Başbakan Ahmet Davutoğlu, Ulusal Opera Binası'ndaki Türkiye-Polonya İlişkilerinin 600. Yılı Kapanış Etkinliği'nde, iki ülkenin çok zor dönemlerde hep omuz omuza verdiğini belirtti.

Türkiye ve Polonya'nın kendi geleceklerini tayin konusunda tam bir dayanışma içinde olduğunu vurgulayan Davutoğlu: "Bu tarihi dostluk ilişkisi Avrupa'nın en eski diplomatik ilişkilerinden biridir" dedi.

Türkiye ve Polonya arasındaki 600 yıl içinde hep dostluk, barış ve işbirliği ruhunun egemen olduğunu dile getiren Davutoğlu, şunları söyledi:

"Bu, öylesine köklü bir dostluk ilişkisidir ki 1795'te Polonya işgal edildiği ve parçalandığı, üçe ayrıldığı zaman Osmanlı Devleti bu parçalanmayı hiçbir zaman kabul etmedi. Polonya bağımsızlığını kazanıncaya kadar da diplomatik olarak da Polonya'yı tanımaya devam etti. Bu atasözlerine ve tarihi tavırlara da yansıdı. Polonya'da Vistul Irmağı'ndan Türk atları su içtiğinde 'Polonya kurtulacak' sözü bir atasözü olarak nesilden nesle aktarıldı. Bu, 127 yıl içinde Osmanlı başkenti İstanbul'da yapılan bütün törenlerde Lehistan Büyükelçisi soruldu ve 'yolda' diye cevap verildi ki Polonya'nın, Lehistan'ın bağımsızlığının yakın olduğu İstanbul'dan bütün işgal süresince hep vurgulandı. Vefakar Polonya, buna tam bir dostlukla cevap verdi. Lozan Antlaşması'ndan bir gün önce 23 Temmuz 1923'te, 90. yılını geçen sene kutladığımız bir yıl dönümünde, Ankara hükümetini resmen tanıyan ilk Avrupalı devletlerden biri oldu ve öncülük etti."

Türkiye'nin ise Polonya'ya 2. Dünya Savaşı'nda vefa gösterdiğini belirten Davutoğlu, "Polonya'nın bağımsızlığına saygısını bir kez daha teyit etti ve Ankara'daki Polonya büyükelçiliğinden Alman işgali sırasında Polonya Bayrağı hiç inmedi, indirilmesine izin verilmedi" diye konuştu.

"Bütün Türk milleti adına değerli dostum Ewa Kopacz'a bir kez daha, burada Varşova'da teyiden söylüyorum ki: Polonya'nın bağımsızlığı kendi bağımsızlığımız gibi kıymetlidir ve Türk-Polonya ilişkileri ebediyete kadar dostluk ve vefa ilişkisi olarak devam edecektir" diyen Davutoğlu, iki ülke arasındaki dostluğun sanat ve kültür hayatına da yansıdığını, 17. yüzyılın büyük müzisyeni Santuri Ali Ufki Bey'in, Lehçe ismiyle Bobowski'nin Türk kültür ve müzik tarihine büyük katkılarda bulunduğunu söyledi.

"Tarihe işlenen bir dostluk destanı"

Polonya vatan şairi Adam Mickiewicz'i saygıyla andığını belirten Davutoğlu, gerçek bir kahraman olan Mickiewicz'in 26 Kasım 1855'de İstanbul'da hayatını kaybettiği binanın, Polonya'nın onurunun timsali olduğunu söyledi.

O yıllarda, Polonya'nın onuru için mücadele eden bütün Polonyalı vatanperverlerin İstanbul'da buluştuğunu, burada hem mücadelelerine özgürce devam ettiklerini hem de Polonezköy'ü, Adampol'ü kurduklarını anımsatan Davutoğlu, çağdaş Türk şiirinin büyük öncüsü Nazım Hikmet'in büyük dedesi Mustafa Celalettin Paşa'nın da Polonya kökenli olduğunu kaydetti.

Yeni Türkiye Cumhuriyeti'nin, Mickiewicz'in hatırasına hürmeten büyük vatan şairi Yahya Kemal Beyatlı'yı Varşova'ya büyükelçi olarak gönderildiğini hatırlatan Davutoğlu, daha birçok ismin, Türk-Polonya, Osmanlı-Lehistan ilişkilerinde ilmik ilmik tarihe işlenen bir dostluk destanı yazdığını, hepsini saygıyla, hürmetle andığını ifade etti.

Geçen yıl diplomatik ilişkilerin 90'ıncı yılının, bu sene de 600'ncü yılını kutlama onurunun her iki milletin hafızasında derin izler bıraktığını ifade eden Davutoğlu, "Bugün 600'ncü yılın son güzel merasiminde birlikte olmaktan büyük onur duyduğum Ewa Kopacz'a, birkez daha misafirperverlik dolayısıyla teşekkürlerimi ifade etmek isterim. Şunu Türk ve Polonya halklarına buradan ilan etmek isterim ki; 600'ncü yıl kutlamaları bitmiş olabilir ama Türk-Polonya dostluğu hiçbir zaman bitmeyecek, kıyamete kadar bir vefa dostu olarak insanlık tarihindeki yerini alacak" diye konuştu.

Lehçe teşekkür

Polonya Başbakanının konuşmasının ardından, "iki ülke arasındaki ilişkilerin 600’üncü yıl vesilesiyle bir hediyeyi zikretmek istiyorum" diyen Davutoğlu, şunları kaydetti:

"Biraz önce yaptığımız görüşmelerde bu kadar 600 yıl süren dostluktan sonra dostluktan özellikle Polonyalı dostlarımızın, büyük Polonya milliyetçileri, vatanperverleri gibi Adam Mickiewicz gibi ülkemizde rahatlıkla gelmelerini teminen Polonya vizeleri tümden kaldırma kararı aldık. Bundan sonra her Lehistanlı hiçbir prosedüre tabi olmadan atalarının geldiği gibi özgürce İstanbul’a, kendi şehirlerine gelebilecekler. Değerli dostum, Sayın Başbakan Ewa Kopacz da buna bir cevaben hava ulaşımında frekans sayısını artırma ve Avrupa Birliği'nde Türkiye'ye Şengen vize serbestiyeti konusunda Türkiye'ye tam destek verme konusunda bize söz verdi. Ümit ederiz inşallah hem hava ulaşımı artar hem de Türkiye, Türk vatandaşları da bütün Avrupa’da yine özgürce dolaşma hakkını en kısa zamanda Polonya'nın desteğiyle elde ederler. Biz Polonya’yı Türkiye’nin her yerde sözcüsü olarak destekleri için teşekkür ediyoruz Avrupa Birliği'nde sözcüsü olarak görüyoruz bizi temsil etme anlamında, biz de her yerde Polonya’nın çıkarlarını kendi çıkarlarımız gibi temsil edeceğiz.”

Davutoğlu, daha sonra Lehçe, "Dziekuje" diyerek mevkidaşına teşekkürlerini ifade etti.