1. HABERLER

  2. HABER

  3. GÜNDEM

  4. 27 Mayıs Darbesinde Alparslan Türkeş
27 Mayıs Darbesinde Alparslan Türkeş

27 Mayıs Darbesinde Alparslan Türkeş

27 Mayıs Darbesi lanetlenip Adnan Menderes ve arkadaşlarının idamı kınanırken nedense darbeyi gerçekleştiren cuntanın başındaki isimlerden Albay Alparslan Türkeş’in rolü hiç hatırlanmaz.

27 Mayıs 2020 Çarşamba 10:56A+A-

Talha Erdem Kuloğlu / Haksöz-Haber

27 Mayıs öncesi İnönü bir konuşmasında Türk ordusunun en az Kore ordusu kadar “hürriyet sever” olduğunu vurgular. Şüphesiz bu vurgu, Kore ordusunun yakın zaman önce ülkede darbe yapmış olmasından dolayıdır. Nitekim 27 Mayıs 1960 günü, alt kademe subaylardan oluşan bir askeri cunta, "Demokrat Parti'nin ülkeyi gitgide bir baskı rejimine ve kardeş kavgasına götürdüğü" gerekçesiyle, bir askeri darbeyle yönetime el koymuştur.  ''İhtilal'', Kurmay Albay Alparslan Türkeş tarafından Ankara Radyosu'ndan okunan bildiriyle duyurulur.

3ade9543-c95b-46f6-836a-93818c9f7ad1.jpgDarbe üzerinden çok zaman geçmeden Türkeş, Fransız Le Monde gazetesine bir röportaj verir ve ifadelerine göre 1955’lerde 6 kişilik bir subay grubu tarafından 27 Mayıs darbesini gerçekleştiren “Milli Birlik Komitesi” kurulur. MBK, o tarihten itibaren devamlı olarak kuvvetlenir ve gelişir. 27 Mayıs 1960’ta ise darbeyi gerçekleştirirler.

38 kişilik “Milli Birlik Komitesi” idaresinin başına darbeyi yapan cunta tarafından asker içinde ağırlığı olan “Cemal Aga” lakaplı Cemal Gürsel geçirilir. Bilindiği üzere Yassıada’da gerçekleştirilen sözde yargılamalar sonucunda Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan idam edilir ve Demokrat Partili diğer isimler ise hapis cezası alırlar.

Türk Milliyetçilerinin “Başbuğ”u Alparslan Türkeş, 27 Mayıs darbesini gerçekleştiren darbecilerin arasında önemli bir yere sahiptir. Türkeş, bilindiği gibi  aynı zamanda darbe bildirisini Ankara Radyosu’nda okuyan isimdir. Darbe gerçekleştikten sonra, Cumhurbaşkanlığı’ndan sonra  -fiili başbakanlık olmadığı için- en yetkili koltuk olan Başbakanlık Müsteşarlığı koltuğuna Türkeş oturmuştur. Bizzat kendisi, “27 Mayıs İhtilali’nin fiili lideri bendim.” ve  Nazlı Ilıcak ile röportajında da belirttiği şekilde “Çünkü ben o günlerde ihtilal kadrosunun en güçlü kişisiydim. Ve ihtilal olur olmaz da Başbakanlık Müsteşarlığı''nı işgal ettim.” diyerek darbedeki “liderlik” rolünü açıkça ifade etmektedir. Lakin ilerleyen süreçte Alparslan Türkeş ve onunla beraber Orhan Kabibay gibi isimlerin başında bulunduğu “Ondörtler Grubu” çok partili demokrasi yerine sert ve askeri bir idarenin devamını savundukları için dış diplomatlar olarak yurt dışına sürgün edilerek tasfiye edilir.

a3-002.jpg

Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşen sonraki darbeler gibi 27 Mayıs Darbesi’nde de gerekçe “demokrasiyi, Atatürk inkılaplarını ve laikliği” savunmaktır. 27 Mayıs darbesinin sebebi açıktır. İslam’ın yaşanmasına ve değerlerine bir kısım serbesti tanıyan Demokrat Parti, ezanın aslına uygun şekilde Arapça okunmasına dahi tahammül edemeyen özgürlük düşmanı darbeciler tarafından devrilmiştir. Bizzat Alparslan Türkeş’in görüşü de, memlekette “Atatürk inkılaplarının gerilediği” şeklindedir. “Çarşafın nasıl bir kara yangın halinde bütün yurdu sardığı”, “Atatürk’ün en faydalı hediyelerinden biri olan Türkçeciliğin gerileyip ezanın Arapça okunma ihaneti” ve “Türk camisinde Türkçe değil, Arapça Kur’an okunması” sorunları “Atatürk inkılaplarından gerilemeler”e başlıca örneklerdir. 

