1. YAZARLAR

  2. Fikret Ertan

  3. Amerika ve Somali...
Fikret Ertan

Fikret Ertan

Yazarın Tüm Yazıları >

Amerika ve Somali...

16 Aralık 2008 Salı 02:25A+A-

Son haftalarda kıyıları açıklarında meydana gelen korsanlık olayları ile dünya gündeminden düşmeyen Somali bu hafta BM Güvenlik Konseyi'nde de önemli görüşme ve muhtemelen tartışmalarla gündemde olacak; zira Amerikan Dışişleri Bakanı Bayan Condoleezza Rice'ın bugün konuyu Konsey gündemine getirmesi bekleniyor.

Haberlere göre, Bayan Rice, Konsey'e Amerika'nın geçen haftalarda hazırladığı iki karar tasarısını anlatacak ve bunlar için üyelerden destek arayacak.

Bu tasarılardan ilki korsanlık ile mücadele konusunda olacak. Geçen hafta bazı kısımları basına sızan bu karar tasarısında Amerika gerek görüldüğünde Somali sahillerinin kara kısımlarında operasyon izin ve yetkisinin verilmesini talep edecek. Bu şüphesiz korsanlara karadan askerî müdahale anlamına geliyor. Ancak, bu konuda yönetimin bu yaklaşımına karşılık bölgeden sorumlu Amerikan 5. Filosu'nun komutanı Amiral Bill Gortney bile tereddüt içinde. Nitekim, geçen hafta Bahreyn'de yapılan bir bölgesel güvenlik konferansı sırasında Gortney, bu tür bir müdahalenin gerçek korsanların teşhisinde yaşanabilecek zorluklar ve muhtemel bir operasyonda sivillerin zarar görmesi gibi sebeplerle mümkün olamayabileceğine işaret etmiş, adeta yönetime bir tür erken uyarı da göndermişti.

Amiral Gortney, bu mesajıyla yönetimin karadan müdahale talebinin üstüne şimdiden gölge düşürürken korsanlara karşı da gemilerin kendi tedbirlerini almalarını, bu bapta merdivenlerin kaldırılmasını, gemilerin güvenlik personeli istihdam etmelerini, korsanlar yaklaştığında hızlarını artırmalarını ve kaçış manevralarına başvurmalarını öneriyor. Birinci karar tasarısının şansı işte bu şekilde şimdiden azalmış bulunuyor.

İkinci karar tasarısına gelince; bu tasarı Somali'de BM Barış Gücü'nün görevlendirilmesini kapsıyor. Amerika hem korsanlığın önlenebilmesi ve hem de istikrarın sağlanabilmesi için Somali'ye etkili bir BM Barış Gücü'nün gönderilmesi gerektiğini savunan bir plan hazırlamış bulunuyor ve planın bugün Rice tarafından Konsey'e sunulması bekleniyor. Ne var ki, plan anlaşıldığı kadarıyla şimdiden Konsey'in bazı üyelerinin itirazı ile karşılaşmış bunuyor. Bu üyeler, 'Somali'de barış yok ki, korumasını yapalım' diyorlar.

Diğer yandan, Amerika ikinci karar tasarısıyla Somali'de halen görev yapan Afrika Birliği Somali Misyonu (AMISO)'nu yetkili ve büyük bir BM Barış Gücü'ne dönüştürmeyi de amaçlıyor, bu konuda gayri resmi görüşmelere de başlamış bulunuyor. Bu çerçevede Amerika'nın Türkiye'den de talepte bulunduğunu ve bu talebin reddedildiğini burada hatırlatalım. AMISO, malum Somali'nin başkenti Mogadişu'da görev yapan Burundili ve Ugandalı 3.500 askerden meydana gelen bir Afrika gücü. Amerika bu gücün sayısının ve yetkisinin artırılarak bir BM Barış Gücü haline dönüştürülmesini istiyor.

Ne var ki, BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon ise buna karşı; 22.000 kişi olarak düşünülen bu barış gücünün bile Somali'de istikrar ve güvenliği sağlamaya yetmeyeceğini, bunun için daha büyük, daha güçlü çok-milletli bir gücün gerektiğini açıkça ifade etmiş bulunuyor. Ancak, Amerika buna karşı çıkıyor, böyle bir gücün teşekkülünün mümkün olmadığını söylüyor. Kısacası, BM Barış Gücü tartışması bu minvalde devam ediyor.

Amerika, ikinci karar tasarısıyla ayrıca ve öncelikle desteklediği Etiyopya askerî gücünün bu ay sonunda muhtemel geri çekilmesinden dolayı doğabilecek boşluğun yeni BM Barış Gücü'yle doldurulmasını da hedefliyor; zira Etiyopya gücünün geri çekilmesi halinde al-Şabab ve diğer muhalif İslami güçlerin boşluğu doldurarak bugünkü Somali yönetimini saf dışı edeceğinden ve bunun da Somali problemini daha da vahim hale sokacağından korkuyor, endişe ediyor.

Amerika, Somali konusunda işte böyle kara kara düşünüyor ve ara sıra yaptığı füze ve bomba saldırıları dışında bazılarının iddia ettiği gibi Somali'yi tamamen işgal etmeyi, başını büyük derde sokmayı falan da planlamıyor. Zaten yukarıda da söylediğimiz gibi askeriyesi sınırlı kara operasyonlarına bile şimdiden karşı çıkmış bulunuyor.

ZAMAN

YAZIYA YORUM KAT