‘’Yoksa Mûsâ'nın ve Allah'ın emirlerini bütünüyle yerine getiren İbrahim'in sahifelerindeki şu hakikatler kendisine haber verilmedi mi? Hiçbir günahkâr, başkasının günah yükünü yüklenmez. İnsan için ancak çalıştığı vardır. Çabasının karşılığı ileride mutlaka görülecektir. Sonra kendisine karşılığı tastamam verilecektir. Sonunda yalnız rabbine varılacaktır. Güldüren de O’dur, ağlatan da. Öldüren de O’dur, yaşatan da’’ (Necm 36-44)

Bu ayetler dizininde rabbimiz, İbrahim (as) ve Mûsâ (as)’ın uzun mücadele örnekliğini anlatarak sorumluluklara işaret ediyor. Her birey kendi yaptığından sorumlu olacaktır ve dünya hayatında yapılıp edilenlerin ahirette mutlaka bir karşılığı olacaktır. Çünkü asıl hayat ahirettir, dünya ise geçicidir ve imtihan yeridir. Müfessirler teşbihen (benzerlik kurarak) bu ayetlerin hükmünün sadece ahireti ilgilendirmediğini, dünya hayatını da kapsadığını; yapılıp edilenlerin kişileri ilzam edecek boyutlarının bulunduğunu ve temin edilecek kazancın ancak kişinin kendi çabalarıyla elde edileceğinin kastedildiğini belirtmişlerdir. İnsan hayat ve ölüm sınırları içinde bir ömür yaşamaktadır. Ömür nihayette Allah Teâlâ’nın iradesine ve kudretine bağlı olarak yaşanmaktadır.

YAZININ DEVAMI