a2-004.jpg

Tüm bu tarihi arka planla birlikte Alparslan Türkeş’in 27 Mayıs Darbesi ve darbenin yapılma sebebi olarak sunduğu bu gerekçeler için hayatının ilerleyen dönemlerinde pişmanlık duyduğuna dair bir beyanatını bilmiyoruz.

Son olarak Türkeş’in kadınların tesettürü hakkında hakarete varan ifadeler kullandığı ve “Türkçe ezanı” savunup ezanın aslına döndürülmesini de “ihanet” olarak nitelediği, Cevat Fehmi Başkut ile Cumhuriyet Gazetesi’ndeki17 Temmuz 1960 tarihli röportajının “İnkılaplar” başlıklı kısmını aynen ilginize sunuyoruz:

Başkut: Atatürk inkılapları onun ölümünden sonra yerlerinde saymamış olsalardı, belki de bu davayı şimdiye kadar halletmiş olacaktık.

Türkeş: Atatürk inkılapları yerlerinde saymadılar, gerilediler. Din, kıyafet ve en mühimmi zihniyet sahasında gerilediler.

Başkut: Kıyafet derken Türk kadınını utanılacak kılığa sokan çarşafı kastediyorsunuz değil mi?

Türkeş: Son zamanlarda Anadolu’yu hiç dolaştınız mı? Çarşafın nasıl kapkara bir yangın halinde bütün yurdu sardığını gördünüz mü?

Başkut: İnkılaplar mevzuunda yalnız din, kıyafet ve zihniyette mi geriledik?

Türkeş: Hayır Türkçecilikte de… Türkçecilik bu millete Atatürk’ün en büyük, en faydalı hediyelerinden biri idi. Evvela ezanı Arapça okutmakla buna ihanete başladılar.

Başkut: Ya Kur’an’ın Türkçeleştirilmesi teşebbüsleri? Sabıkların baltaladıkları bu teşebbüslere taraftar mısınız?

Türkeş: Mutlaka… Türk camiinde Türkçe Kur’an okunur, Arapça değil.

Başkut: Politikacıların dini istismar edenlere taviz vermelerinin bu millete büyük zararlar getirdiğine kanisiniz değil mi?

Türkeş: Şüphesiz… Tarih boyunca bu böyle oldu. Son devirde ise her iki parti de aynı şekilde taviz yolunu tuttular.

 

Kaynakça:

1- Karpat Kemal, Kısa Türkiye Tarihi 1800-2012(İstanbul: Timaş Yayınları, 2017), syf. 173-174.

2- https://www.yenisafak.com/yazarlar/kursatbumin/alparslan-turke-27-mayisi-anlatiyor-22538

3- https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/turkiye-cumhuriyetinin-ilk-darbesi-27-mayis/578371

4- Başkut Cevat Fehmi, “Başbakanlık Müsteşarı Albay Alparslan Türkeş ile Görüşme”, Cumhuriyet, 17.05.1960.

5-- “Komitenin 5 Yıl Evvel Kurulduğu Açıklandı”, Milliyet, 05.06.1960.

6- Turgut Hulusi, Türkeş’in Anıları Şahinlerin Dansı(ABC Yayınları, 1995), syf. 129.

 

HABERE YORUM KAT

19 Yorum
  • NurHan / 29 Mayıs 2020 23:37

    A .Türkes " Bizim Islam birligi diye bir davamiz yoktur" sözünüde söylemisti Kisacasi Irkci kavmiyetci Bir ideolojiye sahiptiler ve halada öyleler.. Dönmezler ve duymazlar.. Ne diyelim Allah haklarindan ne istiyorlarsa onu nasip etsin...

