Suriye’de Beşşar Esed rejimi, sivil ve silahlı direnişçilere karşı kimyasal silah kullanmaktan vazgeçmiyor. ABD-Rusya anlaşmasıyla stoklarını imha etme güvencesi veren rejim, anlaşmadan bu yana en az 162 kez kimyasal silah kullandı.

Esed rejimi, 21 Ağustos 2013’te Şam’ın Doğu Guta bölgesinde kimyasal silah kullanmış, bin 400’ün üzerinde sivilin hayatını kaybetmesine, çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 10 binin üzerinde sivilin de yaralanmasına neden olmuştu.

Bunun üzerine ABD’nin daha önce ilan ettiği “kırmızı çizgi” gereğince Suriye’ye müdahale etmesi beklenmişti. Ancak Rusya, rejimin tüm kimyasal silah stoğunu imha etmesi teklifini getirerek müdahaleyi engellemişti. Taraflar, 15 Eylül 2013’te anlaşmış, Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nün (KSYÖ) devreye girdiği süreçte imha işlemi başlatılmıştı. Örgüt, işlemin 19 Ağustos 2014’te tamamlandığını duyurmuştu.

Ancak, örgütün imha ettiği stok, Esed’in bildirdiği envanterle sınırlı kalmıştı. Rejimin tekrarlayan klor gazı saldırıları, tüm kimyasal silah stoğunu imha etmediğini, bir kısmını gizlemeyi başardığını gözler önüne seriyor.

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR) 20 Şubat’ta yayımladığı raporda rejimin son üç yılda sırasıyla en fazla İdlib, Şam kırsalı, Hama ve Halep’te olmak üzere 162 kez kimyasal silah saldırısı düzenlediği ve en az 230 sivili katlettiğini bildiriyor.

Rejim, son 10 günde biri Hama ve Şam, diğer ikisi İdlib olmak üzere, 4 defa klor gazlı saldırı düzenledi. 25 Mart’ta Hama’nın Latamne beldesindeki saldırıda 2 sivil hayatını kaybetmiş, 30 kişi de gazdan etkilenmişti.

30 Mart’ta Şam’da, rejim kuşatmasındaki Kabun Mahallesi’nde de klor gazlıı saldırının olumsuz etkilerine 35 sivil maruz kaldı.

İdlib’in el-Habit beldesine dün gece düzenlenen klor gazlı saldırı, 20 sivili zehirlemişti.

Bu sabah saatlerinde İdlib’in güneyindeki Han Şeyhun beldesine düzenlenen klor gazlı saldırıda can kaybı sayısı 100’ü geçerken, çoğu çocuk 500 sivil de yaralandı.

Konuyla ilgili açıklama yapan yetkililer, can kaybı sayısının artmasından endişe ettiklerini bildiriyor.

Rejim İnkâr Ediyor

Öte yandan rejim hâlâ kimyasal silah kullanmadıklarını iddia ediyor. Rejimin BM Daimi Temsilcisi Beşşar Caferi, 2013 yılında Şam’ın doğusundaki Guta bölgesine yapılan kimyasal silah saldırısının Fransız istihbaratı tarafından organize edildiğini öne sürmüştü.

Caferi’nin bu iddiaları da Suriye’de kimyasal silah kullanan tarafların tespiti amacıyla BM ve Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nce (OPCW) oluşturulan komisyonun raporunda yalanlanmıştı.

Söz konusu rapor, rejimin araştırmalara kısıtlı izin vermesi nedeniyle bu saldırılardan yalnızca 3’üne tespit getirebilmişti. Mekanizmanın 21 Ekim’de açıkladığı rapora göre, rejim güçleri, 21 Nisan 2014’te İdlib’in Talmenes köyü, 16 Mart 2015’te Sarmin köyü ve 21 Ağustos 2016’da Halep’in Mare ilçesinde kimyasal silah kullandı.

Suriye’deki AA muhabirleri geçen senenin sonuna doğru rejimin kimyasal saldırılarını arttırdığını rapor etmişti.

Kimyasal Saldırılar Geçen Yıl da Hız Kesmedi

6 Eylül 2016’da o dönemde rejimin kuşatması altındaki Doğu Halep’in Sukkeri semtinde klor gazı içerikli bombalar, 100 sivili zehirlemişti.

12 Kasım’da KSYÖ, Esed rejimini kimyasal silah kullanmaya devam ettiği için ilk kez kınamıştı. Ancak Esed, kimyasal saldırı katliamlarına son vermedi.

24 Kasım’da Doğu Halep’in Cezmetli ve Ard Hamra semtlerine atılan klor içerikli varil bombası, 13 sivilin ciddi derecede etkilenmesine sebep oldu.

9 Aralık’ta rejimin Doğu Halep’in Cellum, Bab Kınnısriyn, Kellese, Bustan el-Kasr, Meğayir, Meadi, Firdevs, Ensari, Zibdiyyeve Mesakin Firdevs bölgelerine attığı klor içerikli bombalar 46 sivilin hayatını kaybetmesine, 230 sivilin de yaralanmasına neden oldu.

12 Aralık’ta IŞİD kontrolündeki Hama’nın Akirbat beldesinde 85 sivil, hardal gazı saldırısının kurbanı oldu.

Rejim ve destekçisi milis güçlerin kuşattığı Şam’ın Barada Vadisi 26 Aralık 2016 ve 5 Ocak 2017’de iki kez klor gazıyla vuruldu. Onlarca kişi gazdan etkilendi.

9 Şubat 2017’de Şam'ın Doğu Guta bölgesinde bir doktor ve hastası hayatını kaybederken, 30 sivil zehirlendi.

Kaynak: AA