Fatih Demir / HAKSÖZ HABER

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün 20 Ekim tarihinde yayımladığı rapor, 2017 ve 2021 yılları arasında Lübnan ve Ürdün'den Suriye'ye dönen mültecilerin Esed tarafından işkenceye maruz bırakıldığını kanıtladı.

Bağımsız insan hakları örgütleri, gazeteciler ve Suriye BM Soruşturma Komisyonu'nun bulgularıyla tutarlı olan rapor, Esed rejiminin geri dönenleri cezalandırdığını kanıtlıyor.

Esed rejiminin kontrolü altındaki bölgeye geri dönenler çatışmaların büyük ölçüde yok ettiği bir ülkede hayatta kalmak ve temel ihtiyaçlarını karşılamak için mücadele veriyor.

Esed rejimi; keyfi tutuklamalar, gözaltılar, işkence, kötü muamele, zorla kaybetmeler ve yargısız infazlar ile Suriye’yi yaşanılmaz bir yer kıldı.

Ülkelerine sığınan mültecileri Suriye'ye zorla geri göndermeyi durdurmaları gerektiğinin altını çizem İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün yayımladığı videoda geri dönenlerin neler yaşadıkları da kendi ağızlarından aktarılıyor.

Suriye’ye zoraki bir şekilde geri döndürülmek durumunda bırakılanlar İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne konuştu:

32 yaşındaki Yasir: “Mülteci kampımızda yangın çıktı. Çadırımız yandı ancak kimse bize yardım etmedi. Başka bir mülteci kampına taşınmak zorunda kaldık ancak orada da barınamadık. Çocuklarımı okula göndermek istedim bu yüzden Suriye’ye geri döndük. Suriye sınırına geçtiğimizde güvenlik görevlileri gelip beni alıp götürdü. Elbiselerimi çıkarıp beni 1 m² ebatlarında bir odaya zorla koydular. Ellerimi arkadan bağlayıp beni içeri ittiler. Bayılana kadar bana elektrikle işkence ettiler. Su döküp uyandırdılar beni. Birkaç gün boyunca bana benim terörist olduğumu kabul ettirmeye çalıştılar. Çok korkuyordum. Hakkımda ne iddia ediyorlarsa kabul ettim…

…Bana okumam için metin verdiler ve ben de sesli okuduktan sonra imzaladım. Evimize döndüğümüzde evi harap olmuş bulduk. Elektrik geceleri yoktu. Silah sesleri geliyor ve çığlıklar duyuluyordu. Bulunduğumuz yerde pek kimse yoktu…

Lübnanlı hükümet görevlisi bana, ‘Suriye’ye geri dönen kimseye bir şey olmuyor’ diye yemin etti. Benim güvenlik için gerekli evraklarımın tamam olduğunu söyledi. Benim geri dönüşüm için her şey tamammış…”

31 yaşındaki Şadi de başından geçenleri şöyle anlatıyor: “Gözaltında kelepçelenmiş bir şekilde tokatlanıyordum. Beni askıya bağlayıp altı saat işkence ettiler. Ne bir avukat ne de savunma hakkı verdiler bana. Yargılama hiç olmadı…

Evimiz tamamen tahrip edilmişti. Kimse bana iş vermedi… koltuk değneklerim yüzünden…”

25 yaşındaki Mona'da eşinin yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Askerler evimize gelip eşimi tutukladı. Eşim 9 ay hapiste kaldı. Salıverildiğinde dayak yediğini ve hırpalandığını biliyordum. Ona ne yaşadıklarını sordum. Bana tehdit altında ne yaşattıklarını anlatmayacağını söyledi. Vücudundaki yaraları sordum…

Uzun bir süre boyunca tek öğün yemeğimizde sadece ekmek vardı. Her şey çok pahalıydı. Birinin iş bulması çok zordu. Ulaşım fiyatları da oldukça pahalıydı. Elektrik haftada bir saat olurdu. Gaz yoktu. Çocukları yıkamak için sıcak suyumuz yoktu…

Lübnan’da eşim hiç iş bulamadı. Ev kirası yüksekti. Herhangi bir ev eşyası alamıyorduk. İlaçlara paramız yetmiyordu…”

59 yaşındaki Adnan: “Ürdün’de birçok yer Covid-19 nedeniyle kapalıydı. Birçok iş yeri kapalıydı ve bana sadece berberlik işi vermişlerdi. Ama ben onu şimdi yapamazdım. Aileme yetecek yiyecek parasını bulamadım.

45 yaşındaki Halime: “Suriye çok tehlikeli. Arkadaşlarım ve komşularım ile konuşurken burada hiç hayat olmadığını konuşuruz. Kimse burada hayatta kalamaz… Güvenlik ve can emniyeti yok… Benim çocuklarım var… Onları buradaki tehlikenin içerisinde bırakamam. Onları geri gönderdim.”

İnsan Hakları İzleme Örgütü, tüm ülkelerin Suriyelileri şiddete ve işkenceye maruz kalmaya karşı korumaları yönünde adım atmaya çağırıyor.  

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün hazırladığı video