    Yanıtla (0) (0)
  • Ismail / 29 Mayıs 2020 22:41

    Faik kardesim. O bahsettidigin ki Ben 3-4 defa okumustum 9 isiki orta okuldayken Bir koministi nasil müslüman ederim diye düncesiyle ya ne kadar sapikmisiz Cök sükür otuzlu yaslarda Tövbe ettik rabbim insaAllah tövbemizi kabul eder...9 isik isimli kitabini onun yazdigina inanmiyorum.. Türkesde okadar akil olduguna inanmiyorim. Fikir bababalarindan birisi yazmis olmasin diye süphe etmiyorumda degil 6 oku imanin 6 sartina alternatif olsun diye üretmisleri, Bu 9 isikta böyle olmasin..

    Yanıtla (0) (0)
  • abdulkerim / 29 Mayıs 2020 21:48

    " Onlari ne kadar cagirirsaniz cagirin yinede dönmezler" ayeti beni cok düsündürüyor??!

    Yanıtla (0) (0)
  • Beyza Beyaz / 29 Mayıs 2020 20:48

    Bir ZAZA olan ve M. Kamalin fkir kaynagi olan Aslinda "Kürtcülügün esaslari"ni yazmisti,, Sadece Kürtün yerine Türk koyarak yayinladilar Aslini 80 inkilabi generallerinin ilk isleri o kitabi yok etmeleri olmustu.. yaniliyor olabiirmiyim..

    Yanıtla (0) (0)
  • mehmet ali ibrahimoglu / 29 Mayıs 2020 20:42

    Saidi nursinin yolundan gittigini istismar ederek bir Fetö cikti diger bir gurupta halen dusmanligini sürdurüyor.. Türkesin milli görüs dusmanligi Bahceliye dünlerde hakaret ettigi kisinin yanina getirdi, Zaten M.Kamalin Chp side Degisti Chpkk oldu. Zaman daha zaman neler gösterecek. Bakin bu degisim menfaat ve cikar var oldukca yarin bakarsiniz Bahceli beyimiz KK ilede beraber olabilir.. Olmaz olmaz demeyin burasi Türkiye her an her sey olabilir,,, Darbe söyntilerinede birde bu yönden, bu gözle bakmali diye düsünüyorum.. ALLAHU ALEM

    Yanıtla (0) (0)
  • mehmet ali ibrahimoglu / 29 Mayıs 2020 20:32

    Faik kardese katiliyorum.. Ülkücüler kitap okumazlar , sadece slogan üretir ve sloganlara sarilirlar ve dillendirirler,, "Ne Ezen Ne ezilen Milliyetci toplumcu bir düzen" Bu slogan Fasist, Fasizan bir slogan oldugunu yillar sonra ögrenmistik.. Bir Kurt Karaca vardi Milliyetci Türkiye Isimli kitabinda Isledigi DIN konusunda bu kesimin dinini acikca beyan ediyordu .Ilginc olan böyle bu isimde bir yazara rastlamadim, Takma bir admiydi onuda bilmiyorum.. Diger bir meselede bu akimin fikir babalarinin Hic birisinin bu irktan ve bu dinden olmayislarini ,(ayni zamanda Kürt ve arap milliyetciliklerininde) bilemeyecek kadar duyarsiz ve akillarini kullanmayacak kadar cahildirler (istisnalar haric tabi) Belcikadaki bir konferanslarina katilmistim Bahceli bey ve Türkeste oradaydi ve namaz kilan tek kisi olmamisti,,, Tabi bu bizi ilgilendirmezde namaz Hareketsiz bir ibadet degildi, Dönüstede otobüsü Durdurmadilar Kaza edersiniz diyerek.. Zaten yukaridaki röportajda Türkesin ne düsündügü acikca belgelenmis.. fazla söze ne hacet..

    Yanıtla (0) (0)
  • Faik KAYNAK / 29 Mayıs 2020 06:43

    Alparslan Türkeş, Nihal Atsız vb. Isimler ülkede kemalist, laik, seküler paradigmanın kalıcı hale gelmesi, ozellikle harf ve kıyafet devrinlerinin şiddetli savunuuculari olmuştur ..

    Yorum yazan Hanefi CAĞINE , Türkeş' in 5 vakit namaz kılan, mütedeyyin biri olduğunu ifade etmesi
    " ya yanlış bilgiden, yada kirli algıdan beslendiğini " gösteriyor ..

    Rahmetli Muhsin YAZICIOĞLU , Türkeş ile neden yollarını ayırdığını hiç merak etmediniz mı?

