabuluculuk yaptığı müzakereler, anlaşmaya yakın göründükleri anlarda defalarca durdu. Yine de son günlerde ABD'li yetkililer bir anlaşmaya varılacağına dair umutlarını dile getirdiler.

Katar'ın başkenti Doha'da gerçekleşen son tur görüşmelere İsrail'in dış istihbarat teşkilatı Mossad'ın başkanı David Barnea ve Biden'ın üst düzey Orta Doğu danışmanı Brett McGurk katılıyor.

Netanyahu'nun ofisi tarafından doğrulanan Barnea'nın varlığı, herhangi bir anlaşmaya imza atması gereken üst düzey İsrailli yetkililerin artık görüşmelere dahil olduğu anlamına geliyor.

Biden'ın ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, CNN'in “State of the Union” programına verdiği demeçte McGurk'ün her iki tarafa da sunulacak bir metnin son detayları üzerinde çalıştığını söyledi. Ancak göreve başlama günü olan 20 Ocak'a kadar bir anlaşmaya varılıp varılamayacağı konusunda bir tahminde bulunamayacağını söyledi.

“Çok ama çok yakınız,” dedi. “Yine de çok yakın olmak hala uzak olduğumuz anlamına geliyor çünkü bitiş çizgisini gerçekten geçene kadar hedefe varmış değilizdir.”

Beyaz Saray Doha'da devam etmekte olan görüşmelerin, Biden'ın geçen yılın Mayıs ayında duyurduğu ve daha sonra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından oybirliğiyle onaylanan aşamalı ateşkese dayalı bir anlaşma için olduğunu söyledi.

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada Biden'ın “Gazze'de acilen ateşkes sağlanması ve anlaşma çerçevesinde çatışmaların durmasıyla birlikte insani yardımların artarak rehinelerin geri dönmesi gerektiğini vurguladığı” belirtildi.

Beyaz Saray'ın açıklamasına göre Netanyahu ise Biden'a İsrail'e ömür boyu verdiği destek için teşekkür etti. İsrail başbakanı daha önce, çatışmaların haftalarca durması karşılığında bazı esirlerin serbest bırakılmasını öngören ateşkes anlaşmasının sadece ilk aşamasına bağlı olduğunun sinyalini vermişti.

Hamas ise İsrail askerlerinin büyük ölçüde harap olmuş bölgeden tamamen çekilmesinde ısrar ediyor ancak Netanyahu örgütün Gazze'de savaşma kabiliyetini yok etmeye kararlı.

Görüşmelerde ele alınan konular arasında aşamalı bir ateşkes anlaşmasının ilk bölümünde hangi esirlerin serbest bırakılacağı, hangi Filistinli mahkumların serbest bırakılacağı ve İsrail askerlerinin Gazze'deki nüfus merkezlerinden ne ölçüde çekileceği yer alıyor.

Ürdün'den bildiren Al Jazeera muhabiri Hamdah Salhut, Katar'daki İsrail müzakere ekibinin “olası bir anlaşma için son ayrıntıları belirlemek üzere” en az bir gün daha ülkede kalmasının beklendiğini söyledi.

İsrailliler ve Hamas'ın bir anlaşmaya varılmasındaki gecikme için birbirlerini suçladıklarını ve Netanyahu'nun koalisyonu arasında ateşkes konusunda anlaşmazlık olduğunu belirtti.

“Aşırı sağcı üyeler buna karşı oy kullanacaklarını söylediler ve hatta Netanyahu, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de dahil olmak üzere aşırı sağcı üyelerle konuşarak onları anlaşma fikrine ısındırmaya çalıştı” dedi. “İsrail'de Netanyahu'nun savaşı uzattığı ve hükümetinin çökmesine neden olabileceğinden korktuğu için bir anlaşmaya yanaşmadığı yönünde bir düşünce var. Ancak yine de arabulucular bir anlaşmaya varmak için çabalarken bu görüşmeler hala devam ediyor.”

Görüşmeler, İsrail'in 100 günü aşkın bir süredir acımasız bir kuşatmaya maruz kalan Gazze Şeridi'ne, özellikle de bölgenin kuzeyine yönelik aralıksız bombardımanı devam ederken yapılıyor. Gazze'deki tıbbi kaynaklar devam eden saldırılar nedeniyle 5,000 kişinin öldüğünü ya da kayıp olduğunu söylüyor.

İsrail'in Gazze'ye yönelik harekâtı, çoğunluğu kadın ve çocuk 46.000'den fazla Filistinliyi öldürdü ve bölge nüfusunun yüzde 90'ından fazlasını evlerinden etti. Bazı BM uzmanlarının “soykırım” olarak nitelendirdiği bu acımasız savaşın ilk haftalarında, 15 ay boyunca sadece bir kez kısa süreli ateşkes sağlandı.