Küresel ekonominin karşı karşıya olduğu en büyük sorunlardan biri de gelişmiş ülkelerdeki yüksek borç seviyesidir.

Bu borç krizi, Kovid-19 salgınıyla daha da şiddetlendi.

İspanyol dergisi Muy Negocios & Economia tarafından yayınlanan bir raporda yazar Fernandez Enriquez, kamu borcu düzeyinin, finans kuruluşların yakından izlediği en önemli makroekonomik kriterlerden biri olduğunu ve uzmanlar arasında en tartışmalı göstergeler arasında yer edindiğini söylüyor.

Devlet borçları, kamu bütçesindeki açıkların birikmesi veya diğer bir deyişle olumsuz performansın birkaç yıl devam etmesi ve devlet harcamalarının hacminin devlet kaynaklarından fazla olması nedeniyle oluşmaktadır.

Kamu borç seviyesinin kötüleşmesi, devletin iflas ilan etmesine neden olabilir. Ancak bu, yazarın da açıkladığı gibi şu anda kamu borcu oranında ilk sırada olmasına rağmen dünyanın en güçlü ekonomilerinden biri olmaya devam eden Japonya da dahil olmak üzere bazı ülkeler için geçerli olmayabilir.

Kamu borç teorisi, ''Ardışık kuşaklar modeli" olarak bilinen şeye dayanmaktadır. Bu da basitçe şu anki nesillerin kamu borcundan gelecek nesiller pahasına yararlanacağı anlamına gelir.

Ancak gelecek nesiller, ülkenin ilerlemesinden istifade ederek ve servet birikimi ile borç geri ödemesine izin veren üretim düzeyini iyileştirerek bu kaybı telafi edebilir.

"Yeni klasikler", kamu borcunun çıkarılmasının yatırım akışları ile sermaye birikimini azalttığı ve faiz oranlarını yükselterek yatırımı daha pahalı hale getirdiği için, özel yatırım alanındaki ekonomik rekabetin etkisiyle borcun gelecek nesillere yük getireceğini düşünüyor.

IMF'nin tahminlerine göre, küresel kamu borcunun ilk kez küresel Gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) % 10'unun üzerine çıkması bekleniyor.

Yazara göre geçen yıl dünyanın en çok borçlu ülkeleri listesi şöyle:

Japonya

Kişi başına düşen milli geliri 2018’de 39 bin 306 Dolar olan ülke, Toyota, Honda, Sony ve Nintendo gibi birçok küresel markasıyla dünyanın en gelişmiş ekonomilerinden birine sahip.

Ama birçok insanın bilmediği konu Japonya, GSYİH'sinin% 238'i, yani yaklaşık 9,8 trilyon dolar devlet borç oranıyla dünyanın en borçlu ülkeleri listesinin başında yer alıyor.

Yunanistan

Yunanistan'ın borç seviyesi 2008 ekonomik krizi sırasında önemli ölçüde artması sonrasında % 182'ye ulaştı.

Hükümet, 2010-2015 yılları arasında Avrupa Birliği'nden 3 kez borçlandı. 2019'daki ortalama Yunanistan borcu yaklaşık 331 milyar avro idi, bu da her vatandaş için 31 bin avroya denk geliyordu.

Lübnan

Yazara göre devlet kurumlarındaki yaygın yolsuzluk ve yüksek enflasyon oranı, Lübnan'daki% 147'lik yüksek kamu borcunun ana nedenini teşkil ediyor.

Ağustos ayının başlarında, Lübnan Başbakanı ülke tarihinde ilk kez, ülkenin döviz rezervlerinin en düşük seviyelerde olması nedeniyle hükümetin Eurobond'a borçlu olduğu 1 milyar 63 milyon Euro'yu ödeyemeyeceğini duyurdu.

Geçen yıl Lübnan'ın devlet borcu 90 milyar avroyu aştı, bu da her vatandaş için 13 bin avroya denk geliyordu.

İtalya

İtalya'nın borç oranı% 132'ye ulaştı. Ülke, Avrupa birliğine yüksek borçlulukla girdi. Bu konu başta Alman maliye bakanları olmak üzere Avrupa Komisyonu için sürekli bir endişe kaynağı oldu. 2018'deki ekonomik kriz sonucunda İtalya'nın borcu% 30 artmıştı.

Ülkenin borç seviyesinin Kovid-19 salgını nedeniyle %180 sınırlarına yükseleceği tahmin ediliyor. Şu anda İtalya'nın borcunun Fransız ekonomisinin hacmine denk yani yaklaşık 2,4 trilyon Euro olduğu düşünülüyor.

Portekiz

Portekiz'in% 11 oranındaki büyük bütçe açığı, Avrupa Birliği'ni 2011'de ülkeyi kurtarmak için müdahale etmeye zorladı. Daha sonra Portekiz'de 2014 ile 2015 yılları arasında ikinci bir ekonomik kriz yaşadı.

Ancak o zamandan beri Portekiz'deki ekonomik durum daha iyiye doğru değişti. Hatta gelişmeler, IMF ve Avrupa Komisyonu'nun bir "Portekiz mucizesi" hakkında konuşmasına neden oldu.

Yazarın öne sürdüğü gibi, Portekiz şu anda ekonomik açıdan başarılı ülkelerden biri olarak kabul ediliyor. Özellikle de düşük bütçe açığına ve önümüzdeki yıllarda borçta muhtemel bir düşüşe dair umut verici göstergeler var.

Ancak şu anda Portekiz'in borç oranı% 126'ya ulaşıyor ve 250 milyar euro olarak tahmin ediliyor. Bu da her vatandaş için yaklaşık 24 bin euro demek oluyor.

Türkiye

Türkiye’nin en borçlu ülkeler listesindeki durumu iyi görünüyor. Zira Türkiye, %28,26’lık oran ile listenin alt sıralarında yer alıyor.

2007’de bu oran %38,17 olarak göze çarpıyordu.

Listenin en altında ise %15,53 ile Rusya Federasyonu bulunuyor. Bu arada en borçlu ülkeler listesi interaktif olarak hazırlanıyor. Dönem dönem bu listede belli değişimler yaşanıyor.

IMF’nin veri tabanında Afrika, Orta Doğu ve Güney Amerika ülkeleri olmak üzere birçok ülkeye dair veriler yer almıyor. En borçlu ülkeler listesini incelerken bu detayı göz önünde tutmakta yarar var. 

Kaynak: Mepa News