    Türkeş' in kalem akdıgi ve ülkücü camianın manifesto kabul etttiği "dokuz ışık " safsatasını hiç okumadınız mı?

    İslama ve Müslümanlara farklı roller biçen, model olarak sisteme entegre eden , " türkçülüğün esasları ' adli despotik risaleyi hiç mi okuyup anlamadınız?

    İktidarın, MHP ile olan imtihanı da farklı bir platformda tartışılmalıdır elbette ..

    Yanıtla (0) (0)
  • ferhat karasari / 28 Mayıs 2020 00:40

    Müslümanim Elhamdülillah diye iddiada bulunan kardesime : Eger Hz NEBI (s) Kavmiyetcilik Milliyetcilik gütsede bu ugurda nücadele etseydi, Hicbir sikinti cekmezdi,, Zira Hz Nebi ye (Onana Ehline ve ashabina sonsuz salatü Selam olsun) gelip tavsiyelerde bulunan Ebu Cehil Mekkede her türlü (Hz Ibrahim as dan gelen bozduklari din "ATALAR DINI yani irkcilil Milliyetcilikdi) ibadet (!) lerini yapiyorlardi... Siyerde müsriklerin isteklerini okuyun Milliyetci kardeslerim,, Bakiniz dava Islamdir Islamdan baska Hic bir .....IZM cennete götüremez Ebu cehilin
    milliyetciligi Hz Nebinin irtihalinden sonra Cahiliyye mantigiyla horlatildi ne oldu Dünyanin yarisina ha kim oldular ve zulümde birbiriyle yaristilar Emeviler Ve Abbasiler Ve "zulum devam edemez" ilahi düsturuyla yikilip gittiler. Dün kardes olanlar birbirinin kanlarin döktüler.. Iste bu yikilan zulum düzenlerinin ve Ebu cehilin savundugu kavniyetcilik ve milliyetcilikti.. Ksaca sunu tavsiyeyi yapmak istiyorum ... Geliniz bu ebu cehlin davasini gütmekten vaz gecelim VARMISINZ? Yoksa bana ne Millet cumhur ittifakindanki.. Olarla ugrasacak zamani yoktur müslümanin,, Niyeki sadece her secimde gazimizi alip uyutuyorlar bizi Yalanmi söylüyorum .. Ve Ölüm melegi pesimizde bizi bu yolda bulmasin... hayirli ve nice bayramlara temennisi ile

    Yanıtla (0) (0)
  • Abdlül Kerim / 28 Mayıs 2020 00:03

    Alpaslan Türkesin sevdigim tek sözü suydu. Erciyesteki senliklere Büyük Tastan yontulmus uluyan bir Kurt heykeli yüklenmis cikiyorduk Tekir yaylasina bunu gören Türkes, "Siz putperestmisiniz indirin onu" Sözüydü.. Kurt karaca (Kimse bu Kurt Hala bilmiyorum Bu adla bir yazar varmi yada takma bir admiydi )..Milliyetci Türkiye isimli kitapda DIN hanesindeki Savunduklari ilkeler yillar sonra bizi BIZe getirmisti...

    Yanıtla (0) (0)
  • murat türkeş / 27 Mayıs 2020 23:30

    Cumhur ittifakını bozamayacaksınız...

    Yanıtla (0) (1)
  • Fatima zehra / 27 Mayıs 2020 23:29

    Hz NEBI (s) kuranla vahiyle desteklenmis biri idi ve Vahyi yasayan biriydi.. Ümmetine yazili emirleri pratige aktararak örnek oldu.. Kavmiyetciligi kinadi "BIZDEN DEGILDIR " dedi.. Simdi hem namaz kilipda milliyetci nasil olunuyor kardesim? Türkle Arabi, Kürdü "KARDES" yapabildimi milliyetcilik.?Yapamadi ve yapamayacaktirda.. Insani kardes yapan irk reng dil, soy degil DINdir.. Hz Ibrahimin babasi,Hz Nuhun oglu,Hz Lutun Karisi,Asiyenin kocasi, Hz Nebinin amcasi Ayni rkdandilar ama kardes olmadilar,, olamazlarda....Bu konuyu düsünmek lazim ve "BIZDEN OLANLARA" sarilalim Hayirli Ramazaniniz olsun,, Hayati temiz Imanli (6:82..)olanin Ahiretide bayram olur...

