HAKSÖZ HABER

Batılı hükümetler, Esed rejiminin dramatik çöküşünün üzerinden bir hafta geçtikten sonra Suriye ile diplomatik ilişkilerini kademeli olarak yeniden kurmaya başlıyor; ancak İslamcıların yönetimindeki geçiş hükümeti devlet kurma projesine başlarken uluslararası yaptırımların gevşetileceğine dair henüz çok işaret yok.

Bazı Avrupa ülkeleri İngiltere'nin izinden giderek Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) liderliğindeki yeni yönetimin temsilcileriyle görüşmelerde bulunmak üzere Salı günü Şam'a heyetler gönderdi.

Diplomatlar Suriyeli bir hükümet yetkilisiyle görüşürken 12 yıl sonra ilk kez Fransız bayrağı büyükelçiliğe çekildi.

AB, büyükelçisini Şam'daki delegasyonuna geri göndereceğini açıkladı. Almanya Dışişleri Bakanlığı da günün ilerleyen saatlerinde yapılması planlanan görüşmeler öncesinde Suriye'deki büyükelçiliğini yeniden açma olanaklarını aradığını açıkladı.

Hem AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen hem de İtalya Başbakanı Giorgia Meloni yeni hükümetle “angajman” ihtiyacından söz etti.

Yakınlaşmanın ilk işaretleri ve buna bağlı koşullar ortada. Batılı ülkeler, yeni hükümetin soğukkanlılıkla kabul edilmeden önce yerine getirmesi gereken koşullar konusunda birleşirken bunlar laiklik gibi bilindik Batılı dayatmalardan başka bir şey değil. Ancak yine de atılan adımlar olumlu bir havanın oluşmasını sağladı.

HTŞ lideri Ahmed Şara Pazartesi günü Batılı ülkeleri yaptırımlarını hafifletmeye ve HTŞ'yi terör listelerinden çıkarmaya çağırmıştı. İngiliz yetkililerle yaptığı görüşmelerde, ülkenin Orta Doğu ve Avrupa'da yerlerinden edilen milyonlarca mülteciyi ülkelerine geri gönderebilmesi için ekonomik kısıtlamaların kaldırılmasının hayati önem taşıdığını söyledi.

İtalyan parlamentosu önünde yaptığı konuşmada Meloni, Batı'yı HTŞ ile ilişkilerinde “azami dikkat” göstermeye çağırdı. Suriye büyükelçiliğini yeniden açan ilk Batılı ülkeden biri olan İtalya'nın “yeni Suriyeli yetkilileri eylemlerine göre değerlendireceğini” söyledi.

Fransa Dışişleri Bakanlığı geçiş dönemi yetkililerini temsili bir hükümeti desteklemeye, kadınları ve azınlıkları korumaya, "IŞİD ve diğer terör gruplarıyla" mücadele etmeye çağırdı.

AB'nin dış politika şefi Kaja Kallas da benzer açıklamalarda bulundu. Kallas Pazartesi günü gazetecilere yaptığı açıklamada “Sanırım önümüzdeki haftalar ve aylar yeni yönetimin doğru yönde ilerleyip ilerlemediğini gösterecek” dedi.

ABD ve İngiltere de HTŞ liderliğindeki yönetimle ilişkileri normalleştirmeyi kabul etmeden önce benzer koşullar öne sürmüştü.

İlişkilerin geliştiğine dair ilk işaretler, HTŞ'nin iktidarı ele geçirmesinin ardından Suriye başkentindeki misyonlarını hızla yeniden açan Türkiye ve Katar'ın benzer hamlelerini izliyor. Ankara ve Doha, Esed'i en sert eleştiren iki ülkeydi ve çatışmanın ilk günlerinden itibaren hükümete karşı muhalif grupları silahlandırmışlardı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Pazartesi günü AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile yaptığı görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Türkiye'nin HTŞ'ye kapsayıcı bir yönetim kurma çağrısında bulunduğunu söyledi.

İran da büyükelçiliğini yeniden açmayı planlıyor

İran Dışişleri Bakanlığı Salı günü yaptığı açıklamada, İran'ın Şam'daki büyükelçiliğini ancak “gerekli koşullar” sağlandığında yeniden açacağını söyledi.

Büyükelçilik bu ayın başlarında Esed rejiminin düşmesinin ardından tahrip edilmişti.

Bir bakanlık sözcüsü, “Şam'daki büyükelçiliğin yeniden açılması, en önemlisi büyükelçilik ve personelinin güvenlik ve emniyetinin sağlanması olan hazırlıklar gerektiriyor” dedi.

Batılı ülkelerin ve Suriye'deki işgalci varlığıyla İran'ın yeni yönetimle diyalog kurma çabası Suriye sahasında esas gücün kim olduğunu kanıtlarken HTŞ'yi terör ve şiddetle ilişkilendirmeye çalışan etki ajanları Türkiye'de hala çalışmalarını sürdüyorlar!