Fatih DEMİR / HAKSÖZ HABER

ABD’nin 3. Başkanı Thomas Jefferson'ın heykeli, köle ticaretiyle bağlantılı olduğu gerekçesiyle New York Belediye Binası'ndan kaldırıldı.

1833 tarihli heykel bir asırdan fazla bir süredir New York Belediye Meclisi odasında yer alıyordu. Ancak geçen ay yapılan bir oylamanın ardından dün kaldırıldı.

New York Şehri Kamusal Tasarım Komisyonu,  köle sahibi olan “kurucu baba” olarak da anılan Jefferson’ın 2 metrelik bronz heykelini sökme karar aldı.

Türkiye’de de kimi tarihi ve siyasi isimlerin geçmişleri her ne kadar darbeler, cuntalar, idamlar, otokrasiler, tek adamlıklar ile anılsa da onların resimleri, isimleri ve heykelleri Türkiye’nin her şehrinde ve kurumunda kendisine yer bulabiliyor.

George Floyd adlı siyahi genç bir tutuklama esnasında “beyaz Amerikalı” polis tarafından boynuna basılarak öldürülmüştü.

ABD ve tüm dünyada “siyahilerin hayatları değerlidir” başlıklı gösteriler düzenlenmiş ve birçok Avrupa ülkesi ile Kanada’da köle ticareti ile uğraşan geçmişin önemli ismi olarak anılan kişilerin heykelleri tahrip edilmiş veya kaldırılmıştı.

Thomas Jefferson’ın da heykelinin kaldırılması için çağrılar yapılıyordu. Bu çağrılara kulak veren belediye konseyi Jefferson’ın heykelini tarihe gömecek bir karar verdi.  

Thomas Jefferson, ABD’nin üçüncü başkanı, 2 dolarlık banknotlarda resmi yer alan ve Rushmore Dağı'nda heykeli olan ABD Bağımsızlık Bildirgesi'nin birinci yazarı olarak ABD tarihinin önemli simgelerinden biri olarak kabul ediliyordu.

"Bütün erkekler eşit yaratılmıştır" yazılı ‘Bağımsızlık Bildirgesi'nin birincil yazarı olarak biliniyor olmasına karşın 600'den fazla insanı köleleştirdiği biliniyor. Üstelik köleleştirdiği siyahi bir kadın olan Sally Hemings'ten en az altı çocuk babası olduğu tarihe geçmişti.

Belediye konseyinin Siyahi, Latin ve Asya-Kafkas Grubu eş başkanı Adrienne Adams geçen ay komisyona verdiği bir demeçte şöyle demişti: "Jefferson, ülkemizin uzun ve nüanslarla dolu tarihinin en utanç verici kısımlarını kendisinde somutlaştırmıştı."