    Yanıtla (0) (0)
  • Muhammed / 27 Mayıs 2020 15:48

    "Hira Dağı Kadar" Müslümanlıklarını bunların bu kadar işte! Kemalistlerin de milliyetçilerin de kökleri darbeci zihniyete dayanıyor.

    Yanıtla (0) (0)
  • özgürlük savaşcısı / 27 Mayıs 2020 15:40

    Adnan Menderes'in ve Arkadaşları'nı idam ettiren CHP dir Çünkü CHP'nin genlerinde darbecilik Çünkü CHP'nin kanında kaos ve bölücülük vardır Adnan Menderes'in katili CHP dir CHP bugün de darbe hayalleri peşinde koşuyor CHP hi bir zaman halkın Partisi olmadı CHP Türk milletinin Partisi olmadı CHP her zaman darbecilerin cuntacıların stokçuların bölücülerin Kara borsacıların partisi oldu ve olmaya devam ediyorum çünkü CHP'nin genlerinde darbecilik yokluk ve Kaos var bölücülük var mhpve chp bu ülkenin milletin başına be la 2 çetedir birde avrasyacı darbeci perinçek oda aynı zihniyet

    Yanıtla (0) (0)
  • Hanifi Çağine / 27 Mayıs 2020 15:18

    Rahmetli Alpaslan Türkeş'in beş vakit namaz kılan mütedeyyin biri olduğunu herke biliyorken, bazı kürtçülerin gönlünü kazanmak adına yayınladığınız bu yazının yakışıksız olduğunu belirtmek isterim.

    Yanıtla (0) (0)
  • Ömer Bitlis / 27 Mayıs 2020 13:36

    Şuanda iktidarın küçük ortağı MHP nin kurucusu Alpaslan Türkeş denen adamdan inciler..
    Biz hatırlatalım da sonra günün birinde "aldaltıldık ey halkım bilmiyorduk bunların böyle olduğunu" demesin ulu kimseler..

    Türkeş: Atatürk inkılapları yerlerinde saymadılar, gerilediler. Din, kıyafet ve en mühimmi zihniyet sahasında gerilediler.
    Başkut: Kıyafet derken Türk kadınını utanılacak kılığa sokan çarşafı kastediyorsunuz değil mi?
    Türkeş: Son zamanlarda Anadolu’yu hiç dolaştınız mı? Çarşafın nasıl kapkara bir yangın halinde bütün yurdu sardığını gördünüz mü?
    Başkut: İnkılaplar mevzuunda yalnız din, kıyafet ve zihniyette mi geriledik?
    Türkeş: Hayır Türkçecilikte de… Türkçecilik bu millete Atatürk’ün en büyük, en faydalı hediyelerinden biri idi. Evvela ezanı Arapça okutmakla buna ihanete başladılar.

    Yanıtla (0) (0)
  • Mehmet can / 27 Mayıs 2020 13:28

    Bu ne yaman bir çelişkidir ki, Yassıada, darbeci cuntanın başı Türkeşin halefi Bahçeli ile birlikte devlet töreniyle açılıyor

    Yanıtla (0) (0)
  • Nurşen / 27 Mayıs 2020 13:08

    Sadece bu mu? rahmetli Necmettin Erbakan, Sabahattin Zaim gibi isimlerle Turgut Canseverin MBK için belli çalışmalar yaptıkları da unutuluyor. Eşref Edib merhumun çıkardığı derginin darbeye bakışı da ortada. Fakat tüm bunlara rağmen günümüzdeki ittifak siyaseti açısından belli partiler ortaklarının geçmişteki kimi uygulamalarını göz ardı etmiyor mu? O hâlde AKParti-MHP açısından bunda abes bir durum yok diye düşünülemez mi?

    Yanıtla (0) (0)
  • isa polat / 27 Mayıs 2020 12:54

    "Bizim Nizam-i Alem diye bir davamiz yoktur" Alpaslan Türkes... savunma kitabindan

    Yanıtla (0) (0)
  • Halil i. / 27 Mayıs 2020 20:27

    Az önce Yassıadadaki açılışta konuşma yapan ve darbeyi, darbecileri telin eden cumhurbaşkanı Türkeş'e rahmet okudu.
    Nerden baksan tutarsızlık...

    Yanıtla (0) (0)